Η Ελλάδα μπορεί να κάνει άμεσα πολύ σαφή βήματα για τη μετάβαση στη Βιομηχανία 4.0, διαμηνύει το Παρατηρητήριο Ψηφιακού Μετασχηματισμού του ΣΕΒ στο νέο του Special Report, τονίζοντας ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός οικονομίας και επιχειρήσεων στη χώρα κινείται ταχύτερα σε σχέση με το παρελθόν αλλά όχι ακόμα αρκετά ώστε να κλείσει η ψαλίδα με την ΕΕ.
Ακολουθεί το πλήρες πλαίσιο των προτάσεων του ΣΕΒ για την ταχύτερη προσαρμογή της Ελλάδας στη Βιομηχανία 4.0:
1. Ολοκλήρωση & συμφωνία εθνικής στρατηγικής. Στην Ε.Ε., 22 χώρες έχουν ήδη ολοκληρώσει το σχεδιασμό και πλέον υλοποιούν σχετικές πρωτοβουλίες. Στην Ελλάδα, πρόσφατα ανακοινώθηκε ένα πρώτο περίγραμμα του σχεδίου ανάπτυξης της βιομηχανίας, το οποίο όταν ολοκληρωθεί αναμένεται να εξειδικεύει τα θέματα «έξυπνου εργοστασίου». Η σημαντικότερη πρόκληση του εθνικού σχεδίου παραμένει ο δι-υπουργικός συντονισμός σε θέματα εργαλείων χρηματοδότησης, φορολογικών κινήτρων, μηχανισμών καινοτομίας, αναβάθμισης των δεξιοτήτων, μείωσης της γραφειοκρατίας στη δημόσια διοίκηση, κτλ.
2. Οι επιχειρήσεις να εστιάσουν σε τεχνολογίες αιχμής. Η πλειονότητα των επιχειρήσεων εξακολουθεί να μην επενδύει σε σύγχρονες τεχνολογίες και να εστιάζει σε συστήματα ξεπερασμένων δυνατοτήτων. Η αλλαγή επιχειρηματικής φιλοσοφίας στην αξιοποίηση τεχνολογιών αιχμής είναι πλέον επιβεβλημένη ώστε να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Η επίδοση αναμένεται να βελτιωθεί μερικώς μόλις οι επενδύσεις των τεχνολογικών κολοσσών στην χώρα ωθήσουν στην αναβάθμιση των τοπικών επιχειρήσεων.
3. Προσαρμογή διοικητικών πρακτικών για να αξιοποιηθούν οι τεχνολογίες αιχμής. Στην προσπάθεια επανεκκίνησης στη μετά-Covid εποχή, οι επιχειρήσεις πρέπει να προσαρμόσουν ταχύτερα τα μοντέλα λειτουργίας και λήψης αποφάσεων στις ευκολίες που δίνουν οι τεχνολογίες Industry 4.0 (π.χ. IoT, τεχνητή νοημοσύνη, μηχανική μάθηση, επαυξημένη πραγματικότητα, κτλ). Μέχρι σήμερα, η πλειονότητα των επιχειρήσεων μετασχηματίζει τη λειτουργία τους με αργούς ρυθμούς με συνέπεια τις ιδιαίτερα χαμηλές επιδόσεις στο δείκτη πραγματικής διείσδυσης των τεχνολογιών αιχμής.
4. Ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής συστημάτων αιχμής. Η πρόοδος σε θέματα καινοτομίας είναι ιδιαίτερα εμφανής τα τελευταία χρόνια. Όμως, η 20η θέση στο δείκτη Innovation Scoreboard δείχνει ότι οι δυνατότητες μας να αναπτύσσουμε τεχνολογίες αιχμής μπορούν να βελτιωθούν περαιτέρω ώστε να είναι συγκρίσιμες με την ΕΕ. Τεχνολογίες διττής χρήσης μπορούν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας υψηλών προσόντων και αποδοχών για τους νέους, να αξιοποιηθούν άμεσα στη βιομηχανία και να ενισχύσουν την ασφάλεια / άμυνα της χώρας.
5. Μεταστροφή της σημαντικής ψηφιακής υστέρησης των ΜμΕ. Ανάλογο εύρημα καταγράφεται σε πολλές χώρες της ΕΕ. Όμως, τα πολύ μικρά μεγέθη και η χαμηλή παραγωγικότητα των ΜμΕ στην Ελλάδα, θα έπρεπε να λειτουργούν επιταχυντικά ως προς την ενσωμάτωση τεχνολογιών Industry 4.0 για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς. Ο σχεδιασμός του νέου ΕΣΠΑ είναι στη σωστή κατεύθυνση συνδυάζοντας τη ψηφιακή αναβάθμιση με την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας διοχετεύοντας πόρους με κριτήρια τόσο τις διαφορετικές ανάγκες των ΜμΕ όσο και την τεχνολογική ένταση της κάθε επένδυσης.
6. Αναδιάταξη των προτεραιοτήτων της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού (ΒΨΜ) με κριτήριο τις ανάγκες της Βιομηχανίας 4.0. Παρότι η ΒΨΜ αποτελεί τομή στον τεχνολογικό σχεδιασμό της χώρας, περίπου 20 από τα 450 έργα της εστιάζουν εμφανώς στη Βιομηχανία 4.0, και μόνο λίγα από αυτά είναι σε εξέλιξη (πχ το Digitometer, το Εθνικό Δίκτυο Κόμβων Ψηφιακής Καινοτομίας, η Εθνική Πλατφόρμα για την Ψηφιακή Βιομηχανία και η εργαλειοθήκη κυβερνοασφάλειας). Η ταχύτητα υλοποίησης των έργων της ΒΨΜ που αφορούν (και) επιχειρήσεις είναι πλέον κρίσιμος παράγοντας.
7. Ταχύτερη διάθεση πόρων της ΕΕ σε έργα για τη Βιομηχανία 4.0. Ο σχεδιασμός του Ταμείου Ανάκαμψης (ΤΑΑ) ανακοινώθηκε πριν από ένα χρόνο. Περιλαμβάνει επιχορηγήσεις άνω των €500εκ. για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων.