Ο νέος κλιματικός νόμος θέτει τις βάσεις για τη διείσδυση της «πράσινης» ενέργειας και τον περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε όλους τους παραγωγικούς τομείς. Αναντίρρητα, το επιχειρηματικό και δη βιομηχανικό τοπίο στην Ελλάδα αλλάζει σημαντικά. Στους γενικούς ποσοτικούς στόχους για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% το 2030, 80% το 2040 και στο φιλόδοξο στόχο της κλιματικής ουδετερότητας (net zero) το 2050, δημιουργείται ένα πλαίσιο υποχρεώσεων, το οποίο αφορά φυσικά και τις βιομηχανίες.
Στο τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, ο Βασίλειος Γούναρης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδας, αναλύει μεταξύ άλλων, αυτές τις υποχρεώσεις.
Σύμφωνα με τον κ. Γούναρη, οι βιομηχανίες θα πρέπει να προβλέψουν πρόσθετες διαδικασίες, όπως την ποσοτική εκτίμηση των άμεσων και έμμεσων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που προέρχονται από την παραγωγή. Επιπλέον, μεγάλες προκλήσεις για τη βιομηχανία αποτελούν τόσο η συλλογή και η αξιολόγηση δεδομένων όσο και η νοοτροπία που θα διαπνέει τις επιχειρήσεις. Απλή ως έννοια, περίπλοκη όμως στην επίτευξη της μιας και πρέπει ουσιαστικά να τη λειτουργία και την εν γένει δραστηριότητα τους, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος του ΣΒΠΕ. Επιπλέον, θα πρέπει επίσης να μειώσουν οριζόντια τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου κατά 30% τουλάχιστον έως το 2030 σε σχέση με το 2019.
Στο ευρύτερο σχετικό πλαίσιο, η βιώσιμη ανάπτυξη και η υιοθέτηση του μοντέλου της κυκλικής οικονομίας είναι κοινοί στόχοι για όλες τις βιομηχανίες στην Ευρώπη. Μια άλλη ομπρέλα, που ενισχύει τη βιώσιμη ανάπτυξη και καθορίζει την αξία μιας επιχείρησης είναι το ESG. Με βάση τα ευρήματα πρόσφατης έρευνας, προκύπτει πως ο βαθμός εφαρμογής των κριτηρίων ESG από τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα κυμαίνεται σε μέτριο επίπεδο για το 57% του δείγματος. Μία στις τρεις επιχειρήσεις πιστεύει ότι τα κριτήρια ESG εφαρμόζονται σε μικρό ή ελάχιστο βαθμό, ενώ μόλις το 8% του δείγματος θεωρεί ότι έχουν υιοθετηθεί σε «πολύ» ή «πάρα πολύ» μεγάλο βαθμό από τις εγχώριες επιχειρήσεις. Είναι ενδεικτικό άλλωστε πως το 80% των εταιρειών δαπανά μόλις 200 χιλ. ευρώ για ενσωμάτωση κριτηρίων ESG, ενώ μόνο το 6% από 1 εκατ. ευρώ και πάνω.
Ο χαμηλός βαθμός διείσδυσης στην κουλτούρα και στη λειτουργία μιας επιχείρησης των κριτηρίων ESG συνδέεται με το κόστος για την εφαρμογή ενός προγράμματος βιώσιμης ανάπτυξης για το 15% του δείγματος, και ακολουθούν η έλλειψη κινήτρων προς τις επιχειρήσεις, οι οικονομικές πιέσεις εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης, η μη επαρκής γνώση και κατάρτιση της διοίκησης της εταιρείας σε θέματα βιωσιμότητας (ESG) και η έλλειψη εθνικού ρυθμιστικού πλαισίου, κ.ά.
Στις χαμηλές λοιπόν ταχύτητες υιοθέτησης κριτηρίων ESG από τις ελληνικές επιχειρήσεις, η Μαρία Αλεξίου, Πρόεδρος του CSR Hellas, τονίζει στη συνέντευξή της ότι από την 1η Ιανουαρίου 2023 θα είναι υποχρεωτική η εφαρμογή των κριτηρίων ESG για όλες τις επιχειρήσεις που είναι εισηγμένες σε κάθε ευρωπαϊκό Χρηματιστήριο, και θα ελέγχονται από ανεξάρτητους ελεγκτές. Σημειώνει δε ότι ήδη τα κριτήρια ESG αποτυπώνονται στην οδηγία για τη βιώσιμη χρηματοδότηση, που εκδόθηκε από την ΕΕ το 2021 και τα οποία θα πρέπει να εξετάζει ο χρηματοπιστωτικός τομέας όταν επενδύει ή όταν δανείζει στις επιχειρήσεις μέσα στην Ευρώπη.
Σε αυτό λοιπόν το ταξίδι της βιώσιμης ανάπτυξης, η ανάδειξη και επιβράβευση των καλών πρακτικών και πρωτοβουλιών για την προστασία του Περιβάλλοντος και την Αειφορία, είναι πιο σημαντική από ποτέ. Και τα φετινά Environmental Awards αποδεικνύουν ότι συνεχίστηκε δυναμικά η πορεία για τη μετάβαση των επιχειρήσεων στο βιώσιμο οικονομικό μοντέλο.