Διαβάζοντας τα στοιχεία της πρόσφατης μελέτης της Grand View Research, στην οποία διαφαίνεται ότι η παγκόσμια αγορά συνεργατικών ρομπότ θα φτάσει τα 10,2 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2025, μου ήρθε στο μυαλό το αριστοτεχνικό ψυχογράφημα του συγγραφέα και δημοσιογράφου Χρήστου Τσανάκα για τους Kraftwerk στη Lifo, από το οποίο παραθέτω ένα απόσπασμα. «Στις περισσότερες από τις ηχογραφήσεις τους ακούει κανείς μηχανικά μεταλλαγμένους ή ηλεκτρονικά προσομοιωμένους ήχους σειρήνων και τουρμπινών, ηλεκτρικών γεννητριών και ολόκληρων βιομηχανιών, ρομποτικών και διαστημικών εργαστηρίων, εξ ου και η ιδεολογία της μηχανοκίνητης και τηλεκινητικής έμπνευσης που ποτίζει άλλοτε με πλήρως αποανθρωποποιημένο και άλλοτε με ενδοσπλαχνικό ζωοαντανακλαστικό ρυθμό το έργο τους. Ήταν οι πρώτοι που εκπλήρωσαν με άψογο τρόπο τον πόθο των πρωτοπόρων Ιταλών φουτουριστών να ακούσουν τις μηχανές να τραγουδούν, και ακόμη περισσότερο να κάνουν το τραγούδι των μηχανών (και του αυτοματικού παρασυμπαθητικού ζωικού σύμπαντος που προϋπήρξε των μηχανών) τέχνη».
Οι μηχανές τραγουδούν σήμερα, εδώ στο δικό μας βιομηχανικό κόσμο, αλλά όχι (ακόμα) με τις μελωδίες της προ δύο χρόνων έρευνας του ΟΟΣΑ, κατά την οποία σχεδόν μία στις δύο θέσεις εργασίας (48%) έχουν πιθανότητα να αυτοματοποιηθούν, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, μέσα στα επόμενα δέκα έως 20 χρόνια. Καθώς τα ρομποτικά συστήματα εξελίσσονται, ένα νέο είδος θα βρεθεί στο προσκήνιο της αγοράς, το οποίο δεν διεκδικεί θέση εργασίας από τον άνθρωπο, αλλά συνεργάζεται μαζί του. Ο λόγος για τα συνεργατικά ρομπότ (Collaborative Robots – Cobots) που έχουν αρχίσει να παίρνουν τη θέση τους στις γραμμές παραγωγής. Επί του παρόντος, η αγορά cobot αποτελεί μικρό ποσοστό της συνολικής αγοράς ρομπότ – τα έσοδα από τις πωλήσεις ανέρχονται στο 5%.
Επιστρέφοντας στα πορίσματα της μελέτης της Grand View Research, αυτό το ποσοστό θα αυξηθεί στο 29% μέχρι το 2030, ενώ ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης θα είναι 44,5%. Τη ζήτηση για περισσότερα cobots σηματοδοτεί η αύξηση των επενδύσεων για αυτοματοποίηση των παραγωγικών διαδικασιών. Αυτοκινητοβιομηχανία και μεταποίηση είναι οι μεγαλύτεροι πελάτες cobots, με τη βιομηχανία συσκευασίας να ακολουθεί. Σήμερα, τα cobots είναι ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος τομέας βιομηχανικού αυτοματισμού.
Το πρώτο cobot κατασκευάστηκε το 1999 από τους Ed Colgate και Michael Peskin, καθηγητές του Πανεπιστημίου Northwestern. Τα Cobots έχουν σχεδιαστεί να λειτουργούν αρμονικά μαζί με τον άνθρωπο στον ίδιο χώρο για την διεκπεραίωση επαναλαμβανόμενων και μη εργονομικών εργασιών στην παραγωγή ή στην αποθήκη. Με τα Cobots επιτυγχάνεται αύξηση παραγωγικότητας, μέγιστη ασφάλεια καθώς και μεγάλη ευελιξία αφού το ίδιο ρομπότ μπορεί να εγκατασταθεί και να λειτουργήσει σχεδόν οπουδήποτε σε ένα εργοστάσιο. Παράλληλα, η συνύπαρξη ρομπότ και ανθρώπου έχει θετική επίδραση και στην απόδοση του ίδιου του εργαζομένου. Έκθεση που συνέταξε το ΜΙΤ παρακολουθώντας εργοστάσιο συναρμολόγησης της BMW, διαπιστώνει πως όταν άνθρωποι και ρομπότ δουλεύουν δίπλα δίπλα, ο χρόνος αδράνειας των εργαζομένων μειώνεται κατά 85%.
Σχεδόν 60 χρόνια μετά την πρώτη υλοποίηση βιομηχανικού ρομπότ σε γραμμή παραγωγής της General Motors, το τοπίο της σύγχρονης ρομποτικής διαρκώς μεταβάλλεται. Σε αυτή τη δυναμική εξέλιξη, το Plant συνεχίζει με αφοσίωση να εμβαθύνει και να καταγράφει τις απεριόριστες δυνατότητες που προσφέρει η 4η βιομηχανική επανάσταση, στο σύνολό της.
