Η εκτόξευση του ενεργειακού κόστους έρχεται να προστεθεί στις διεθνείς δεσμευσεις για ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα, ωθώντας όλο και περισσότερες βιομηχανίες να επενδύσουν σε λύσεις ενεργειακής αποδοτικότητας.

Μια από τις πολλές ωφέλειες που μπορούν να καρπωθούν οι ελληνικές επιχειρήσεις, εντείνοντας τον ψηφιακό βηματισμό τους είναι η βελτίωση των ενεργειακών και περιβαλλοντικών τους επιδόσεων. «Οι δυνατότητες ενεργειακής εξοικονόμησης που προφέρουν οι ψηφιακές εφαρμογές είναι αμέτρητες, όπως αναδεικνύει μια σειρά πρωτοβουλιών του ΣΕΒ για την ενδυνάμωση των επιχειρήσεων μπροστά στις προκλήσεις της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης, αλλά και στη διαχείριση της ενεργειακής κρίσης – για παράδειγμα, ο πρόσφατος Οδηγός Ενεργειακής Εξοικονόμησης και Αποδοτικότητας, σχετικές ενημερωτικές εκδηλώσεις, και η σειρά εξειδικευμένων συζητήσεων Industry 4.0 Roundtables», λέει η Δρ Μαρία Μποζούδη, Senior Advisor, Τομέας Βιομηχανίας, Ανάπτυξης, Τεχνολογίας & Καινοτομίας, ΣΕΒ. Σύμφωνα με την Δρ Μπουζούδη, οι ώριμες, ασφαλείς και ευρέως διαθέσιμες ψηφιακές τεχνολογίες, όπως ΙοΤ, cloud, big data analytics, τεχνητή νοημοσύνη, ή ψηφιακά δίδυμα, επιτρέπουν στις επιχειρήσεις πρακτικά και χαμηλού κόστους βήματα για τη μείωση του ενεργειακού τους κόστους τουλάχιστον κατά 10%, με απόσβεση σε 6-24 μήνες. «Ξεκινώντας με τον ολιστικό ενεργειακό έλεγχο (energy audit) και τη χαρτογράφηση των σημείων κατανάλωσης ενέργειας, μια επιχείρηση μπορεί να αξιοποιήσει ψηφιακές λύσεις, ώστε να προχωρήσει στις κατάλληλες παρεμβάσεις και τεχνικές προσαρμογές για τις ανάγκές της, τόσο στις εγκαταστάσεις παραγωγής, όσο και στις κτιριακές υποδομές της», τονίζει η ίδια.

Ενδεικτικά, έξυπνοι αισθητήρες και μετρητές μπορούν να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας μέχρι και 40%, ενώ προηγμένες μέθοδοι ανάλυσης και εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης βελτιώνουν την πρόγνωση ενεργειακών αναγκών κατά τουλάχιστον 15%. «Μοντέλα ψηφιακών διδύμων συμβάλλουν στην προληπτική συντήρηση εξοπλισμού, επιτυγχάνοντας μείωση έως 20% των κεφαλαιακών δαπανών (CAPEX) συγκριτικά με παραδοσιακά συστήματα ελέγχου (πχ BMS, SCADA). Επιπλέον, πλατφόρμες έξυπνης διαχείρισης συστημάτων φωτισμού, θέρμανσης, εξαερισμού και κλιματισμού (HVAC) κτιρίων μπορούν να μειώσουν τα τιμολόγια ενέργειας μιας τυπικής ΜμΕ κατά τουλάχιστον 20%, διασφαλίζοντας άνετες συνθήκες εργασίας για το προσωπικό, και την ποιότητα διεξαγωγής ευαίσθητων διαδικασιών παραγωγής και R&D», επισημαίνει η Δρ Μποζούδη.
Βεβαίως, η επιτυχία ενός πλάνου ενεργειακής αποδοτικότητας που ενσωματώνει ψηφιακά εργαλεία συναρτάται και με τις ψηφιακές δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού. Σύμφωνα με την ίδια, με την κατάλληλη ενημέρωση και εκπαίδευση των ανθρώπων μιας επιχείρησης σε βασικές πρακτικές, η αύξηση της ενεργειακής εξοικονόμησης μπορεί να ανέλθει σε περίπου 6% το χρόνο.

«Ξεκλειδώνοντας» την εξοικονόμηση ενέργειας
Η βιομηχανία είναι ο μεγαλύτερος τομέας τελικής χρήσης ενέργειας, υπεύθυνος για το 38% περίπου της παγκόσμιας ενεργειακής ζήτησης, ενώ συνεισφέρει 8,7 Gt ή το 26% των συνολικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που σχετίζονται με την ενέργεια, σημειώνει ο Hugo Salamanca, Energy Policy Analyst, ο οποίος διευθύνει την Ομάδα Εργασίας του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΔΟΕ) για την Ενεργειακή Απόδοση σε Αναδυόμενες Οικονομίες.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι προσπάθειες ενεργειακής απόδοσης του κλάδου θα πρέπει να ενισχυθούν, ώστε να τηρηθούν οι εξαγγελθείσες δεσμεύσεις μείωσης εκπομπών και να προσαρμοστούν στις διαρκώς αυξανόμενες τιμές της ενέργειας.
Προς την κατεύθυνση αυτή υπάρχει πληθώρα μέτρων που μπορεί να λάβει μια επιχείρηση. «Η θέσπιση αυστηρότερων προτύπων για τους λέβητες και για τα συστήματα ηλεκτροκινητήρων που χρησιμοποιούν οι βιομηχανίες είναι κρίσιμη. Ο εξηλεκτρισμός των μεταποιητικών διεργασιών μπορεί να επιφέρει πρόσθετη εξοικονόμηση. Οι αντλίες θερμότητας μπορούν επίσης να “ξεκλειδώσουν” την εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς το 90% της ζήτησης θερμότητας στη μεταποίηση είναι χαμηλής και μέσης θερμοκρασίας», αναφέρει ο κ. Salamanca.
Όπως επισημαίνει, ορισμένοι τομείς, όπως το τσιμέντο και ο χάλυβας, απαιτούν πρόσθετες δράσεις για την απαλλαγή από τον άνθρακα: «Η μείωση του βάρους των προϊόντων, η επιμήκυνση της διάρκειας ζωής των κτιρίων καθώς και η ανακύκλωση εξοικονομούν ενέργεια κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους (lifecycle)».
Σε κάθε περίπτωση, οι ενεργειακοί έλεγχοι και τα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης παρέχουν απαραίτητες πληροφορίες στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για την παρακολούθηση της προόδου των επιχειρήσεων και τη λήψη κατάλληλων μέτρων. «Οι δέσμες μέτρων για την ενίσχυση της εξοικονόμησης ενέργειας πρέπει να συνδυάζουν κανονισμούς, πληροφόρηση και μηχανισμούς παροχής κινήτρων», καταλήγει ο κ. Salamanca.

Η ελληνική πραγματικότητα και η αλλαγή νοοτροπίας
Όσον αφορά στην πορεία της εγχώριας βιομηχανίας στην υιοθέτηση πρακτικών ενεργειακής αποδοτικότητας, ο Κωνσταντίνος Θεοφύλακτος, Μηχανολόγος Μηχανικός, Γενικός Γραμματέας του ΙΕΝΕ και Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής Ενεργειακής Αποδοτικότητας, φέρνει στο προσκήνιο την ανάγκη αλλαγής νοοτροπίας αλλά και ενίσχυσης των μικρομεσαίων «παικτών» του κλάδου.
«Οι μεγάλες ενεργοβόρες βιομηχανίες -χημικές, τροφίμων, χάρτου, κ.ά.- ακολουθούν εδώ και χρόνια πολιτικές για ενεργειακή αποδοτικότητα στην παραγωγική διαδικασία τους, είτε ως πολιτική τους είτε στα πλαίσια του ISO 50001, ώστε να είναι ανταγωνιστικές, καθώς το κόστος ενέργειας είναι σημαντικό. Το πρόβλημα οξύνεται όμως στις μικρότερες βιομηχανίες και στις ΜμΕ, όπου το ενεργειακό κόστος δεν αποτελούσε ιδιαίτερο εμπόδιο έως τώρα και δεν πήραν τα απαιτούμενα μέτρα. Τώρα, όμως, το ενεργειακό κόστος έχει εκτιναχθεί και αυτές βρίσκονται απροετοίμαστες. Απαιτείται λοιπόν από μεριάς τους μια νέα ενεργειακή πολιτική, με κύριο άξονα την αλλαγή νοοτροπίας ως προς την Ενέργεια», έχει επισημάνει στο παρελθόν στο Manufacturing ο κ. Θεοφύλακτος.
Επαρκεί όμως η υπάρχουσα κυβερνητική στήριξη και ο νέος κλιματικός νόμος για να επιταχύνουν την πράσινη μετάβαση του κλάδου; Σύμφωνα με τον Γ.Γ. του ΙΕΝΕ, αναμφίβολα η κρατική στήριξη, είτε μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου είτε μέσω ΕΣΠΑ, βοηθούν στον «πράσινο» μετασχηματισμό της ελληνικής βιομηχανίας. «Σε αυτό θα πρέπει να προστεθεί και ο ψηφισμένος Κλιματικός Νόμος. Όμως, όπως προαναφέρθηκε, απαιτείται και η αλλαγή νοοτροπίας που σήμερα είναι σε χαμηλό επίπεδο, ιδιαίτερα από στελέχη της Διοίκησης», επισημαίνει ο κ. Θεοφύλακτος.
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα φέρνει πρόσφατο ενεργειακό έλεγχο εταιρείας, με κύκλο εργασιών μεγαλύτερο των 50 εκατ. ευρώ, στα πλαίσια του Ν. 4342/15. «Το ετήσιο κόστος ενέργειας το 2021 ήταν περίπου 40.000 ευρώ (χωρίς φόρους) με τιμή ΗΕ 85 €/MWh, που εκτινάχθηκε στα 290 €/MWh στις αρχές του 2022. Οι προτάσεις για Ε.Ε. ήταν 80.000 ευρώ, η απάντηση ωστόσο του Γενικού Διευθυντή ήταν αρνητική να τις υλοποιήσει και είναι διατεθειμένος να πληρώσει το έξτρα κόστος, που αγγίζει τις 100.000 ευρώ», σημειώνει ο κ. Θεοφύλακτος, συμπληρώνοντας ότι «το παράδειγμα αυτό είναι σύνηθες από την εμπειρία μου ως ενεργειακού ελεγκτή Γ’ τάξης».
Πέραν, λοιπόν, του θετικού αντικτύπου στο περιβάλλον, η υιοθέτηση ενεργειακά αποδοτικών λύσεων έρχεται με οικονομικά οφέλη για όλους τους βιομηχανικούς κλάδους, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν η μείωση της κατανάλωσης ρεύματος και η βελτίωση της απόδοσης και διάρκειας ζωής του εξοπλισμού. Ακολουθούν καλές πρακτικές πρακτικές βιομηχανιών στον τομέα της ενεργειακής αποδοτικότητας.

Σωληνουργεία Κορίνθου: Εξοικονόμηση ενέργειας με προηγμένο έλεγχο αντλιών
Στο πλαίσιο της ενεργειακής διαχείρισης της περιόδου 2020-2021, υλοποιήθηκε από τα Σωληνουργεία Κορίνθου πρόγραμμα επενδύσεων σε έργα εξοικονόμησης ενέργειας, που αφορούσαν προηγμένο έλεγχο ηλεκτροκινητήρων αντλιών υποστήριξης του process.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα αφορούσε 10 διαφορετικές περιοχές των εργοστασίων των σωληνοποιητικών μονάδων, οι οποίες περιλαμβάνουν αντλητικά συγκροτήματα:
• Κυκλωμάτων Ψύξης απιονισμένου νερού – Κυκλωμάτων ανακυκλοφορίας λαδιού ψύξης.
• Πλήρωσης δεξαμενών.
• Πλύσης σωλήνων (Flushing).
• Πύργου ψύξης.
• Κυκλωμάτων υδραυλικών κινήσεων υψηλής πίεσης λαδιού.

Στα περισσότερα project εφαρμόστηκε η μέθοδος αυτόματου ελέγχου στροφών των ηλεκτροκινητήρων βάση της αποδοτικότητας των process που υποστηρίζουν τα αντλητικά συγκροτήματα.
Ακολουθούν οι πρακτικές που εφαρμόστηκαν ανά περίπτωση:
Κυκλώματα Ψύξης απιονισμένου νερού: Με τη χρήση αισθητήρων θερμοκρασίας στην είσοδο και έξοδο των heat exchangers, ο αυτόματος έλεγχος διαπιστώνει την αποδοτικότητα των κυκλωμάτων ψύξης και προσαρμόζει την χρήση των αντλιών προκειμένου να παραμένουν ενεργές μόνο όσο η διαφορά θερμοκρασίας δείχνει ότι είναι απαραίτητη η απαγωγή θερμότητας. Επιτεύχθη εξοικονόμηση 395.576kWh ετησίως.
Κυκλώματα ανακυκλοφορίας λαδιού ψύξης: Με τη χρήση αισθητήρων θερμοκρασίας στην είσοδο και έξοδο των heat exchangers, ο αυτόματος έλεγχος διαπιστώνει την αποδοτικότητα των κυκλωμάτων ψύξης και προσαρμόζει αυτόματα τις στροφές του ηλεκτροκινητήρα μέσω PID προκειμένου η διαφορά θερμοκρασίας να παραμένει στα επιθυμητά επίπεδα. Εξοικονόμηση: 27.143kWh ετησίως.
Πλήρωση Δεξαμενών: Οι σωλήνες που παράγονται δοκιμάζονται όλες υδραυλικά σε πιέσεις που πλησιάζουν το όριο πλαστικής παραμόρφωσης. Οι ανάγκες πλήρωσης των σωλήνων κυμαίνονται ανάλογα με τις διαστάσεις τους και τα αντλητικά συγκροτήματα έχουν υπολογιστεί προκειμένου να καλύπτουν επαρκώς τις μεγαλύτερες σωλήνες. Με ενεργό αυτόματο έλεγχο μέσω inverter επιτυγχάνεται η μείωση των στροφών και αποφυγή λειτουργίας των αντλιών στις ονομαστικές τιμές για σωλήνες με μικρότερες διαστάσεις. Το αποτέλεσμα είναι η επαρκής διαχείριση με μείωση της υδραυλικής ροής του κυκλώματος πλήρωσης με μεγάλες ενεργειακές απολαβές. Εξοικονόμηση: 284.100kWh ετησίως.
Πλύση σωλήνων (Flushing): Κατά την παραγωγή, επεξεργασία και έλεγχο απαιτείται ο καθαρισμός των σωλήνων από γρέζια τα οποία βρίσκονται στο εσωτερικό τους από διεργασίες όπως τα περισσεύματα συγκόλλησης και το φρεζάρισμα των άκρων. Εδώ εφαρμόστηκε ο αυτόματος έλεγχος ηλεκτροκινητήρων αντλιών για την μείωση του idle Working Energy Consumption όταν έχει πλέον ολοκληρωθεί το ushing. Ο αυτόματος έλεγχος προσαρμόζει το timing λειτουργίας των πλυστικών με γνώμονα την παρουσία σωλήνα και το μέγεθός του. Εξοικονόμηση: 283.000kWh ετησίως.
Πύργος Ψύξης: Με τη χρήση αισθητήρων θερμοκρασίας στην είσοδο και έξοδο των πύργων ψύξης ο αυτόματος έλεγχος διαπιστώνει την αποδοτικότητα των κυκλωμάτων ψύξης και προσαρμόζει αυτόματα τις στροφές του ηλεκτροκινητήρα μέσω PID προκειμένου η διαφορά θερμοκρασίας να παραμένει στα επιθυμητά επίπεδα. Εξοικονόμηση: 40.000kWh ετησίως.
Κυκλώματα υδραυλικών κινήσεων υψηλής πίεσης λαδιού: Tο συγκεκριμένο project αφορά στον έξυπνο έλεγχο των οκτώ μεγάλων ηλεκτροκινητήρων 200kW (ο κάθε ένας) των υδραυλικών αντλιών της πρέσας διαμόρφωσης σωλήνων JCO (διαμόρφωση φύλλων χάλυβα πάχους έως και 40mm), θέτοντας την μηχανή διαμόρφωσης σε κατάσταση standby όπου δίνεται η δυνατότητα απενεργοποίησης των 5 από 8 αντλιών. Η μηχανή παραμένει ενεργή και ασφαλής σε πλήρη ετοιμότητα διαμόρφωσης πλην όμως σε ακινησία. Ελέγχοντας μέσω επικοινωνιών το process ow ελέγχεται αυτόματα το stand-by προκειμένου να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή εξοικονόμηση χωρίς την απώλεια παραγωγικού χρόνου και θέσεως της μηχανής σε ετοιμότητα. Εξοικονόμηση: 480.000kWh ετησίως.

Ολυμπιακή Ζυθοποίια: Με το βλέμμα στραμμένο στον ήλιο
Η εταιρεία επενδύει συστηματικά στον εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού της, στο σύνολο των εγκαταστάσεών της, πετυχαίνοντας μείωση 10% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά την τελευταία τριετία (2019-2022), ενώ κατά το ίδιο διάστημα πέτυχε μείωση 10% στην κατανάλωση θερμικής ενέργειας και αντιστοίχως 9% στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας.
Σημαντικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση, αποτέλεσε η συνεργασία της με την σουηδική εταιρεία Absolicon για την αξιοποίηση ηλιακής ενέργειας προς την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του εργοστασίου της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας στη Σίνδο, Θεσσαλονίκης.

Συγκεκριμένα, μέσω της εγκατάστασης ενός συστήματος ηλιακών συλλεκτών στις εγκαταστάσεις της εταιρείας, το πρόγραμμα αξιοποιεί την ηλιακή ενέργεια, τροφοδοτώντας με θερμική ενέργεια το ζυθοποιείο για την κάλυψη αναγκών που αφορούν στην παραγωγική διαδικασία. Οι ηλιακοί συλλέκτες της Absolicon έχουν σχεδιαστεί έτσι, ώστε να «ακολουθούν» τον ήλιο, αξιοποιώντας την ηλιακή ενέργεια για εφαρμογές θερμότητας και ατμού σε βιομηχανικές διεργασίες, όπως για παράδειγμα στη διαδικασία παστερίωσης μπύρας. Το σύστημα ηλιακών συλλεκτών, με συνολική έκταση 1.900 τ.μ., θα καλύπτει το 2,2% των ετήσιων αναγκών σε θερμική ενέργεια της παραγωγικής μονάδας της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας στη Σίνδο Θεσσαλονίκης, ενώ κατά τους πιο ηλιόλουστους καλοκαιρινούς μήνες, το ποσοστό αυτό θα ανέρχεται στο 5%. Ο Dejan Beko, Managing Director της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας, δήλωσε σχετικά: «Υπάρχει αισιοδοξία ως προς τις προοπτικές της συγκεκριμένης τεχνολογίας, για την απαλλαγή εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στα ζυθοποιεία μας, τόσο στη χώρα μας όσο και παγκοσμίως. Ιδίως σε μια ηλιόλουστη χώρα, όπως η Ελλάδα, θα πρέπει να διερευνώνται και να υλοποιούνται τέτοιου είδους πρακτικές, με στόχο τη μέγιστη αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας».

ΑΠΣΙ ΠΙΝΔΟΣ: Αξιοποίηση οργανικών αποβλήτων και ενεργειακές κοινότητες
Γιάννης Πατούνας, Διευθυντής Έρευνας – Ανάπτυξης και Λειτουργίας Εργοστασίων
Η ΠΙΝΔΟΣ λειτουργώντας σε αρμονία με το φυσικό περιβάλλον της Ηπείρου, εφαρμόζει μεθόδους κυκλικής οικονομίας μέσα στο πλαίσιο ενός πρότυπου μοντέλου, ενώ είναι η μοναδική επιχείρηση στην Ελλάδα που σε πανευρωπαϊκό επίπεδο έχει ενσωματώσει όλες τις σύγχρονες διαδικασίες της ανακύκλωσης. Στο πλαίσιο αυτό, αξιοποιεί πλήρως τα απόβλητα για ενέργεια και παραγωγή πρώτων υλών, για παραγωγή τροφών ζώων συντροφιάς (pet food). Κάθε χρόνο στις εγκαταστάσεις του πτηνοτροφικού συνεταιρισμού παράγεται οργανικό υλικό που αντιστοιχεί σε 270.000 τόνους.

Για το λόγο αυτό ο Συνεταιρισμός έχει δημιουργήσει τις κάτωθι εγκαταστάσεις:
• Μονάδα επεξεργασίας των αποβλήτων (Βιολογικός καθαρισμός), για την επεξεργασία των υγρών αποβλήτων.
• Μονάδα αδρανοποίησης υποπροϊόντων και παραγωγής πτηναλεύρων (RENTERING PLANT).
• Μονάδα αποτέφρωσης στερεών αποβλήτων πτηνοσφαγείου και νεκρών πτηνών πτηνοτροφικών μονάδων.
• Μονάδα παραγωγής οργανοχουμικού λιπάσματος.
• Μονάδα συγκέντρωσης και αξιοποίησης αποβλήτων πτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων (κουτσουλιά).
Όλα τα παραπάνω συνηγορούν και στην πρόσφατη βράβευση της ΠΙΝΔΟΣ με Χρυσό Βραβείο στην κατηγορία Πρότυπο Μοντέλο Εφαρμογής Κυκλικής Οικονομίας στα Circular Economy Awards 2022.

Επιπλέον, η ΠΙΝΔΟΣ έχει δημιουργήσει μαζί με τα μέλη της και τους εργαζόμενους της δύο ενεργειακές κοινότητες για τη κατασκευή δύο φωτοβολταϊκών πάρκων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας 36 MW, ενώ βρίσκεται στη διαδικασία ολοκλήρωσης των μελετών για τη κατασκευή μονάδας βιοαερίου. Τέλος, έχει ήδη καταθέσει και περιμένει την αδειοδότησή της για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών για ιδιοκατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στο σύνολο των εγκαταστάσεών της με στόχο την μέγιστη μείωση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος.

Η ΠΙΝΔΟΣ επενδύει δυναμικά προς την κατεύθυνση της προστασίας του περιβάλλοντος. Η ενσωμάτωση των ανωτέρω διεργασιών στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας για την αξιοποίηση των αποβλήτων των μονάδων αποτελεί προτεραιότητα του Συνεταιρισμού και εφαρμόζεται σε όλες τις εκμεταλλεύσεις των μελών – παραγωγών του, ώστε να ελαχιστοποιείται το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και να παράγονται πρώτες ύλες 100% φιλικές στο περιβάλλον.
Οι καινοτόμες και ενεργειακά αποδοτικές λύσεις, έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και του λειτουργικού κόστους, της μείωσης των αποβλήτων και της ανάπτυξης μια περιβαλλοντικά υπεύθυνης εφοδιαστικής αλυσίδας, στοιχεία που αποτελούν κορυφαίες προτεραιότητες και συντάσσονται απόλυτα με τη δέσμευσή της ΠΙΝΔΟΣ να συμμετέχει ενεργά στις αρχές της κυκλικής οικονομίας και αειφόρου ανάπτυξης.

Hellenic Cables: Ξεπερνώντας το ένα δισεκατομμύριο μετρήσεις τον χρόνο
Γιώργος Βαφείδης, Senior Manager, Advanced Manufacturing Technologies & Hellenic Cables Energy Manager

Για την Hellenic Cables η συνεχής βελτίωση της ενεργειακής επίδοσης θεωρείται κρίσιμος στόχος γιατί πέραν της άρρηκτης σύνδεσης των προϊόντων μας με την ενέργεια, αντιλαμβανόμαστε ότι η συνεχής βελτίωση των παραγωγικών διαδικασιών σύμφωνα με τις τεχνολογικές δυνατότητες είναι βασική παράμετρος για την ανταγωνιστικότητα των εργοστασίων μας αλλά και της όσο το δυνατόν χαμηλότερης επίπτωσης της δραστηριότητάς μας στο περιβάλλον. Για την επίτευξη του στόχου αυτού, έχουμε εγκαταστήσει αισθητήρες στο δίκτυο IIoT όπου και καταγράφεται το 85%-90% της καταναλισκόμενης ενέργειας και των σχετικών παραμέτρων στο σύστημα Historian της εταιρείας. Έτσι συλλέγονται αυτόματα πάνω από ένα (1) δισεκατομμύριο μετρήσεις τον χρόνο, οι οποίες αναλύονται συνδυαστικά με τις συνθήκες παραγωγής, στοχεύοντας στον εντοπισμό ευκαιριών εξοικονόμησης ενέργειας. Η ανάλυση πραγματοποιείται με την χρήση σύγχρονων εργαλείων και μεθόδων, κατάλληλων για την διαχείριση αυτού του όγκου δεδομένων.

Τα πιο σημαντικά έργα εξοικονόμησης ενέργειας μεταξύ άλλων που έχουν υλοποιηθεί στην Hellenic Cables, με βάση τις αναλύσεις είναι:
• Η τοπική αντιστάθμιση και μείωση αρμονικών (το σχετικό έργο έχει λάβει την «Χρυσή» διάκριση στα Energy Mastering Awards) με μείωση κατά 2,5 – 3,5%.
• Η χρήση ενεργειακά αποδοτικού σύγχρονου εξοπλισμού σε μεγάλες καταναλώσεις (SEU) (π.χ. χρήση VFD Air Compressors, μείωση κατά 25%)
• Η εγκατάσταση αναγεννητικών καυστήρων για την χύτευση (μείωση κατά 30%).

Παράλληλα, για τα επόμενα χρόνια η εταιρεία έχει προγραμματίσει:
• Την επέκταση τους συστήματος μέτρησης και συλλογής δεδομένων στο εργοστάσιο της Fulgor (το έργο είναι σε εξέλιξη)
• Δημιουργία μοντέλων βάσης (baseline models) σε επίπεδο γραμμών παραγωγής και προϊόντων για τον εντοπισμό και αξιολόγηση υποψήφιων έργων μείωσης ενέργειας
• Τον εμπλουτισμό του δικτύου IIoT με περισσότερες μεταβλητές.

Μέσω της υιοθέτησης και ενσωμάτωσης ενεργειακά αποδοτικών λύσεων στην παραγωγική της διαδικασία, η εταιρεία έχει καταφέρει να αποκομίσει πολλαπλά οφέλη:
Οικονομικά: Μείωση του κόστους παραγωγής ανά μονάδα προϊόντος με άμεσο οικονομικό αντίκτυπο όσο και την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος δίνοντας έτσι εμπορικό πλεονέκτημα. Τέλος βελτιώνοντας την ενεργειακή επίδοση μειώνεται και το κόστος εγκατάστασης του απαραίτητου εξοπλισμού.
Περιβαλλοντικά: Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG) που μας δίνει τη δυνατότητα να μειώσουμε το τελικό αποτύπωμα άνθρακα των προϊόντων μας.
Διαχείριση ρίσκου: Μικρότερη εξάρτηση από τις μεταβολές του ενεργειακού κόστους που ιδιαίτερα τη σημερινή εποχή έχει αυξηθεί σημαντικά.
Κοινωνικά: Θέτοντας στόχους βελτίωσης της ενεργειακής επίδοσης υιοθετείται και εμπεδώνεται μια εταιρική αλλά και ατομική συμπεριφορά προς την ελαχιστοποίηση του (ενεργειακού) αποτυπώματος μας, επεκτείνοντας τα οφέλη και πέρα από το χώρο της εταιρείας.

ΔΕΛΤΑ: Συνδυάζοντας τεχνολογίες εξοικονόμησης με διαρκή εκπαίδευση του προσωπικού
Κώστας Θεοχάρης, Διευθυντής Λειτουργιών
Η ΔΕΛΤΑ στρατηγικά προσανατολισμένη στις αρχές της Βιώσιμης Ανάπτυξης, εστιάζει στη διαρκή βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας, υιοθετώντας καλές πρακτικές, ορίζοντας συγκεκριμένα KPIs για την παρακολούθηση της ειδικής κατανάλωσης ηλεκτρισμού, καυσίμων και νερού και υλοποιώντας σειρά επενδύσεων.
Ακολουθούν ενδεικτικά κάποιες από τις ενέργειες που έχουν ήδη υλοποιηθεί ή προγραμματίζονται για το άμεσο χρονικό διάστημα:
• Διαρκής αναβάθμιση συστημάτων συνεχούς καταγραφής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου, νερού και πεπιεσμένου αέρα με στόχο την έγκαιρη προειδοποίηση σε περίπτωση υπερκατανάλωσης.
• Φωτισμός LED στο σύνολο των εγκαταστάσεών μας.
• Διαρκής εκσυγχρονισμός του management και control, καθώς και των εγκαταστάσεων πεπιεσμένου αέρα (νέοι, λιγότερο ενεργοβόροι συμπιεστές και φυσητήρες).
• Σταδιακή αντικατάσταση παλιών ενεργοβόρων ηλεκτροκινητήρων με νέους ενεργειακής κλάσης κατ’ ελάχιστο ΙΕ3.
• Επίκειται η εγκατάσταση εξοικονομητών ενέργειας σε λέβητες ατμοπαραγωγής, για ανάκτηση ωφέλιμης θερμότητας καυσαερίων.
• Επίκειται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε ελεύθερες επιφάνειες των εγκαταστάσεών μας για ιδιοκατανάλωση και net metering.
• Μελετάται η περεταίρω εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας μέσω:
– παρεμβάσεων για απόσβεση αρμονικών, ελαχιστοποίηση αέργων ρευμάτων
– αντικατάστασης μετασχηματιστών μέσης τάσης με νέου τύπου, λιγότερο ενεργοβόρους.
– βελτίωσης του control συμπιεστών ψυκτικής αμμωνίας μέσω μετάβασης σε μοντέλο inverter.
• Διερευνάται οικονομοτεχνική λύση για την εκμετάλλευση των λυμάτων της παραγωγικής διαδικασίας μέσω αναερόβιας επεξεργασίας με σκοπό την παραγωγή βίο-καυσίμου για καύση σε ατμολέβητες των εργοστασίων.

Οι καλές ενεργειακές πρακτικές αφορούν στον έλεγχο της διαρροής και της σπατάλης ενέργειας:
• Η προληπτική συντήρηση περιλαμβάνει- περιοδικούς ελέγχους με ειδικά όργανα (ultrasonic probes) του δικτύου ατμού (ατμοπαγίδες, ασφαλιστικά) του εργοστασίου.
• Συνεχή επίβλεψη και θεραπεία διαρροών πεπιεσμένου αέρα.
• Διαρκής εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του προσωπικού σε καλές ενεργειακές πρακτικές, αποφυγή άσκοπης λειτουργίας εξοπλισμών, ταχεία αναφορά διαρροών κλπ.

Οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουμε επικεντρώνονται στη μείωση της ειδικής κατανάλωσης ενέργειας ανά τόνο παραγομένου προϊόντος και στη σταδιακή προσθήκη ΑΠΕ στο ενεργειακό μας μίγμα. Πέρα από το προφανές οικονομικό όφελος, οι δράσεις αυτές βελτιώνουν το συνολικό περιβαλλοντικό και ενεργειακό μας αποτύπωμα και συνεπώς εναρμονίζονται πλήρως με τη στρατηγική της ΔΕΛΤΑ για Βιώσιμη Ανάπτυξη σύμφωνα με τις αρχές ESG, προσβλέποντας σε μια καλύτερη Ελλάδα και έναν καλύτερο πλανήτη για τις επόμενες γενιές.