Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που παρασχέθηκαν από τον ΟΗΕ το 2018, ο παγκόσμιος αστικός πληθυσμός αυξήθηκε από 0,75 δισεκατομμύρια το 1950 σε 4,2 δισεκατομμύρια μέχρι το 2018, μια αύξηση 5,5 φορές σε σχεδόν επτά δεκαετίες. Επί του παρόντος, αυτός ο αστικός πληθυσμός των 4,2 δισεκατομμυρίων αντιπροσωπεύει το 55% του τρέχοντος παγκόσμιου πληθυσμού και δεδομένης της τάσης αυτής, ο παγκόσμιος αστικός πληθυσμός αναμένεται να αγγίξει το 68% του συνολικού πληθυσμού μέχρι το 2050. Με βάση αυτά τα δεδομένα αναπτύχτηκε η έννοια της «έξυπνης» πόλης. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα παράδειγμα που ενσωματώνει νέες καινοτόμες ιδέες, έννοιες και αναδυόμενες τεχνολογίες, όπως: το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) το Διαδίκτυο του, Υπηρεσίες (IoS); το Διαδίκτυο των Ανθρώπων (IoP), το Internet of Energy (IoE). Με άλλα λόγια το Internet of Everything, γνωστό και ως Industry 4.0 ή Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση.
Η ιδέα στοχεύει στην παροχή ενός αποτελεσματικού και υψηλής ποιότητας αστικής ζωής με υπηρεσίες και υποδομές σε πραγματικό χρόνο, που οδηγούν έτσι στην καλύτερη ποιότητα ζωής για τους πολίτες, θέτοντας τις βάσεις για να προχωρήσουμε προς ένα βιώσιμο αστικό οικοσύστημα. Ο πολλαπλασιασμός των αισθητήρων σε μηχανές, πλέγμα δίκτυα, αυτοκίνητα, και τελικά άνθρωποι, έχουν ανοίξει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες στις πόλεις. Έτσι, έχουν προκύψει περισσότερα διασυνδεδεμένα δίκτυα της δυνατότητας συλλογής και ανάλυσης μεγάλων ποσοτήτων δεδομένων και ενημερωτική λήψη αποφάσεων σε πραγματικό χρόνο. Πολλές από αυτές τις τεχνολογίες χρησιμοποιούνται από τη βιομηχανία, και αποτελούν πλέον αναπόσπαστο μέρος της ανάπτυξης της πόλης.
Δεδομένου του γεγονότος ότι η έννοια των έξυπνων πόλεων εξελίσσεται συνεχώς, η δημιουργία ενός ενιαίου προτύπου για να περιγράψει τα διάφορα χαρακτηριστικά γνωρίσματα μιας έξυπνης πόλης μπορεί να είναι μια πρόκληση. Σε γενικές γραμμές όμως, η συνολική ουσία και το κίνητρο μιας έξυπνης πόλης είναι να διευκολύνει την υψηλότερη ποιότητα ζωής στους κατοίκους της, βελτιστοποιώντας ταυτόχρονα τους πόρους και την ενεργειακή απόδοση, βοηθώντας τη συνολική βιωσιμότητα καθώς και την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της πόλης.
Ωστόσο, έχουν γίνει αξιοσημείωτες προσπάθειες για τον προσδιορισμό και τον καθορισμό ορισμένων σημαντικών χαρακτηριστικών ή δεικτών μιας έξυπνης πόλης, που δημοσιεύονται από ερευνητικούς οργανισμούς καθώς και από εταιρείες συμβούλων. Ευέλικτη παραγωγή πολλαπλών σταδίων, μηχανική μάθηση, προηγμένη ρομποτική είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά που συνοδεύουν τις έξυπνες πόλεις. Η τρέχουσα τέταρτη βιομηχανική επανάσταση με την τεχνητή νοημοσύνη (AI) και το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) οδηγεί την παγκόσμια οικονομία και επιταχύνει τη σύγκλιση των επιχειρήσεων, των βιομηχανιών και της πληροφορικής για τη δημιουργία νέων επιχειρηματικών μοντέλων, συμπεριλαμβανομένης μιας υπερσυνδεδεμένης κοινωνίας. Ειδικότερα, οι έξυπνες πόλεις πρωτοστατούν στη βιομηχανική καινοτομία στην τέταρτη βιομηχανική εποχή, υποκινώντας νέων αστικών οικοσυστημάτων.
Το Industry 4.0 ενισχύει τις έξυπνες πόλεις
Δεν είναι μόνο οι μηχανές που γίνονται πιο έξυπνες, αλλά και οι υπερσυνδεδεμένοι άνθρωποι, που χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους με βαθύ τρόπο χάρη στην ερμηνεία δεδομένων. Φανταστείτε να ανακαλύπτετε, σε πραγματικό χρόνο, τη ζήτηση για ένα συγκεκριμένο προϊόν ή υπηρεσία ή να είστε σε θέση να παρακολουθείτε τις διαδικασίες ή την ιχνηλασιμότητα. Χάρη στα μεγάλα δεδομένα, καθώς και σε άλλα λιγότερο γνωστά εργαλεία, οι βιομηχανίες μπορούν να ανταποκριθούν στην πρόκληση της προσφοράς πιο εξατομικευμένων και βιώσιμων προϊόντων.
Τι θα γινόταν, όμως, αν η τεχνολογία ήταν χρήσιμη και αποτελούσε μέρος μιας κοινωνικής διαδικασίας; Πάνω απ’ όλα, αυτή η βιομηχανική επανάσταση, που βασίζεται στην τεχνολογία, επικεντρώνεται στους ανθρώπους, τόσο από επαγγελματικής άποψης, λαμβάνοντας υπόψιν αυτούς που έχουν συγκεκριμένα προσόντα αλλά και τη ζήτηση των πελατών. Ένα στέλεχος της Bernard Charlès εξηγεί την ευκαιρία αυτή: «Αυτοί που θα αλλάξουν τους κανόνες στο μέλλον δεν είναι αυτοί που έχουν το πιο αυτοματοποιημένο σύστημα παραγωγής, αλλά αυτοί που έχουν περισσότερη εμπειρία και γνώση, που εργάζονται σε επιχειρηματικά περιβάλλοντα και που ενσωματώνουν τους υπεργολάβους ως πλήρεις εταίρους στη δημιουργία αξίας».
Τέσσερις έννοιες της βιομηχανίας 4.0
Δεν είναι μόνο οι τεχνολογικές εξελίξεις που εμπλέκονται στο Industry 4.0. Παρακάτω αναλύονται τέσσερα κλειδιά για την επανάσταση που ξεπερνούν πολύ τα μηδενικά και τα ένα.
1. Εκπαίδευση ανθρώπων: οι μηχανές δεν θα αναλάβουν δουλειές, αλλά θα διευκολύνουν τις καθημερινές εργασίες. Αυτό το επίπεδο εξειδίκευσης απαιτεί υψηλότερο επίπεδο προσόντων, στο οποίο πρέπει να συνεργαστούν επιχειρήσεις και ιδρύματα. Οι άνθρωποι θα αναπτύξουν την επαγγελματική τους σταδιοδρομία σε ένα μέρος όπου μπορούν να προσφέρουν προστιθέμενη αξία.
2. Οργανωτικός μετασχηματισμός: η ιδέα των τμημάτων που είναι χωριστά το ένα από το άλλο σε μια εταιρεία έχει τελειώσει. Τα δεδομένα και οι διαδικασίες είναι διατομεακές και επηρεάζουν όλους τους τομείς με οριζόντιο τρόπο, γεγονός που διευκολύνει λιγότερο ιεραρχικά περιβάλλοντα στα οποία συμβάλλει ολόκληρη η ομάδα.
3. Αποκέντρωση δικτύων εργασίας: όπως στην περίπτωση του Facebook, δεν είναι πλέον απαραίτητο να έχουμε πολλά μηχανήματα. Ένας τρισδιάστατος εκτυπωτής μπορεί να παράγει σχεδόν οποιοδήποτε εξάρτημα!
4. Βιωσιμότητα: σε αυτήν την τεχνολογική επανάσταση, μεγαλύτερη παραγωγική ικανότητα δεν σημαίνει περισσότερη ρύπανση, αλλά μάλλον το αντίθετο. Η δυνατότητα ελέγχου κάθε μέρους της διαδικασίας διευκολύνει την εξοικονόμηση πρώτων υλών ή ενέργειας, δημιουργώντας μια βιομηχανία που δεν είναι μόνο βιώσιμη, αλλά και αποτελεσματική και γρήγορη. Ένα win-win για τη βιομηχανία και την κοινωνία.
Η Έξυπνη Βιομηχανία ως «ενεργοποιητής» των Έξυπνων Πόλεων
Ο μεταποιητικός τομέας υπήρξε ο πρωταρχικός καταλύτης για την καινοτομία, την ανάπτυξη και την ευημερία σε χώρες σε όλο τον κόσμο και αντιπροσώπευε το 15,6% του παγκόσμιου ΑΕΠ το 2018. Οι περισσότερες σύγχρονες προηγμένες οικονομίες επιτάχυναν την ανάπτυξη και τις επενδύσεις τους κατά την πρώιμη εποχή της εκβιομηχάνισης. Ωστόσο, με την εμφάνιση της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης τα τελευταία χρόνια, που συνήθως αναφέρεται ως «Βιομηχανία 4.0», οι παραδοσιακές πρακτικές παραγωγής μαζί με τα οργανωτικά και επιχειρηματικά μοντέλα αμφισβητούνται και διακόπτονται. Πλατφόρμες όπως συστήματα φυσικής παραγωγής στον κυβερνοχώρο (CPPS) και τεχνολογίες όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT), η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), τα ψηφιακά δίδυμα, η προηγμένη ρομποτική, η τρισδιάστατη εκτύπωση κ.λπ. εντός του πλαισίου «Industry 4.0», ωθούν την ανάπτυξη καινοτόμων και προηγμένων εννοιών παραγωγής και logistics, οργανωτικών δομών και επιχειρηματικών μοντέλων – όλα αυτά αναμένεται να μεταμορφώσουν την παγκόσμια παραγωγή.
Συγκεκριμένα, με τον όρο «smart» να είναι η καθημερινότητα, τελικά θα εξελιχθούμε από τις σύγχρονες πόλεις στις έξυπνες πόλεις και θα μεταμορφωθούν οι τρέχουσες βέλτιστες πρακτικές στην καθημερινή ζωή έως την έξυπνη βιομηχανική παραγωγή. Αναμφίβολα, οι ψηφιακές τεχνολογίες της τρέχουσας εποχής, ειδικά η συγχώνευση του IoT–AI, αναμένεται να είναι βασικοί μοχλοί στον οδικό χάρτη. Οι πόλεις είναι μια ισχυρή δύναμη για την οικονομική ανάπτυξη και την κοινή ευημερία. Οι πόλεις αντιπροσωπεύουν, κατά μέσο όρο, το 75% μιας χώρας στο ΑΕΠ. Είναι ζωτικής σημασίας για τον καταμερισμό της εργασίας, την παραγωγικότητα, τη διάχυση γνώσης, την καινοτομία, και την τεχνολογική αλλαγή. Η επιταχυνόμενη αστικοποίηση εκτιμάται ότι θα έχει ως αποτέλεσμα περίπου το 70 τοις εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε αστικές περιοχές έως το 2050. Σχεδιάζοντας βιώσιμες πόλεις χρησιμοποιώντας έξυπνες τεχνολογικές λύσεις και οι προσεγγίσεις θα είναι κρίσιμες για την αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεις και την επίτευξη της ατζέντας του 2030.
Συμπερασματικά, η ανάπτυξη των βασικών αρχών της «έξυπνης πόλης» συνοδεύτηκε από την εξέλιξη αυτής της έννοιας. Παλαιότερα, η έννοια της «έξυπνης πόλης» επικεντρωνόταν περισσότερο στην «έξυπνη» ανάπτυξη που θεωρήθηκε ως ένα πολύπλοκο οικοσύστημα, του οποίου η διαχείριση απαιτούσε την παροχή σταθερής πρόσβασης σε βασικούς πόρους χωρίς ζημιά στο περιβάλλον. Στη συνέχεια, με την αυξανόμενη επίδραση των νέων «ψηφιακών» τεχνολογιών που υιοθετήθηκαν κυρίως με τη διαδικασία της αστικοποίησης, οι πολικές εστίασαν στην «ψηφιοποίηση» της δημόσιας ζωής των πολιτών και στην ανάπτυξη διαφόρων υπηρεσιών πληροφόρησης για τη διευκόλυνση αυτών. Τέλος, ανάπτυξη τεχνολογιών Industry 4.0 (Διαδίκτυο των πραγμάτων, cloud computing, κυβερνοφυσικά συστήματα ασφάλειας, μεγάλα δεδομένα και άλλα) κατέστησε εφικτή την έξυπνη πόλη και κατ’ επέκταση όλη τη διαδικασία αστικοποίησης: πολεοδομικός σχεδιασμός και κατασκευή («έξυπνο σπίτι»), παραγωγή και επιχείρηση («έξυπνο εργοστάσιο» και «έξυπνη οικονομία»), διαχείριση («έξυπνη ρύθμιση») και δημιουργία συνθηκών ανάπτυξης και συσσώρευσης κοινωνικού και ανθρώπινου κεφαλαίου («έξυπνος πληθυσμούς»).
Επομένως, οι τεχνολογίες Industry 4.0 δημιουργούν σήμερα μια θεμελιωδώς νέα υποδομή στην έννοια της «έξυπνης πόλης», δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για την επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων σχετικά με τους πόρους και την ενεργειακή απόδοση, την οργάνωση της αστικής παραγωγής, αλλά και τις δημογραφικές αλλαγές στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις. Έτσι, η ανάπτυξη της «έξυπνης πόλης» γίνεται μια μορφή νέας εκβιομηχάνισης της σύγχρονης οικονομίας. Αδιαμφισβήτητα, όμως μπορούν να πραγματοποιηθούν περαιτέρω έρευνες, έχοντας την υποστήριξη πολιτικών και οικονομικών μέτρων, επιτρέποντας με αυτό τον τρόπο την προώθηση της «έξυπνης» αστικοποίησης βασισμένης στις νέες τεχνολογίες της 4ης Βιομηχανικής επανάστασης.
Οι Έξυπνες πόλεις εν δράση
Το περιοδικό Manufacturing συγκεντρώνει καλές πρακτικές έξυπνων πόλεων που δείχνουν το παράδειγμα της τεχνολογικής καινοτομίας.
Δήμος Αστυπάλαιας: Λανσάρει το έργο “Αστυπάλαια Έξυπνο και Βιώσιμο Νησί”
Ο Δήμος Αστυπάλαιας φιλοξένησε το έργο καινοτομίας “Αστυπάλαια Έξυπνο και Βιώσιμο Νησί” (Astypalea Smart & Sustainable Island” – ASSI), ένα έργο ιδιαίτερης προβολής, το οποίο υλοποιείται από την Ελληνική Κυβέρνηση σε συνεργασία με τον όμιλο VolksWagen και την ενεργό συμμετοχή του Δήμου σε όλα τα στάδια σχεδιασμού και εκτέλεσης. Στο πλαίσιο του έργου υλοποιήθηκε με επιτυχία και τέθηκε σε πιλοτική λειτουργία τον Μάιο του 2021 το Δημοτικό Δίκτυο Δημόσια Προσβάσιμων Σταθμών Φόρτισης Η/Ο στο νησί. Παρά τις προκλήσεις το δίκτυο υλοποιήθηκε με επιτυχία σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, αναδεικνύοντας την Αστυπάλαια ως το Δήμο με τη μεγαλύτερη πυκνότητα σταθμών φόρτισης ανά κάτοικο στην Ευρώπη. Ο Δήμος Αστυπάλαιας επιδιώκει τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στο νησί, τόσο για τους μόνιμους κατοίκους όσο και για τους επισκέπτες. Το έργο ASSI στοχεύει στην προώθηση της έξυπνης και βιώσιμης κινητικότητας στην Αστυπάλαια με τη χρήση καινοτόμων τεχνολογιών. Συγκεκριμένα προβλέπεται:
1. Η αντικατάσταση του υπάρχοντος στόλου οχημάτων στο νησί με ηλεκτρικά. Ήδη πραγματοποιήθηκε δωρεά Η/Ο στον Δήμο και άλλες δημόσιες υπηρεσίες ενώ προκηρύχθηκε το πρόγραμμα e-Astypalea, που παρέχει ενισχυμένα κίνητρα σε ιδιώτες και επιχειρήσεις για την απόκτηση H/O.
2. Η εισαγωγή καινοτόμων υπηρεσιών κινητικότητας.
3. Η προώθηση της χρήσης ΑΠΕ καθώς και η ανάπτυξη των απαραίτητων υποδομών φόρτισης.
4. Προοπτικά θα εξεταστεί και η δυνατότητα εισαγωγής της αυτόνομης οδήγησης.
Πρόγραμμα Zero Drop: Η Φολέγανδρος, το πρώτο νησί με μηδενικές απώλειες νερού
Mε στόχο την εξοικονόμηση και την ενίσχυση της επάρκειας του νερού σε περιοχές της χώρας που αντιμετωπίζουν μεγάλη έλλειψη, η Coca‑Cola στην Ελλάδα σχεδίασε ένα νέο πρόγραμμα για το νησί της Φολεγάνδρου, σε συνεργασία με τη ΜΚΟ GWP-Med και την αποκλειστική υποστήριξη του Ιδρύματος της Coca‑Cola (The Coca‑Cola Foundation). Το πρόγραμμα “Zero Drop” ξεκινάει φέτος το καλοκαίρι, με στόχο το επόμενο διάστημα η Φολέγανδρος να καταστεί το πρώτο νησί στην Ελλάδα με μηδενικές απώλειες νερού. Με την πρωτοβουλία αυτή, επιτυγχάνεται εξοικονόμηση τουλάχιστον 10 εκατ. λίτρων νερού ετησίως και ενισχύεται η υδατική επάρκεια της Φολεγάνδρου κατά 63%, μέσω τεχνικών παρεμβάσεων και αξιοποίησης καινοτόμων τεχνολογιών, καθώς και μέσω εκπαιδευτικών και ενημερωτικών δραστηριοτήτων για τους κατοίκους, τους επισκέπτες και τις επιχειρήσεις του νησιού.
Το Zero Drop περιλαμβάνει τις ακόλουθες δράσεις: Διάνοιξη γεώτρησης θαλασσινού νερού σε περιοχή κοντά στο λιμάνι, έργα διασύνδεσης και διασωλήνωσης που αυξάνουν την παροχή ύδρευσης στο νησί, υδρο-πάνελ -μία δωρεά στο Δήμο- που παράγουν νερό με τη βοήθεια της ηλιακής ενέργειας και εκπαιδευτικές δραστηριότητες για μαθητές του νησιού και ενημερωτικές δράσεις για τους αναφορικά με την έλλειψη νερού και τη σωστή χρήση και επαναχρησιμοποίησή του. Το πρόγραμμα ”Zero Drop”, πέραν της περιβαλλοντικής του αξίας για του κατοίκους του νησιού, προωθεί και ένα νέο πρότυπο βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, αναβαθμίζοντας το συνολικό τουριστικό προϊόν της χώρας.
Χάλκη: Μετατρέπεται σε ένα «πράσινο, έξυπνο» νησί
Ο Δήμος Χάλκης τον Οκτώβριο 2020 κατέθεσε επίσημα το Σχέδιο Ενεργειακής μετάβασης του Νησιού της Χάλκης (Clean Energy Transition Agenda) και ξεκίνησε τη μετάβαση στη καθαρή ενέργεια με την υποστήριξη της Γραμματείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Καθαρή Ενέργεια» για τα νησιά της ΕΕ. Η επόμενη γενιά τηλεπικοινωνιών με αιχμή του δόρατος την ανάπτυξη του δικτύου 5G, των μεγάλων ταχυτήτων, των μηδαμινών καθυστερήσεων απόκρισης και του Διαδικτύου των Πραγμάτων, οδηγεί στο συνδυασμό έξυπνων συσκευών ενεργειακής αυτονομίας και εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών που λαμβάνουν οι πολίτες του νησιού της Χάλκης.
Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, εν μέσω υπογραφής Μνημονίου Συνεργασίας, προχωρήσαν στην υλοποίηση της δράσης «Χάλκη, Πράσινο – Έξυπνο Νησί», η οποία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων: Tην εγκατάσταση και λειτουργία ενός Φωτοβολταϊκού Πάρκου ισχύος 1Mw για την παραγωγή «πράσινης» ενέργειας, την παροχή αμιγώς ηλεκτρικών οχημάτων, την εγκατάσταση φορτιστών για την επαναφόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων, την ταυτόχρονη ενσωμάτωση «έξυπνων» συστημάτων δημόσιου φωτισμού και την ανάπτυξη καινοτόμων τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών και τεχνολογικών εφαρμογών.
Συγκεκριμένα, ο Δήμος Χάλκης με την κατασκευή και λειτουργία του Φωτοβολταϊκού Πάρκου θα εξοικονομήσει 260.000,00€ το χρόνο για τους κατοίκους του νήσου μέσω εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, 215.000,00€ λόγω αντικατάστασης της θερμικής ενέργειας από ΑΠΕ, θα μειώσει κατά 2000 τόνους το Co2 που απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα και θα εξοικονομήσει 120.000,00€ λόγω της μη εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα.
Δήμος Αγιάς: Καινοτόμοι μέθοδοι αγροτικής παραγωγής και Βιώσιμη Γεωργία
O Δήμος Αγιάς, σε συνεργασία με τον Οργανισμό «Νέα Γεωργία Νέα Γενιά» και τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Παραγωγής Εμπορίας Αγροτικών Προϊόντων Μελιβοίας «Η ΑΘΑΝΑΤΗ», προσφέρουν δωρεάν πρόγραμμα κατάρτισης και συμβουλευτικής με θέμα «Τοπικά προϊόντα Δήμου Αγιάς: Από την παραγωγή στο ράφι». Στόχος του προγράμματος είναι να δώσει τη δυνατότητα σε νέους αγρότες από την περιοχή, να καταρτιστούν σε καινοτόμες μεθόδους παραγωγής υποστηρίζοντας την εξωστρέφεια και την οικονομική δραστηριότητα του τόπου τους. Το πρόγραμμα θέτει στο επίκεντρο την αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής μέσα από την παραγωγή υψηλής ποιότητας αγροτικών προϊόντων και τη Βιώσιμη Γεωργία, σύμφωνα με τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό του Δήμου και στο πλαίσιο των στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Το πρόγραμμα κατάρτισης αναπτύσσεται σε 2 εκπαιδευτικούς Άξονες:
1. Φυτοπροστασία – Σύγχρονοι καινοτόμοι και οικολογικοί τρόποι καταπολέμησης των ασθενειών της καστανιάς, που εστιάζει στην ανάγκη των αγροτών να την προστατεύσουν, να μειώσουν το κόστος της φυτοπροστασίας και να βελτιώσουν την ποιότητα με τη χρήση βιολογικών εντομοκτόνων. 2. Σύγχρονες Μέθοδοι Παραγωγής, Πιστοποίησης, Συσκευασίας και Προώθησης Τοπικών Προϊόντων. Χωρίζεται σε τρεις διακριτές ενότητες και βασίζεται σε ένα πολύ λεπτομερές πρόγραμμα εκπαίδευσης που περιλαμβάνει κάθε μέρος της καλλιεργητικής διαδικασίας, πρόσβαση σε καινοτόμες καλλιεργητικές μεθόδους και Πιστοποιήσεις Υψηλής Ποιότητας, τη σύνδεση μεταξύ των τοπικών αγροτικών προϊόντων και του τουριστικού τομέα, δεξιότητες και ικανότητες των αγροτών, μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών και διαχείριση πωλήσεων που θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα, την εξωστρέφεια και την ποιότητα των τοπικών αγροτικών προϊόντων του Δήμου Αγιάς.
Δήμος Αγίων Αναργύρων – Καματερού: Δημιουργία επιχειρηματικής «θερμοκοιτίδας»
Στο πλαίσιο των οικονομικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο Δήμος Αγίων Αναργύρων – Καματερού, επιζητείται η βελτίωση της απασχόλησης με την αύξηση της επιχειρηματικότητας. Ο Δήμος ΑΑΚ έχει ήδη δρομολογήσει την ανάπτυξη «Μικρο-θερμοκοιτίδας» Νέων Επιχειρήσεων, ιδίως στους θεματικούς τομείς της «Δημιουργικής και Πολιτιστικής Βιομηχανίας» και της «Ανάπτυξης των Πόλεων ως Ευφυών και Βιώσιμων Οικοσυστημάτων Διαβίωσης, Απασχόλησης, Επιχειρηματικότητας και Αναψυχής». Αυτή, θα λειτουργήσει ως εργαλείο πρόσθετης στήριξης της οικονομικής ανάπτυξης και της επιχειρηματικότητας, σχεδιασμένο να επιταχύνει την ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα νεοϊδρυόμενων/ νεοφυών επιχειρήσεων, παρέχοντας στους νέους επιχειρηματίες πρόσβαση σε μια σειρά από υποστηρικτικές υπηρεσίες. Η «μικρο-θερμοκοιτίδα», με τη μορφή «φυτωρίου» επιχειρηματικότητας και καινοτομίας, θα παρέχει τεχνικές και επιχειρηματικές υποδομές, καθώς και «Πρόγραμμα Επιχειρηματικότητας» με ειδικές υπηρεσίες υποστήριξης, πληροφόρησης, συμβουλευτικής, ενημέρωσης και δικτύωσης, διευκολύνοντας το ξεκίνημα των νεοϊδρυόμενων επιχειρήσεων και την ανάπτυξη των νεοφυών.
Η λειτουργία της «μικρο-θερμοκοιτίδας» του Δήμου Αγίων Αναργύρων-Καματερού βασίζεται περισσότερο στον πρακτικό από ότι στον θεωρητικό χαρακτήρα και θα στοχεύει στην όσο το δυνατόν πιο άμεση εφαρμογή των συμβουλευτικών υπηρεσιών της και στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη χρηστικότητα του χαρακτήρα τους. Συνακόλουθα, δίνεται σημασία σε κρίσιμα ζητήματα ανάπτυξης, μεγέθυνσης και διατήρησης της επιχειρηματικής ιδέας, στη «λιτή» επιχειρηματική εκκίνηση που ευνοεί την πραγματική σύνδεση του προϊόντος με την αγορά (product-market fit) σε άμεσο χρόνο και, λιγότερο, σε θεωρητικές ενημερώσεις γύρω από την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία.
Tο FINISH ταξίδεψε στα Ψαρά με την πρωτοβουλία «ΤΟ ΝΕΡΟ ΕΙΝΑΙ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΜΑΣ»
Μέσω της πρωτοβουλίας, οι κάτοικοι του νησιού αλλάζουν απλές καθημερινές συνήθειες με στόχο να εξοικονομήσουν 1.500.000 λίτρα νερό σε ένα έτος. Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Το Νερό είναι στα Χέρια Μας» τo FINISH και σε συνεργασία με το Global Water Partnership – Mediterranean (GWP-Med), επισκέφθηκαν το νησί με στόχο να εξοπλίσουν όλα τα νοικοκυριά και τουριστικά καταλύματα του οικισμού με συσκευές εξοικονόμησης νερού. Η ομάδα της δράσης, με τη δυναμική συνδρομή του Δήμου Ηρωικής Νήσου Ψαρών προσέφερε σε κάθε σπίτι ένα πλήρες σετ με συσκευές εξοικονόμησης νερού για τις βρύσες της κουζίνας και του μπάνιου, το ντους και το καζανάκι της τουαλέτας, δείχνοντάς τους παράλληλα τον τρόπο χρήσης των συσκευών και βοηθώντας στη σωστή τοποθέτησή τους. Οι κάτοικοι υποδέχτηκαν με χαρά τους εκπροσώπους της πρωτοβουλίας και έβαλαν στόχο την εξοικονόμηση έως και 1.500.000 λίτρων νερού, σε χρονικό διάστημα ενός έτους.
Για τους κατοίκους των Ψαρών η σωστή διαχείριση και εξοικονόμηση νερού έχει μεγάλη σημασία. Το περσινό καλοκαίρι, άλλωστε οι κάτοικοι ήρθαν αντιμέτωποι με σημαντικά προβλήματα λόγω ξαφνικής βλάβης στις γεωτρήσεις που δίνουν νερό στο νησί, εν μέρει και λόγω της υπεράντλησης. Ο Δήμος αναγκάστηκε να λάβει έκτακτα μέτρα για να διαχειριστεί την κατάσταση, με διακοπές στην υδροδότηση στα νοικοκυριά. Η πρωτοβουλία «Το Νερό Είναι στα Χέρια Μας» ξεκίνησε στην Ελλάδα το 2020, σηματοδοτώντας την αρχή μίας μεγάλης εκστρατεία προστασίας του νερού στα ελληνικά νησιά. Η πρωτοβουλία ήδη έχει εφαρμοστεί από τον Άη Στράτη στις Οινούσσες και φέτος στα Ψαρά, το FINISH σε συνεργασία με το Global Water Partnership – Mediterranean, υποστηρίζει μία μεγάλη προσπάθεια αλλαγής συνηθειών με στόχο την εξοικονόμηση νερού προς όφελος των τοπικών κοινωνιών.
On line Σύστημα Παρακολούθησης πιθανών διαρροών νερού στο δίκτυο ύδρευσης- Δήμος Ιητών
Η νήσος Ίος αποτελεί έναν υψηλής φήμης τουριστικό προορισμό. Η αυξανόμενη προσέλευση επισκεπτών πολλαπλασιάζει τις ανάγκες παραγωγής και διάθεσης πόσιμου νερού, όπου η ανάγκη για πόσιμο νερό παρουσιάζει, τεράστια και απότομη αύξηση τους μήνες του καλοκαιριού. Βασικός λοιπόν σκοπός του έργου, είναι η συγκέντρωση των πληροφοριών από όλες τις εγκαταστάσεις Ύδρευσης σε Κέντρο Ελέγχου και η συνολική επεξεργασία τους. Μαζί με το σύστημα διαχείρισης Υδατικών Πόρων και την ηλεκτρονική αποτύπωση του δικτύου μεταφοράς και διανομής νερού θα οδηγήσει, μέσω κατάλληλων λογισμικών στην άμεση σφαιρική παρουσίαση των αποθεμάτων, της κατανάλωσης, του ισοζυγίου νερού, τη δραστική μείωση των απωλειών νερού και του μη-τιμολογούμενου νερού (NRW), την παρακολούθηση της ποιότητας νερού και στην δραστική μείωση του λειτουργικού κόστους (που είναι υψηλό λόγω χρήσης μονάδων αφαλάτωσης για την παραγωγή νερού). Με την αποκτηθείσα εμπειρία στην κατάστρωση καθημερινού πλάνου οι μηχανικοί θα επιτύχουν την βέλτιστη λειτουργία του υδροδοτικού συστήματος που ελέγχει η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου. Οι πληροφορίες οδηγούνται σε ένα υπερσύγχρονο Κέντρο Ελέγχου που γίνεται η συστηματική συλλογή, καταγραφή και παρακολούθηση των δεδομένων τα οποία τα επεξεργάζονται τεχνικοί της υπηρεσίας. Έτσι, χρησιμοποιούνται ειδικά λογισμικά όπως λογισμικό SCADA, λογισμικό εντοπισμού ύπαρξης διαρροών & υπολογισμού αποδοτικότητας δικτύου και λογισμικού δυναμικής ενοποίησης όλων των πληροφοριών σε ένα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα διαχείρισης του δικτύου ύδρευσης.
Ανακύκλωση PE και PET αποβλήτων για τη δημιουργία βιοαποικοδομήσιμων βιοπλαστικών για συσκευασίες τροφίμων και ποτών (upPE-T)» του Προγράμματος Horizon 2020
Ο Δήμος Νέας Σμύρνης στο πλαίσιο του Προγράμματος Horizon 2020 συμμετείχε στο έργο upPE-T και στοχεύει στην ανακύκλωση «επίμονων» πλαστικών με βάση το λάδι, με βιομετατροπή σε βιοαποικοδομήσιμο βιοπλαστικό για την παραγωγή συσκευασιών. Οι πλαστικές συσκευασίες, που αποτελούν σχεδόν το 60% των συνολικών πλαστικών απορριμμάτων στην Ευρώπη, είναι προβληματικές από άποψη διαχείρισης αποβλήτων λόγω της ανθεκτικότητάς τους και της αντοχής τους. Το πολυαιθυλένιο (PE) και το τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο (PET) είναι οι κορυφαίες σε χρήση ενώσεις για την παραγωγή πλαστικών συσκευασιών τροφίμων και ποτών (43% PE και 19% PET). Στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου συμπεριλαμβάνονται βιώσιμες στρατηγικές ως εναλλακτική λύση για την πλαστική χημική αποδόμηση. Συγκεκριμένα, στο upPE-T θα μετατραπούν οι ροές αποβλήτων PE και PET μέσω ενζυματικής αποικοδόμησης και μικροβιακής αφομοίωσης σε πρώτη ύλη για την παραγωγή βιοαποικοδομήσιμων βιοπλαστικών. Επιπλέον, θα απλοποιηθεί η διαδικασία ανάκτησης βιοπλαστικής ύλης από κυτταρική βιομάζα χρησιμοποιώντας μια αποτελεσματική και πράσινη προσέγγιση εκχύλισης στην οποία δεν χρησιμοποιούνται τοξικοί διαλύτες. Τέλος, μαζί με τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών, θα επικυρωθεί η τελική βιολογική. Για να διασφαλιστεί το 100% της ανακύκλωσης ΡΕ και ΡΕΤ, οι απορρίψεις πλαστικών που δεν είναι βέλτιστες για μικροβιακή βιομετατροπή σε βιοπλαστικά, θα αξιοποιηθούν από τη χρήση τους σε εφαρμογές κτιρίων αντί να αποστέλλονται για αποτέφρωση ή υγειονομική ταφή.
