Προηγμένη μοριακή τεχνική σε ελέγχους ασφαλείας των προϊόντων

Επενδύοντας σταθερά στην έρευνα και στην καινοτομία, η Πίνδος πρωτοπορεί στον κλάδο της πτηνοτροφίας της χωράς μας και αναπτύσσει νέα προηγμένη μοριακή εργαστηριακή τεχνική σε ελέγχους ασφαλείας των προϊόντων της.

Ο Αγροτικός Πτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Ιωαννίνων «Η ΠΙΝΔΟΣ», ο μεγαλύτερος πρωτοβάθμιος Συνεταιρισμός στην ελληνική πτηνοτροφία, διαγράφοντας μια συνεχώς ανοδική πορεία στην ελληνική αλλά και τη διεθνή αγορά, έχει ως βασικό στόχο τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας και διατροφικής αξίας των προϊόντων της. Αναζητώντας την περαιτέρω ενίσχυση των ελέγχων ασφαλείας, η ΠΙΝΔΟΣ προχώρησε πρόσφατα σε συνεργασία με την 3Μ και την ΑΤΡΟΠΟΣ, σε εφαρμογή της νέας εξελιγμένης μοριακής τεχνικής LAMP (Molecular Detection System της 3Μ).
Πρόκειται για προηγμένη μέθοδο ανίχνευσης παθογόνων μικροοργανισμών και ουσιαστικά είναι μια εξελιγμένη μορφή της PCR. Το βασικό της πλεονέκτημα είναι η ταχύτητα ανάλυσης, που σε ορισμένες περιπτώσεις λαμβάνεται αποτέλεσμα ανάλυσης σε περίπου 15 λεπτά. Η χρήση της είναι πολύ απλή με ελάχιστους χειρισμούς, περιορίζοντας έτσι την πιθανότητα ανθρώπινου λάθους. Επιπλέον, απαιτεί εξοπλισμό μικρού μεγέθους με αναλώσιμα, που έχουν χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Για περισσότερες εξειδικευμένες πληροφορίες, το Manufacturing απευθύνθηκε στον Αποστόλη Πατσιά, Υπεύθυνο Χημικού – Μικροβιολογικού Εργαστηρίου του ΑΠΣΙ «ΠΙΝΔΟΣ», ο οποίος αναλύει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την προηγμένη μέθοδο.

Πώς χρησιμοποιείται η συγκεκριμένη μέθοδος και ποια τα πλεονεκτήματα αυτής;
Πρόκειται για προηγμένη μοριακή μέθοδο ανίχνευσης παθογόνων μικροοργανισμών. Ονομάζεται LAMP (Loop Mediated Isothermal Amplification) και βασίζεται στην ισόθερμη ενίσχυση του DNA. Χρησιμοποιείται για τη γρήγορη ανίχνευση βακτηρίων, όπως η Σαλμονέλα, η Λιστέρια, το Καμπυλοβακτήριο, κ.λπ. Με απλά λόγια, πρόκειται για μια εξελιγμένη μορφή της PCR. Το βασικό της πλεονέκτημα είναι η ταχύτητα ανάλυσης, καθώς σε ορισμένες περιπτώσεις λαμβάνονται αποτελέσματα σε περίπου 15 λεπτά. Επίσης, εμφανίζει πολύ υψηλή ειδικότητα και ευαισθησία, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα έξι διαφορετικές περιοχές στο DNA του μικροοργανισμού-στόχου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η χρήση της είναι πολύ απλή με ελάχιστους χειρισμούς, περιορίζοντας έτσι την πιθανότητα ανθρώπινου λάθους. Επιπλέον, απαιτεί εξοπλισμό μικρού μεγέθους με αναλώσιμα που έχουν χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, κάτι που αποτελεί δέσμευση για την ΠΙΝΔΟΣ και έρχεται να προστεθεί στο μακρύ κατάλογο των υπεύθυνων προς το περιβάλλον εταιρικών πρακτικών, που εφαρμόζει εδώ και 15 χρόνια τουλάχιστον. Τέλος, η LAMP διεξάγεται σε σταθερή θερμοκρασία, συνήθως μεταξύ 60-65 °C, επομένως δεν υπάρχει ανάγκη για χρήση πολύπλοκου εξοπλισμού.

Πώς φτάσατε στην ανάπτυξη της συγκεκριμένης μεθόδου και ποιος είναι ο ρόλος της έρευνας για την ανάπτυξη τέτοιων καινοτόμων μεθόδων;
Είναι σημαντική προτεραιότητα για την ΠΙΝΔΟΣ η διαρκής βελτίωση των υψηλών επιπέδων ασφάλειας των προϊόντων, με ταυτόχρονη εφαρμογή των βέλτιστων τεχνολογιών επίβλεψης της υγείας και της ευζωίας των κοτόπουλων που εκτρέφει. Επίσης, πάγιος στόχος μας είναι η διαρκής βελτίωση της διατροφικής αξίας όλων των τροφίμων που παράγουμε. Για περισσότερα από 10 έτη, εφαρμόζει τεχνολογίες αιχμής όπως η PCR και ρομποτικά συστήματα σε εργαστηριακούς ελέγχους σε όλα τα στάδια της παραγωγής. Αυτή η νέα τεχνολογία ήταν ένα ακόμη βήμα στην διαρκή προσπάθεια βελτίωσης της παραγωγής.
Η εφαρμοσμένη βιομηχανική έρευνα είναι ίσως ο σημαντικότερος δρόμος για την καθιέρωση καινοτόμων μεθόδων στην σύγχρονη παραγωγή τροφίμων. Σε αυτή την κατεύθυνση, η ΠΙΝΔΟΣ έχει αναπτύξει ένα εκτεταμένο δίκτυο συνεργασίας με δεκάδες εταιρείες προηγμένης τεχνολογίας και μερικούς από τους σημαντικότερους εθνικούς και διεθνείς ερευνητικούς φορείς σε αντικείμενα όπως η πτηνοτροφία, η ποιότητα και ασφάλεια των τροφίμων, η περιβαλλοντική διαχείριση, κ.λπ. Η ανάπτυξη της συγκεκριμένης μεθόδου έγινε σε συνεργασία με την 3Μ και την εταιρεία ATROPOS.

Ποιος ο ρόλος των νέων τεχνολογιών στην διασφάλιση της ποιότητας και της ασφάλειας των προϊόντων;
Οι νέες τεχνολογίες βελτιώνουν την ταχύτητα και την αξιοπιστία των ελέγχων, δίνοντας τη δυνατότητα να λειτουργούμε προληπτικά σε θέματα ασφάλειας και ποιότητας. Πολλές από αυτές τις τεχνολογίες ενσωματώνουν λογισμικά Τεχνητής Νοημοσύνης, συμβάλλοντας έτσι στην λήψη ορθών αποφάσεων στην αλυσίδα παραγωγής τροφίμων.

Βρίσκεστε στη διαδικασία σχεδίασης αντίστοιχων μεθόδων σε άλλες γραμμές παραγωγής;
Η LAMP τα τελευταία χρόνια κερδίζει έδαφος στους ελέγχους υγείας του ανθρώπου, αλλά και στην ασφάλεια των τροφίμων. Στην ΠΙΝΔΟΣ εφαρμόστηκε με επιτυχία και σε προηγούμενα στάδια της πρωτογενούς παραγωγής, δηλαδή στις ζωοτροφές, στο εκκολαπτήριο των νεοσσών και στην εκτροφή των κοτόπουλων. Η καινοτομία της συγκεκριμένης μεθόδου έγκειται στο γεγονός ότι πρόκειται για την πρώτη επιτυχημένη εφαρμογή της συγκεκριμένης τεχνολογίας σε καθετοποιημένη ζωική παραγωγή (από τη φάρμα μέχρι το πιάτο) στην Ελλάδα. Είναι βέβαιο ότι θα βρει εφαρμογή και σε άλλες γραμμές παραγωγής. Άλλωστε, σύντομα η ΠΙΝΔΟΣ θα θέσει σε λειτουργία τρες νέες γραμμές στο νέο Εργοστάσιο Επεξεργασίας Κρέατος. Έχοντας ως στόχο, τα προϊόντα που φθάνουν στον καταναλωτή να είναι ασφαλή, ποιοτικά και νόστιμα, η ΠΙΝΔΟΣ υλοποιεί ταυτόχρονα και άλλα έργα εφαρμοσμένης βιομηχανικής έρευνας, σε συνεργασία με προηγμένες εταιρείες, εθνικούς και διεθνείς ερευνητικούς φορείς.

Έργο ψηφιακής εποπτείας και διαχείρισης ψυχόμενων χώρων ανά την Ελλάδα
H Algosystems ολοκλήρωσε πρόσφατα με επιτυχία το έργο ψηφιακής εποπτείας και διαχείρισης όλων των ψυχόμενων χώρων της εφοδιαστικής αλυσίδας του Αγροτικού Πτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Ιωαννίνων «Η ΠΙΝΔΟΣ», σε 19 σημεία συνολικά σε όλη την Ελλάδα. Στόχος του έργου είναι η εξασφάλιση σταθερών θερμοκρασιών σε ψυχόμενους χώρους και η άμεση ενημέρωση για αποκλίσεις, διασφαλίζοντας με αυτό τον τρόπο την ασφάλεια και την ποιότητα των προϊόντων «ΠΙΝΔΟΣ», σύμφωνα με τους κανονισμούς HACCP και τον ΕΦΕΤ.
Το έργο, το οποίο υλοποιήθηκε πάνω από δίκτυο DMVPN, περιλαμβάνει κατ’ αρχήν τη μελέτη, την εγκατάσταση, τον προγραμματισμό και την υποστήριξη συλλογής θερμοστοιχείων με χρήση PLCs της Schneider Electric ανά σημείο παρακολούθησης και καταγραφής θερμοκρασιών. Στη συνέχεια, η συλλογή όλων των δεδομένων διαφορετικών γεωγραφικών περιοχών και η κεντρική διαχείριση, απεικόνιση, έλεγχος και ενημέρωση σφαλμάτων εξασφαλίστηκε μέσω συστήματος SCADA της εταιρίας ICONICS. Αξίζει να
σημειωθεί ότι η εφαρμογή είναι πλήρως επεκτάσιμη, με δυνατότητες διασύνδεσης με πλατφόρμες IoT.