Ο Δρ. Πάρης Γραβουνιώτης, Διευθύνων Σύμβουλος της Χαρτοποιίας Κομοτηνής και Γραμματέας στον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Βιομηχανικών Περιοχών (ΠΑΣΕΒΙΠΕ), μιλά στο INDUSTRY για τις επενδύσεις στην αναβάθμιση του παραγωγικού εξοπλισμού και την βελτίωση του αποτυπώματος μιας εκ φύσεως υδροβόρου βιομηχανίας, την αντιμετώπιση του αυξανόμενου κόστους σε α΄ ύλες και ενέργεια, ενώ θέτει επί τάπητος κάποια από τα «αγκάθια» που απασχολούν τους κύκλους της ελληνικής μεταποίησης. Σημειώνεται ότι η Χαρτοποιία Κομοτηνής ιδρύθηκε το 1979 και είναι κάτοχος της εμπορικής ονομασίας Elina, ενώ είναι εγκατεστημένη στην ΒΙ.ΠΕ. Κομοτηνής.

Τι επενδύσεις υλοποιείτε στο εργοστάσιο της Χαρτοποιίας Κομοτηνής; Έχετε ενσωματώσει τις τάσεις του Industry 4.0 στη παραγωγή σας;

Οι προκλήσεις του μέλλοντος της μεταποίησης για μια επιχείρηση 43 ετών είναι πολλαπλές. Ενώ η αποδοτικότητα και ο εκσυγχρονισμός είναι μια καθημερινή ενασχόληση και μια ακατάπαυστη προσπάθεια, οι συνολικές συνθήκες λειτουργίας στην Ελλάδα διαχρονικά επιφέρουν τους δικούς τους περιορισμούς. Για παράδειγμα πώς να οραματιστείς την 4η βιομηχανική επανάσταση όταν οι πτώσεις τάσης ρεύματος είναι σε μηνιαία βάση και έχουν συσσωρεύσει στη ΒΙΠΕ Κομοτηνής πάνω από 1,5 εκατ. ευρώ χαμένο τζίρο και καμένο εξοπλισμό.

Εξίσου, οι διαδοχικές πολιτικές και οικονομικές κρίσεις, η πολυπλοκότητα της νομοθεσίας όπως και το συντηρητικό χρηματοπιστωτικό σύστημα εν γένει, καθοδηγούν συχνά με τη σειρά τους τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην επιλογή τεχνολογίας χαμηλού ρίσκου ή «πατεντών». Οπότε η δουλειά βγαίνει, όπως λέμε, αλλά υπονομεύονται συστηματικά οι υποδομές για τη σταδιακή και διαρκή ανάπτυξη των μεταποιήσεων. Αυτό το δίπολο, εξωγενών συνθηκών από τη μια και εσωτερικών επιλογών από την άλλη, δυσχεραίνουν κατά την ανάλυσή μου συνολικά τις παραγωγικές επιχειρήσεις να διατηρήσουν και να αυξήσουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα, με όποια φρασεολογία της εποχής αναφερθούμε σε αυτό.

Με αυτή την εισαγωγή, θα ήθελα να αναφέρω ότι η Χαρτοποιία Κομοτηνής εδώ και μία δεκαετία εξελίσσει τα συστήματα της όσον αφορά της συλλογή πληροφορίας και την επεξεργασία αυτής, τη χρήση και αναβάθμιση λογισμικού σε όλα τα λειτουργικά της τμήματα και συγκεκριμένα στη σταδιακή αναβάθμιση ακριβού παραγωγικού εξοπλισμού ώστε να μπορεί να παραμετροποιηθεί σύμφωνα με τις νέες τεχνικές τάσεις. Τα στοχευμένα προγράμματα «Ψηφιακού Μετασχηματισμού» που έχουν ανακοινωθεί από την Πολιτεία ήταν πολυαναμενόμενα και στην Χαρτοποιία Κομοτηνής έχουμε καταρτίσει σειρά λύσεων και προτάσεων που θα καταθέσουμε. Αυτό είναι που ελέγχουμε εμείς. Ελπίζουμε στον παράλληλο εκσυγχρονισμό και βελτίωση των συνολικών συνθηκών ώστε χέρι χέρι να αποδώσουν οι δικές μας προσπάθειες στη συνολική ευημερία της χώρας μας.

Πώς έχει επηρεαστεί η εταιρεία -και γενικότερα ο κλάδος του χαρτιού- από την εκτόξευση του κόστους ενέργειας και α΄υλών και τι κινήσεις κάνετε για να αντιμετωπίζετε την κατάσταση;

Η κατάσταση φαινόταν εύφλεκτη από τον Ιούλιο του 2021, όταν και ανακοινώθηκαν οι αυξημένες τιμές της ενέργειας πριν τη σύρραξη και για άλλους λόγους. Μπήκαμε λοιπόν σε ένα Φθινόπωρο τότε με τους διεθνείς μας ανταγωνιστές να μην υφίστανται ακόμα αντίστοιχες επιβαρύνσεις. Έπειτα ο κλάδος της πρώτης μας ύλης κλονίστηκε από απεργίες και τη στένωση στις διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές. Ενέργεια και πρώτες ύλες ανέβαιναν κατακόρυφα. Σαν είδος όμως πρώτης ανάγκης, σχετικά φθηνό και έπειτα μεσούσης μιας πολυπληθούς τουριστικής περιόδου, το κόστος μετακυλίστηκε λόγω ζήτησης.

Από τη μία τα επιδοματικά αντανακλαστικά της κυβέρνησης από τον Ιανουάριο του 2022 αποδείχθηκαν επίσης σωτήρια, από την άλλη όμως, οι πραγματικές επιχειρηματικές λύσεις πάσχουν. Σαν παράδειγμα, εμείς όπως και πολλοί άλλοι συνάδελφοι της μεταποίησης, περιμένουμε χρόνια για μια άδεια net metering και δεν δίνεται προτεραιότητα ή μια ρηξικέλευθη επίλυση της καθυστέρησης για τη βιομηχανία. Κατά τα άλλα, η εποχή αυτή αντιμετωπίζεται με προσεκτικό αφουγκρασμό, τις επιχειρηματικές δεξιότητες του καθενός και… τύχη.

Τι ρόλο παίζει η βιωσιμότητα στην στρατηγική σας, την εποχή της μετάβασης προς μια πιο «πράσινη» παραγωγή;

Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα στον κλάδο της χαρτοποίησης έχει άμεση κοστολογική επίπτωση οπότε υπήρχε πάντα στη στρατηγική μας. Είμαστε μεταποίηση από τη φύση της υδροβόρος και εντάσεως ενέργειας, τόσο θερμικής όσο και ηλεκτρικής. Έχουμε βραβευτεί για τις περιβαλλοντικές μας παραγωγικά επεμβάσεις ήδη από την περασμένη δεκαετία, ενώ αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε ένα πρόγραμμα βελτίωσης του συνολικού αποτυπώματός μας της τάξης των 2 εκατ. ευρώ.
Μεταξύ αυτών η πιο αποδοτική ξήρανση του χάρτου, εναλλακτικά καύσιμα, εξοικονόμηση ύδατος, αντικατάσταση κινητήρων και αντλιών καθώς και αισθητήρες για την βελτιστοποίηση της χρήσης των πόρων και της λειτουργίας του εξοπλισμού. Τέτοιες επεμβάσεις είναι πάντα γνωστές στη μεταποίηση, κάθε διοίκηση οφείλει να τις διερευνά. Η επιδότηση της πολιτείας είναι κρίσιμη για να επισπευστούν και έτσι να διατηρηθεί το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα κάθε επιχείρησης και κλάδου ξεχωριστά άρα και της εθνικής μας οικονομίας κατ’ επέκταση.

Με το 2022 να πλησιάζει στο τέλος του, έχετε κάποια πρόβλεψη για την φετινή επίδοση της εταιρείας;

Jusqu’ici tout va bien. Ως εδώ όλα καλά. Η φράση και το νόημα της από την ταινία του Kassovitz (La Haine, 1995) με συνοδεύει από την επιστροφή μου στην Ελλάδα και την ενασχόληση μου με την οικογενειακή επιχείρηση. Το παρελθόν έφυγε, το μέλλον δεν ήρθε ακόμα. Ή αν θέλετε παραφράζοντας τη ρήση του Ν. Καζαντζάκη: Δεν φοβάμαι τίποτα, δεν ελπίζω τίποτα. Είμαι Έλληνας επιχειρηματίας.