Η βιομηχανία τροφίμων και ποτών βρίσκεται εν μέσω ψηφιακού μετασχηματισμού και ο αντίκτυπος της βιομηχανίας 4.0 είναι αισθητός σε ολόκληρο τον κλάδο. Οι λύσεις αυτοματισμού οδηγούν τις εταιρείες προς μια πιο ψηφιοποιημένη προσέγγιση της παραγωγής, όπως επισημοποιείται από την έννοια της Βιομηχανίας 4.0.

Από μια παγκόσμια πανδημία, προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας, ελλείψεις εργατικού δυναμικού, μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των καταναλωτών, ασφάλεια τροφίμων και περιβαλλοντικοί κανονισμοί και οτιδήποτε άλλο ενδιάμεσα, η βιομηχανία Τροφίμων και Ποτών έχει δει μια δραματική αλλαγή στο τοπίο.
Σε αυτό το μεταβαλλόμενο περιβάλλον, ο κλάδος επιχειρεί τη μετάβασή του στην 4η βιομηχανική επανάσταση και η απάντηση «κρύβεται» στην τεχνολογία. Η χρήση ανοικτών δεδομένων, τεχνητής νοημοσύνης ή του Internet of Things (IoT) και της «ρομποτοποίησης» των διαδικασιών παραγωγής είναι ήδη εδώ. Αναμένεται να τροφοδοτήσει τις ευκαιρίες ανάπτυξης στην αγορά τεχνολογίας τροφίμων καθώς η υιοθέτηση των πολλά υποσχόμενων τεχνολογιών θα έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερο όγκο παραγωγής, βελτιωμένη ασφάλεια τροφίμων και χαμηλότερο κόστος προσωπικού. Επιπλέον, η ψηφιοποίηση αυξάνει την προβλεψιμότητα και συμβάλλει στη βελτιωμένη χρήση των γραμμών παραγωγής, βελτιώνοντας έτσι την αποτελεσματικότητα και βοηθώντας στην ανάπτυξη της αγοράς.

Big Data
Όπως λένε στελέχη από την εγχώρια βιομηχανία, όλο και περισσότερες εγχώριες βιομηχανίες στρέφονται στην αξιοποίηση των Big Data. «Η αξία της πληροφορίας είναι δύναμη, αλλά και μια ευκαιρία για ανάπτυξη», σημειώνουν. Τα Big Data μπορούν να βοηθήσουν τη βιομηχανία να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, βοηθώντας τη να αυξήσει την αποτελεσματικότητα της αλυσίδας εφοδιασμού της. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τον εντοπισμό καλύτερων πηγών για υλικά που είναι πιο οικονομικά, αξιόπιστα ή υψηλότερης ποιότητας, τη βελτίωση της εφοδιαστικής μεταφοράς και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών παραγωγής. Δεδομένου ότι πολλές βιομηχανίες εξαρτώνται από την πρόσβαση σε φυσικούς πόρους, τα Big Data μπορεί να τις βοηθήσουν να προσδιορίσουν τον καλύτερο τρόπο πρόσβασης σε αυτά τα υλικά, καλύπτοντας παράλληλα τις ανάγκες τους για ποιότητα, απόδοση και κόστος.

Εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης
Η βιομηχανία τροφίμων είναι ένας από εκείνους τους τομείς όπου η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να έχει απίστευτο αντίκτυπο στις καθημερινές λειτουργίες – και τελικά να μεταμορφώσει την επιχείρηση με σημαντικό τρόπο. Η τεχνητή νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να φέρει επανάσταση στη διαδικασία παραγωγής τροφίμων μειώνοντας το ανθρώπινο λάθος, αυξάνοντας τα πρότυπα ασφαλείας, αυτοματοποιώντας τις εργασίες και βελτιώνοντας την ποιότητα των προϊόντων. Για παράδειγμα, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της μόλυνσης στην παραγωγή τροφίμων, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ένα πιο ασφαλές προϊόν. Επιπλέον, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βελτιώσει την ακρίβεια στην επεξεργασία τροφίμων, οδηγώντας σε ένα καλύτερο τελικό προϊόν. Η Remark Holdings ανέπτυξε μια λύση τεχνητής νοημοσύνης εξοπλισμένη με τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου και αντικειμένων για την παρακολούθηση της κίνησης του χειριστή και των πρακτικών συμμόρφωσης με την ασφάλεια των τροφίμων. H Murphy et al. χρησιμοποίησε δεδομένα δεικτών βακτηριακής αλλοίωσης από 23 εγκαταστάσεις επεξεργασίας γαλακτοκομικών προϊόντων για τον εντοπισμό παραγόντων μόλυνσης μετά την παστερίωση. Η μελέτη αποκάλυψε επίσης τη βιωσιμότητα των προσεγγίσεων AI, χρησιμοποιώντας μη δομημένα και συσχετισμένα δεδομένα για ανάλυση και διαχείριση επεξεργασίας. Αναλύοντας τις προτιμήσεις και τις τάσεις των πελατών, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία νέων γεύσεων ποτών που είναι πιο πιθανό να είναι δημοφιλείς. Αυτό μπορεί να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να αυξήσουν τις πωλήσεις και τα κέρδη. Για παράδειγμα, χρησιμοποιώντας το AI, η Mackmyra έχει αναπτύξει ένα ειδικό ουίσκι.

Intelligent inventory management
Οι συνδεδεμένες συσκευές και μηχανήματα IoT μπορούν να επιτρέψουν την πιο λιτή και αποτελεσματική διαχείριση αποθέματος. Στη ρύθμιση της παραγωγής τροφίμων, οι αισθητήρες μπορούν να χρησιμοποιήσουν δεδομένα για να παρακολουθήσουν το απόθεμα, να προσδιορίσουν πότε πρέπει να αναπληρωθεί αυτό και να ενεργοποιήσουν ή να παραγγείλουν αυτόματα αποστολές. Τα δεδομένα σχετικά με τη διάρκεια ζωής, τις ημερομηνίες λήξης και την ποσότητα αποθεμάτων μπορούν να αναλυθούν αυτόματα για να προτείνουν το μέγεθος και τη συχνότητα της αποστολής και να προσαρμόσουν έξυπνα τα σχέδια αποθεμάτων στις απαιτήσεις της αγοράς.
Η ψηφιοποιημένη, έξυπνη επισήμανση επιτρέπει επίσης την αυτόματη ενημέρωση της κατάστασης του προϊόντος σε συστήματα που βασίζονται σε cloud ή στους υπαλλήλους της αποθήκης να παρακολουθούν γρήγορα τον αριθμό των διαθέσιμων μονάδων ή των μονάδων που πλησιάζουν την ημερομηνία λήξης. Αυτό διασφαλίζει ότι η διαχείριση του αποθέματος των κατασκευαστών είναι οικονομικά αποδοτική, καλά οργανωμένη και είναι εξοπλισμένη ώστε να ελαχιστοποιεί τη σπατάλη λόγω υπερφόρτωσης και αλλοίωσης.

Farm Tech
Μερικά παραδείγματα αγροτικής τεχνολογίας είναι η υδροπονία, η κάθετη γεωργία, η πρόγνωση και η παρακολούθηση του καιρού, οι αισθητήρες παρακολούθησης εδάφους και υγρασίας, το λογισμικό GIS και η γεωργία GPS, η τεχνολογία επεξεργασίας γονιδίων, η κυτταρική γεωργία κ.λπ. Ο συγκεκριμένος κλάδος συγκεντρώνει και σημαντικές επενδύσεις. Σύμφωνα με διεθνή έρευνα οι επενδύσεις «Farm Tech» εκτινάχθηκαν στα 7,9 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020. Μεγάλο μέρος της επενδυτικής δραστηριότητας διεξήχθη από δύο τομείς: Ag Biotechnology και Novel Farming Systems.

Ρομποτικές εφαρμογές και Drones
Οι ρομποτικές εφαρμογές περιλαμβάνουν φύτευση, αναγνώριση και διαλογή δενδρυλλίων. Υπάρχουν επίσης αυτόνομα τρακτέρ, ρομπότ ζιζανίων και ρομπότ συγκομιδής. Τα drones και τα αυτόνομα οχήματα εδάφους χρησιμοποιούνται για την παρακολούθηση και την ανάλυση των καλλιεργειών. Ένα πρόσφατο ερευνητικό έργο από το Χάρβαρντ επιχειρεί να λύσει ένα σημαντικό πρόβλημα για την παγκόσμια γεωργία – τη μείωση των πληθυσμών των μελισσών. Οι ερευνητές προτείνουν τη χρήση ενός σμήνος μικροσκοπικών drones για την επικονίαση των καλλιεργειών. Η ρομποτική εισάγεται επίσης στις βιομηχανίες γαλακτοκομικών προϊόντων, πουλερικών και βοείου κρέατος. Οι εφαρμογές περιλαμβάνουν αυτόνομο τάισμα και άρμεγμα, συλλογή και διαλογή αυγών και αυτόνομο καθαρισμό.

Τρισδιάστατος εκτυπωτής τροφίμων
Οι εκτυπωτές τροφίμων μπορούν να δημιουργήσουν τρόφιμα -όπως πίτσα, σνακ και γλυκά- με ταχύτερο ρυθμό. Η τεχνητή νοημοσύνη βοηθά στο σχεδιασμό των στρωμάτων και της δομής του φαγητού τοποθετώντας ένα συστατικό κάθε φορά. Το μέλλον της δημιουργίας τροφίμων φαίνεται αρκετά ενδιαφέρον. Επιπλέον, η τρισδιάστατη εκτύπωση θα μειώσει σε τεράστιο βαθμό τα απόβλητα που παράγονται από το κανονικό μαγείρεμα και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την προώθηση υγιεινών καινοτόμων τροφίμων και την πλήρη επανεξέταση του τρόπου παραγωγής «συνταγών».

Blockchain
Η εφαρμογή για κινητά που βασίζεται σε blockchain μπορεί να ενισχύσει τη διαχείριση τροφίμων εντοπίζοντας και καταγράφοντας συναλλαγές για τη διατήρηση της ασφάλειας και της ποιότητας της βιομηχανίας τροφίμων. Η τεχνολογία Blockchain βοηθά επίσης στην παροχή διαφάνειας της επωνυμίας και στη διαχείριση μεγάλων δεδομένων.
Για παράδειγμα η IBM συνεργάστηκε με την Raw Sea Foods για την παρακολούθηση των θαλασσινών την αλίευση μέχρι τα καταστήματα. Μια startup με έδρα την Κίνα εργάζεται για την ανάπτυξη της ετικέτας κατά της παραχάραξης που βασίζεται στην αναγνώριση ραδιοσυχνοτήτων (RFID). Με την υποστήριξη του blockchain, η ετικέτα θα διασφαλίζει ότι οι πελάτες έχουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για να γνωρίζουν την εγκυρότητα της αυθεντικότητας και της αξιοπιστίας του προϊόντος.

Ανακύκλωση
Τα βιοαποδομήσιμα υλικά που δεν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν (π.χ. ορισμένα υποπροϊόντα τροφίμων) μπορούν να επανακυκλοφορήσουν στην οικονομία μέσω κομποστοποίησης, η οποία περιλαμβάνει την αναερόβια χώνευση του υλικού για την απελευθέρωση πολύτιμων θρεπτικών συστατικών (π.χ. άζωτο, φώσφορο, κάλιο) στο έδαφος για να βοηθήσει στην αναζωογόνηση του.
Τα δοχεία τροφίμων σε πακέτο, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να είναι κατασκευασμένα από υλικό που αποικοδομείται εύκολα και μπορεί να προστεθεί στο σωρό κομποστοποίησης, αναπληρώνοντας έτσι τη γη. Παράδειγμα εταιρείας που σημείωσε επιτυχία στο σχεδιασμό των προϊόντων της για επανακυκλοφορία είναι η Ecovative, η οποία κατασκευάζει υλικά συσκευασίας από αγροτικά υποπροϊόντα και μυκήλιο (από ρίζες μανιταριών). Το τελευταίο αναπτύσσεται χωρίς να χρειάζεται φως ή νερό. Ξηραίνεται και θερμαίνεται για να σταματήσει την ανάπτυξη και να σκοτώσει τυχόν παθογόνους μικροοργανισμούς.

Έξυπνες και ενεργές συσκευασίες τροφίμων
Η έξυπνη συσκευασία είναι ένας ευρύς όρος που περιγράφει νέες έννοιες συσκευασίας, οι περισσότερες από τις οποίες μπορούν να ταξινομηθούν σε μία από τις δύο κύριες κατηγορίες: ενεργή ή έξυπνη συσκευασία. Μια ενεργή συσκευασία ως αυτή που τροποποιεί την κατάσταση των συσκευασμένων τροφίμων για να παρατείνει τη διάρκεια ζωής ή να βελτιώσει την ασφάλεια ή τις αισθητηριακές τους ιδιότητες, διατηρώντας την ποιότητά της. Μερικές φορές αυτό επιτυγχάνεται με τις εγγενείς ιδιότητες του πολυμερούς και άλλες προσθέτοντας ορισμένα ειδικά πρόσθετα στο υλικό συσκευασίας ή στο headspace προκειμένου να επιτευχθεί καλύτερη απόδοση συσκευασίας. Μια έξυπνη συσκευασία εκτελεί έξυπνες λειτουργίες, όπως ανίχνευση, καταγραφή, εντοπισμός, επικοινωνία και εφαρμογή επιστημονικών λογικών, προκειμένου να διευκολύνει τη λήψη αποφάσεων, να παρατείνει τη διάρκεια ζωής, να βελτιώσει την ασφάλεια και την ποιότητα, να παρέχει πληροφορίες και να προειδοποιεί για πιθανά προβλήματα. Οι έξυπνες συσκευασίες δεν δρουν άμεσα για να παρατείνουν τη διάρκεια ζωής των τροφίμων και δεν στοχεύουν στην απελευθέρωση των συστατικών τους πάνω στα τρόφιμα, όπως κάνει η ενεργή συσκευασία. Αντίθετα, έχουν στόχο να μεταφέρουν πληροφορίες που σχετίζονται με την ποιότητα των τροφίμων στους κατασκευαστές, τους λιανοπωλητές ή/και τους καταναλωτές.

Οι παγκόσμιες πωλήσεις ενεργών και έξυπνων συσκευασιών αυξήθηκαν κατά την περίοδο 2015–19 από 4,95 δις. δολ. σε 6 δισ. δολ., με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 5,1%. Οι πωλήσεις κατά την περίοδο 2020–25 προβλέπεται να αυξηθούν στα 8,6 δισ. δολ. με ετήσιο ρυθμό αύξησης 6,4%. Οι παγκόσμιες πωλήσεις για τις ενεργές συσκευασιών αναμένεται να φτάσουν τα 6,1 δισ. δολ. το 2025 με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης από το 2020 4,1% και οι παγκόσμιες πωλήσεις έξυπνων συσκευασιών τα 2,5 δισ. δολ. έως το 2025 με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 13,3%.

Unismack: Industry 4.0 και βιώσιμη ανάπτυξη
Αντώνης Τσακίρης, Plant Director, Unismack

Η ψηφιοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας των μεταποιητικών επιχειρήσεων τροφίμων, αποτελεί ένα τμήμα του μετασχηματισμού τους στο ευρύτερο περιβάλλον του Industry 4.0. Εμείς στη Unismack ξεκινήσαμε αυτή τη διαδρομή με τη ψηφιοποίηση των εντολών παραγωγής, την ενσωμάτωση όλων των ποιοτικών χαρακτηριστικών και τη λήψη δεικτών KPIS. Οι δείκτες αυτοί έχουν μια δυναμική διότι αναλύονται σε καθημερινή και εβδομαδιαία βάση, αναρτώνται σε σημεία της παραγωγής ώστε να δημιουργηθεί μια νέα κουλτούρα σε όλους και βελτιώνοντας έτσι το αποτέλεσμα της δουλειάς μας. Επιπλέον, προστέθηκαν όλα τα εργαλεία που αφορούν την ψηφιακή παρακολούθηση στο τεχνικό τμήμα με ενσωμάτωση προληπτικής συντήρησης, φύλλα βλαβών ανά είδος εργασίας και λίστα ανταλλακτικών. Η ανάλυση όλων αυτών μας οδήγησε σε απομόνωση και μελλοντική αντικατάσταση μη παραγωγικού εξοπλισμού.
Τα επόμενα βήματα θα αφορούν το sustainability. Ξεκινώντας και αναλύοντας τις καταγραφές στοιχείων ενέργειας και αποβλήτων σε συνδυασμό με το παραγόμενο προϊόν και προχωρώντας σε προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας είτε με ανανεώσιμες πηγές (φωτοβολταϊκά) είτε με εφαρμογή εναλλακτικών μεθόδων για θέρμανση ψύξη (γεωθερμία). Ιδιαίτερα για τα φωτοβολταϊκά υπάρχει δυσκολία εφαρμογής διότι το δίκτυο της ΔΕΔΔΗΕ στη περιοχή είναι κορεσμένο.
Συνέντευξη στον Γιώργο Πανταζόπουλο

ΕΨΑ: Στο πλάνο η εξέταση εγκατάστασης προηγμένων συστημάτων οπτικών ελέγχων των προϊόντων
Μιχάλης Τσαούτος, Γενικός Διευθυντής, ΕΨΑ

Είμαστε σε διαδικασία μελέτης για εγκατάσταση προηγμένων συστημάτων οπτικών ελέγχων των προϊόντων, που πρακτικά θα μηδενίζουν την πιθανότητα σφαλμάτων στην παραγωγή. Ο έλεγχος στάθμης του αναψυκτικού, η σωστή αναγραφή της ημερομηνίας παραγωγής/λήξης, η ολοκληρωμένη συρρίκνωση πολυσυσκευασίας, η ακριβής τοποθέτηση της ετικέτας και η καθαρότητα της φιάλης είναι μερικοί από τους ελέγχους που μπορούν να πραγματοποιηθούν με συστήματα υψηλής τεχνολογίας. Η πρόκληση σε αυτή την εξέλιξη είναι να εκπαιδευτούν σωστά οι χειριστές των μηχανημάτων, έτσι ώστε να αποδίδουν στο μέγιστο οι εγκατεστημένες συσκευές και να αυξάνεται η συνολική παραγωγικότητα του εργοστασίου. Σχετικά με τις καταναλωτικές τάσεις, τα τελευταία χρόνια βλέπουμε μια τάση στα προϊόντα με λιγότερες ή καθόλου θερμίδες, κάτι που δείξαμε ότι πιστεύουμε λανσάροντας το 2022 τη σειρά ΕΨΑ zer0. Όσον αφορά στη βιωσιμότητα, χρησιμοποιούμε πλήρως ανακυκλώσιμα υλικά και με έμφαση στην επαναχρησιμοποιούμενη (επιστρεφόμενη) φιάλη, μειώνουμε στο ελάχιστο τα απορρίμματα και την επιβάρυνση στο περιβάλλον. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύντομα θα αρχίσουμε να χρησιμοποιούμε μη αποσπώμενα πλαστικά καπάκια στα αναψυκτικά μας, ενώ έπεται και η χρήση ανακυκλωμένου PET (rPET) στις φιάλες της ΕΨΑ.
Συνέντευξη στον Γιώργο Πανταζόπουλο

3αλφα: Οι επενδύσεις Industry 4.0 οδηγούν τη δημιουργία νέων προϊόντων
Θέμης Ζηκάκης, Διευθυντής του Εργοστασίου της 3αλφα
Το 2023 είναι η χρονιά που η 3αλφα θα συμπληρώσει το φιλόδοξο και ήδη επιτυχημένο πενταετές πλάνο επενδύσεών της με σκοπό την τεχνολογική εξέλιξη της παραγωγικής διαδικασίας. Απώτατος στόχος; Ένα σύγχρονο, «έξυπνο εργοστάσιο», στο οποίο ήρθαμε πιο κοντά μέσα από την πλήρη αυτοματοποίηση της γραμμής επεξεργασίας του έμφλοιου ρυζιού «ορυζόμυλου». Μέσα από την εγκατάσταση νέου κεντρικού πίνακα ελέγχου με εφαρμογή συστημάτων PLC, και ενός πολύπλοκου συστήματος αισθητήρων αυξήθηκε η παραγωγικότητα της γραμμής κατά 30% και της απόδοσης (yield) κατά 5%. Ακόμα, έγινε εγκατάσταση δύο νέων γραμμών συσκευασίας που αξιοποιούν υψηλή τεχνολογία όπως ελεγκτές με ακτίνες χ, αυτόματους ελεγκτές βάρους κι ένα δίκτυο εκτύπωσης κι επικόλλησης ετικέτας που δίνουν τη δυνατότητα κωδικοποίησης κι ιχνηλασιμότητας. Τέλος, πολύ σημαντικό είναι το νέο αυτόματο, ρομποτικό σύστημα παλετοποίησης που ολοκλήρωσε την πλήρη αυτοματοποίηση της διαδικασίας συσκευασίας. Το σύστημα τροφοδοτείται αυτόματα με άδειες παλέτες και στην συνέχεια ο ρομποτικός βραχίονας παλετοποιεί από 2 γραμμές συσκευασίας, εκτελεί την διαδικασία περιτύλιξης με stretch film και τέλος γίνεται αυτόματα η επικόλληση της ετικέτας παλέτας. Έτσι, συνολικά, οι νέες γραμμές συσκευασίας είναι κατά 40% ταχύτερες από τις παλιότερες και μειώνουν τη φύρα κατά 60%. Αξίζει να σημειωθεί πως όλα τα παραπάνω δεν ακυρώνουν τον ανθρώπινο παράγοντα, αφού τώρα η επίδρασή του είναι πιο πολύτιμη από ποτέ στην παραγωγική διαδικασία μέσα από τον έλεγχο των μηχανημάτων και όχι την επίπονη χειρωνακτική εργασία.

Οι νέες τάσεις καθορίζουν τη δημιουργία νέων προϊόντων
Από τη φύση της η 3αλφα είναι αφοσιωμένη στην παροχή υγιεινών, θρεπτικών και ποιοτικών τροφίμων με πρώτη ύλη ό,τι καλύτερο έχει να προσφέρει η ελληνική γη. Έτσι η τάση της υγιεινής διατροφής που κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος ακουμπά 100% στη φιλοσοφία μας και πλέον διευρύνουμε την έννοια και τον πλούτο της αντί να την «ακολουθούμε» τυφλά. Τα όσπρια, τα ρύζια και οι Υπέροχες Υπερτροφές είναι ικανά να καλύπτουν τις ανάγκες για υγιεινή και νόστιμη διατροφή, διαθέτουν πολύ μεγάλη ευελιξία και είναι συμβατά με πολλές ειδικές διατροφές όπως είναι η χορτοφαγία – μία ακόμα τάση η οποία ανεβαίνει συνεχώς. Ταυτόχρονα η ανάγκη του σύγχρονου καταναλωτή προστάζει γεύματα όχι μονάχα υγιεινά και θρεπτικά αλλά και νόστιμα και γρήγορα. Γι’ αυτό στην 3αλφα φροντίζουμε να αναπτύσσουμε διαρκώς νέα προϊόντα και προϊόντα που χρειάζονται ελάχιστο ή μηδενικό χρόνο προετοιμασίας χωρίς φυσικά να διαπραγματευόμαστε την ποιότητα και την ασφάλειά τους. Γι’ αυτό και φέτος λάβαμε τη στρατηγική απόφαση να αυξήσουμε κατά 50% το διαθέσιμο προϊόν σε όλη τη σειρά των οσπρίων έτοιμα φυσικά! ώστε οι καταναλωτές να τα απολαμβάνουν ακόμα περισσότερο. Παράλληλα, το Τμήμα Έρευνας & Ανάπτυξης αναπτύσσει συνεχώς νέα, οικολογικά, καινοτόμα και νόστιμα προϊόντα διατροφής που υπηρετούν τόσο την τάση της ευζωίας όσο και εκείνη της βιωσιμότητας, της μείωσης του αποτυπώματος και της ελαχιστοποίησης της χρήσης πλαστικού χάρη τόσο στην επεξεργασία όσο και τη συσκευασία τους.
Συνέντευξη στην Άννα Χατζή