Οι συνθήκες στην αγορά των φωτοβολταϊκών, αλλά και γενικότερα των ΑΠΕ αλλάζουν ραγδαία με την εφαρμογή του target model, τους μειοδοτικούς διαγωνισμούς εξασφάλισης τιμής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας. Oι ταρίφες των έργων έχουν μειωθεί σημαντικά και πολλές φορές όχι αναλογικά με το κόστος του εξοπλισμού.

Οι αποδόσεις των έργων αυτών έχουν φτάσει σε μονοψήφιους αριθμούς και με δυσκολία σε μερικές περιπτώσεις η απόδοση (εσωτερικός βαθμός απόδοσης ιδίων κεφαλαίων) είναι μεγαλύτερη του 10%. Κύριο ρόλο διαδραματίζει η δυνατότητα του επενδυτή να εξασφαλίσει χρηματοδότηση με ευνοϊκούς όρους, αλλά και να έχει μειωμένο κόστος υλικού και κατασκευής.
Μέσα σε αυτό το εξαιρετικά ανταγωνιστικό περιβάλλον, οι δυνατότητες συμμετοχής και επιτυχούς έκβασης μιας επένδυσης από μικρό, αλλά και μικρο-μεσαίο επενδυτή μειώνονται αισθητά. Oι διαγωνισμοί συμπιέζουν ισχυρά την αναμενόμενη οικονομική απόδοση, θέτοντας εκτός επιθυμητών περιθωρίων τον μικρό και μικρομεσαίο επενδυτή.
Σε αυτό το κλίμα αναλύουμε μια επενδυτική ευκαιρία μικρής κλίμακας με φωτοβολταϊκά (φ/β), την οποία μπορούν να πραγματοποιήσουν οικιακοί καταναλωτές, ξεφεύγοντας από την πολύπλοκη αδειοδότηση και τις καθυστερήσεις της, απολαμβάνοντας σταθερή τιμή πώλησης ενέργειας για είκοσι έτη.

ΝΕΑ ΡΥΘΜΙΣΗ
Σύμφωνα με την Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/30971/1190, ΦΕΚ 1045Β/26.3.2020 δίνεται εκ νέου η δυνατότητα σε οικιακούς καταναλωτές να πωλούν το σύνολο της παραγόμενης από φωτοβολταϊκά ενέργειας στο δίκτυο έναντι μιας καθορισμένης τιμής.
Το παλιό πρόγραμμα που αφορούσε συστήματα έως 10 kWp (και αφορούσε, εκτός από οικιακούς, και εμπορικούς καταναλωτές, γνωστό και ως φ/β στέγες) έληξε στις 31/12/2019.
Η νέα ρύθμιση αφορά στην ηλιακή ενέργεια, που αξιοποιείται με φ/β σταθμούς με εγκατεστημένη ισχύ ≤6 kWp, που είναι συνδεδεμένοι με παροχή οικιακής χρήσης και ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα (όχι επιτηδευματίες) και η τιμή πώλησης καθορίστηκε στα 87 €/MWh (8,7 λεπτά η κιλοβατώρα). Οι λεπτομέρειες εφαρμογής του νέου προγράμματος θα καθοριστούν με υπουργική απόφαση εντός του 2020.

Τα φ/β συστήματα που μελετώνται έχουν εγκατεστημένη ισχύ 6kWp και τα τρία σενάρια που εξετάζονται είναι ως προς τη γεωγραφικής τους θέση:
• Βόρεια Ελλάδα με αναμενόμενη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας 1450kWh/kWp.
• Κεντρική Ελλάδα με αναμενόμενη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας 1550kWh/kWp.
• Νότια Ελλάδα με αναμενόμενη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας 1650kWh/kWp.

ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΕΝΑΡΙΩΝ
Για τα εξεταζόμενα σενάρια έχει υπολογιστεί ο εσωτερικός βαθμός απόδοσης των ιδίων κεφαλαίων (IRR) του επενδυτή (σε αυτή τη περίπτωση της επένδυσης), η καθαρά παρούσα αξία (NPV) και τα έτη απόσβεσης των ιδίων κεφαλαίων (επένδυσης).

1. Συνολικό κόστος υλοποίησης 6500 ευρώ βασισμένο σε προσφορές κατασκευαστών συμπεριλαμβάνοντας τυπικό κόστος διασύνδεσης.
2. Χρηματοδότηση 100% από ίδια κεφάλαια, χωρίς τραπεζικό δανεισμό.
3. Μηδενικά κόστη συντήρησης ανά έτος.
4. Mείωση της απόδοσης του συστήματος 1% ανά έτος.
5. Τιμή πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας 87 ευρώ/MWh.
6. Επιτόκιο προεξόφλησης 5,5%.

ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ
Από τα αποτελέσματα της ανάλυσης στις διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές της χώρας, εξάγεται το συμπέρασμα ότι η επένδυση σε ένα μικρό φ/β έργο παρέχει ικανοποιητική απόδοση και εκτιμάται ότι με τη μείωση του κόστους εξοπλισμού που συνεχώς πραγματοποιείται, ότι οι αποδόσεις αυτές θα αυξηθούν περαιτέρω.
Με την υλοποίηση ενός τέτοιου έργου ο οικιακός καταναλωτής αποκτά ένα ετήσιο σταθερό εισόδημα περί τα 750-800 ευρώ για είκοσι έτη.
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι δεν έχει εκδοθεί υπουργική απόφαση με τις πληροφορίες εφαρμογής, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να εκκινήσει το πρόγραμμα ο ΔΕΔΔΗΕ, λαμβάνοντας αιτήσεις ενδιαφερομένων. Η εκκίνηση του προγράμματος θα συμβάλλει στη δημιουργία νέων φ/β έργων με θετικό περιβαλλοντικό, οικονομικό και κοινωνικό αποτέλεσμα.

Επένδυση στα φωτοβολταϊκά
Τι ισχύει για όσους θέλουν να επενδύσουν τώρα στα φωτοβολταϊκά.
Σήμερα λοιπόν, οι επιλογές που έχει κάποιος που θέλει να επενδύσει στα φωτοβολταϊκά είναι είτε να πωλήσει την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια στο δίκτυο είτε να εγκαταστήσει ένα σύστημα αυτοπαραγωγής για κάλυψη μέρους ή και όλης της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας που έχει.

Παρακάτω αναφέρονται οι υπόλοιπες ρυθμίσεις, που ισχύουν και αφορούν την αδειοδότηση, καθώς και τους πολεοδομικούς, χωροταξικούς και περιβαλλοντικούς όρους για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών.
Με το άρθρο 11 του Ν.4685/2020, επήλθε μία σημαντική αλλαγή, αφού καταργήθηκε η Άδεια Παραγωγής και αντικαταστάθηκε με τη Βεβαίωση Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ. Σημαντική επισήμανση: Δεν απαιτείται Βεβαίωση Παραγωγού για όσα έργα εξαιρούνταν και από την Άδεια Παραγωγής (δηλαδή στην περίπτωση των φωτοβολταϊκών για έργα ισχύος ≤1 MWp).

Η διαδικασία έχει ως εξής:
• Υποβολή αιτήσεων το πρώτο δεκαήμερο Φεβρουαρίου – Ιουνίου – Οκτωβρίου.
• Εντός πέντε ημερών ανάρτηση στην ιστοσελίδα του Φορέα Αδειοδότησης.
• 15 μέρες για υποβολή αιτιολογημένων αντιρρήσεων από έχοντες έννομο συμφέρον.
• Έως 15 ημέρες για υποβολή απόψεων αιτούντος επί τυχόν αντιρρήσεων.
• Έως 20 ημέρες για έκδοση Βεβαίωσης από πρόεδρο Φορέα Αδειοδότησης.

Στο Ν.4685/2020 προβλέπεται σε πρώτη φάση ως Φορέας Αδειοδότησης η ΡΑΕ. Αναφέρεται όμως ότι αυτό μπορεί να αλλάξει με υπουργική απόφαση. Το νέο σχήμα που περιγράφει ο νόμος αυτός περιλαμβάνει:
• Το δραστικό περιορισμό των στοιχείων και δικαιολογητικών που συνοδεύουν το αίτημα.
• Τον καθορισμό συγκεκριμένων οροσήμων στις υποχρεώσεις του φορέα του σταθμού για την
• Αδειοδοτική ωρίμανση του αιτήματος.
• Την ύπαρξη ειδικής διαδικασίας για επικαλύψεις αιτημάτων και για ειδικά έργα.
• Την κατάργηση του υφιστάμενου τέλους διατήρησης της άδειας παραγωγής.
• Απλουστευμένες διαδικασίες τροποποίησης της Βεβαίωσης Παραγωγού.
• Τη δυνατότητα Συνενώσεων/Διαιρέσεων Βεβαιώσεων Παραγωγού.