Ηχηρές επενδύσεις και νέες συμφωνίες καταγράφονται στον κλάδο του εμφιαλωμένου νερού, τόσο από τους παραδοσιακούς παίκτες όσο και από νέους επιχειρηματίες που εισέρχονται στη συγκεκριμένη αγορά. Μια αγορά, που η συνολική αξία της οποίας ξεπερνά το 1,32 δισ. ευρώ.
Με περισσότερους από 33 εκατομμύρια ξένους επισκέπτες ετησίως -σ.σ. τόσοι είναι οι τουρίστες που έκαναν πέρυσι τις διακοπές τους στην Ελλάδα- οι βιομηχανίες εμφιαλωμένου νερού της χώρας έχουν εξασφαλίσει, μαζί με τους κατοίκους της χώρας, τουλάχιστον 43 εκατομμύρια μπουκαλάκια εμφιαλωμένο σε πωλήσεις. Σίγουρο το συγκεκριμένο νούμερο είναι αυθαίρετο και αποτελεί τη βάση των πωλήσεων, καθώς δεν γνωρίζουμε πόσοι καταναλώνουν εμφιαλωμένο νερό και πόσα μπουκαλάκια καταναλώνουν ούτε από ποια… πηγή.
Το σίγουρο, όμως, είναι ότι η συγκεκριμένη βιομηχανία έχει σημαντικές προοπτικές και «κλειδωμένη» υψηλή μονοψήφια ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Αυτό μαρτυρούν και οι επενδύσεις τις οποίες υλοποιούν οι εδραιωμένοι παίκτες, αλλά και το έντονο ενδιαφέρον που επιδεικνύουν νέοι που μπαίνουν είτε μέσω οργανικής επέκτασης είτε μέσω εξαγορών στον κλάδο.
Η τελευταία έρευνα του ΙΟΒΕ για τον κλάδο υπολόγισε την κατανάλωση στα 2,155 δισ. λίτρα για το 2021. Στη χώρα μας υπάρχουν 50 εγκεκριμένες πηγές φυσικού μεταλλικού νερού, ενώ με βάση τα στοιχεία της περιόδου 2010-2020, εκτιμάται ότι στον κλάδο δραστηριοποιούνται 25 – 30 επιχειρήσεις, οι οποίες εμφιαλώνουν φυσικό μεταλλικό νερό, νερό πηγής, επιτραπέζιο και ανθρακούχο.
Το 2022, υπολογίζεται ότι στη χώρα μας η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού ελληνικών εταιρειών ανήλθε σε 2,25 δισεκατομμύρια λίτρα. Ο κύκλος εργασιών ανήλθε στα 1,32 δισ. ευρώ το 2022, από 1,2 δισ. ευρώ το 2021.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το μέγεθος της παγκόσμιας αγοράς εμφιαλωμένου νερού που το 2020 ήταν 303,56 δισ. δολάρια αναμένεται να καταγράψει ετήσια ανάπτυξη 7% έως το 2030, σύμφωνα με την τελευταία ανάλυση της Emergen Research. Σήμερα οι ΗΠΑ, η Κίνα και η Ινδονησία αντιπροσωπεύουν το 50% της παγκόσμιας αγοράς.
Η μεγαλύτερη αγορά στην Ευρώπη είναι η Γερμανία, στην περιοχή της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής είναι το Μεξικό και στην Αφρική είναι η Νότια Αφρική. Ως προς το ετήσιο εισόδημα και τον όγκο πωλήσεων εμφιαλωμένου νερού κατά κεφαλήν, η Σιγκαπούρη και η Αυστραλία ξεχωρίζουν ως ηγέτες, με τις ΗΠΑ και την Κίνα να έχουν σημαντικά χαμηλότερες τιμές. Η Ελλάδα καταλαμβάνει την 6η θέση, μαζί με τη Γαλλία, στην κατά κεφαλή κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού στην Ευρώπη.
Επενδύσεις άνω των 700 εκατ. ευρώ
Ίσως αυτός να είναι και ο βασικός λόγος που καταγράφεται την τελευταία διετία μπαράζ νέων επενδύσεων και είσοδος νέων επενδυτών στον κλάδο. Τελευταίο παράδειγμα αποτελεί η είσοδος των κ.κ. Σπύρου Θεοδωρόπουλου, Νικόλαου Καραμούζη και Απόστολου Ταμβακάκη στην κατηγορία μέσω της απόκτησης του ελέγχου της εταιρείας Σ. Μεντεκίδης ΑΕ που παράγει τα εμφιαλωμένα νερά Σέλι και Διός. Η Σ. Μεντεκίδης, στην οποία με μειοψηφικό πακέτο μετοχών θα παραμείνει ο σημερινός βασικός της μέτοχος, ελέγχει μερίδιο 2,5% στα σούπερ μάρκετ (σ.σ. στοιχεία εννεαμήνου).
Οι κ.κ. Θεοδωρόπουλος, Καραμούζης και Ταμβακάκης, δεν είναι οι πρώτοι ούτε οι τελευταίοι που αποφάσισαν να επενδύσουν στον κλάδο. Στο νερό εισήλθαν επενδυτικά και τα αδέλφια Γεωργιάδη, επικεφαλής της Sterner Stenhus Greece και βασικού μετόχου της ΑΕΕΑΠ Premia Properties μέσω της εξαγοράς της Ιόλη που άνηκε στην Αθηναϊκή Ζυθοποιία.
Μια σημαντική επένδυση στον κλάδο και στην ξηρά κάνει ένας καπετάνιος. Η Νερά Πηγών Γράμμου του καπετάν Παναγιώτη Τσάκου και του υιού του Νίκου μπαίνει στην αγορά, διεκδικώντας μερίδιο από την «πίτα» κι έχοντας εξασφαλίσει ήδη θέση στο ράφι.
Στο εμφιαλωμένο νερό με premium προϊόν σκοπεύει να μπει το προσεχές διάστημα και η Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης (ΕΖΑ). Ο Γιάννης Βάλβης φιλοδοξεί με το εισαγόμενο από τη Ρουμανία νερό του, το Aqua Carpatica, να κερδίσει σημαντικό κομμάτι της πίττας, ενώ έτοιμη να μετρήσει τις δυνάμεις της και σε αυτή την αγορά είναι η Mantis Group των αδελφών Κρομμύδα, της Red Bull και της Μαλαματίνας, με τη μονάδα εμφιάλωσης νερού που έχει στο Καστράκι Φωκίδας.
Με την ιδέα να επενδύσει στο εμφιαλωμένο νερό φλερτάρει και το Κτήμα Άλφα. Στο πλαίσιο αυτό, τον περασμένο Φεβρουάριο, διεύρυνε το σκοπό της εντάσσοντας σε αυτόν την παραγωγή αναψυκτικών, μεταλλικού και εμφιαλωμένου νερού, τις υπηρεσίες παροχής δωματίου ή μονάδας καταλύματος για επισκέπτες, κ.ά. Στο εμφιαλωμένο νερό έχει επενδύσει και η Λούξ που ελέγχει το 42,34% της Δίρφυς, Το καλοκαίρι του 2022 η Δίρφυς δρομολόγησε μια νέα επένδυση της τάξης των 3 εκατ. ευρώ σε πάγιο εξοπλισμό, στοχεύοντας σε σημαντική αύξηση της παραγωγικής της ικανότητας. Ήταν τον Νοέμβριο του 2021 όταν η αχαϊκή εταιρεία αναψυκτικών και χυμών Λουξ Μαρλαφέκας απέκτησε το 42,34% των μετοχών της Δίρφυς έναντι 1,2 εκατ. ευρώ, μέσα από διαδικασία πλειστηριασμού. Οι αδελφοί Σαράντη που έχουν εξαγορά τη Δουμπιά και ο Ιβάν Σαββίδης που έχει επενδύσει στη Σουρωτή.
Πολύ μελάνι έχει χυθεί για τις επενδύσεις της N.U. AQUA. Και ο λόγος δεν είναι άλλος από το γεγονός ότι το νερό της NU AQUA Α.Ε., το «Eonio Λουτράκι», εμφιαλώνεται στις παλαιές εγκαταστάσεις της PepsiCo Hellas στο Λουτράκι που παρέμενε κλειστό για μια δεκαετία. Η στρατηγική συνεργασία του ομίλου της PepsiCo Hellas με τη N.U. AQUA ανακοινώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2021 και αφορά σε μια επένδυση ύψους 20 εκατ. ευρώ, η οποία, στην πλήρη ανάπτυξή της θα υπερβεί τα 55 εκατ. ευρώ. Στους νεοεισερχόμενους παίκτες της αγοράς, περιλαμβάνει και η εταιρεία «Πηγή Ολύμπου» που διατηρεί εργοστάσιο στην Πιερία.
Η AHB Group (νερό Θεόνη), από τους σχετικά νέους παίκτες στον κλάδο, έχει καταφέρει να είναι Νο4 brand, με την Αύρα (Coca Cola 3E) και Κορπή (Nestlé) να έχουν ορατή παρουσία στο ράφι. Η Θεόνη ΑΕ ολοκλήρωσε το προηγούμενο διάστημα αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους 1,71 εκατ. ευρώ, η οποία εγγυάται πρόσθετη κεφαλαιακή επάρκεια για τη χρηματοδότηση του επενδυτικού της πλάνου. Ήταν στις αρχές του 2022 όταν η εταιρεία ανακοίνωσε ότι προχωρά σε μια επένδυση ύψους 10 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία νέας γραμμής παραγωγής και νέου κέντρου αποθήκευσης και παροχής υπηρεσιών logistics, προκειμένου να ανταποκριθεί στην αυξανόμενη ζήτηση που δέχεται για το φυσικό μεταλλικό νερό, τόσο από την εγχώρια όσο και από τη διεθνή αγορά.
Οι πηγές της Ηπείρου
Αδιαφιλονίκητοι ηγέτες πάντως παραμένουν οι Ηπειρώτες της Ηπειρωτικής Εταιρείας Εμφιάλωσης (Βίκος) που την τελευταία επταετία έχει επενδύσει 47 εκατ. ευρώ σε νέες γραμμές παραγωγής. Μεταξύ άλλων η εταιρεία επένδυσε συνολικό ποσό ύψους 6 εκατ. ευρώ προκειμένου να εισαγάγει στα προϊόντα της, αρχικά στα φυσικά μεταλλικά αναψυκτικά και στο πρώτο τρίμηνο του 2024 στο φυσικό μεταλλικό νερό, το τελευταίας τεχνολογίας μη αποσπώμενο καπάκι GME 30/40, με το οποίο η εταιρεία ενισχύει δύο κεντρικές κατευθύνσεις της: της ανακύκλωσης, αφού εξασφαλίζεται η μη απόρριψη του πώματος στο περιβάλλον και επιτυγχάνεται η καλύτερη διαχείριση και της φιάλης και του πώματος και της μείωση της χρήσης πλαστικού, καθώς και στη φιάλη και στο καπάκι το βάρος έχει μειωθεί, χωρίς να επηρεάζεται ο εργονομικός τους σχεδιασμός. Όσον αφορά την επέκτασή της σε νέους τομείς της αγοράς, η Ηπειρωτική Βιομηχανία Εμφιαλώσεων Α.Ε. έχει αναπτύξει δύο νέες υπερσύγχρονες γραμμές εμφιάλωσης νερού και αναψυκτικών σε γυάλινες φιάλες και κουτάκια αλουμινίου στον Δήμο Πωγωνίου, κόστους 22 εκατ. ευρώ. Η έτερη Ηπειρώτικη βιομηχανία του κλάδου η Χήτος (Ζαγόρι) συγχωνεύτηκε με την Green Cola. Η εταιρεία συνεχίζει τη στρατηγική υλοποίηση του τριετούς επενδυτικού της πλάνου ύψους 25 εκατ. ευρώ.
Ποιο είναι το αποτύπωμα του κλάδου
Η πλειονότητα των πωλήσεων αφορά στο φυσικό μεταλλικό εμφιαλωμένο νερό, το οποίο έχει ένα μερίδιο 72,4% επί του συνόλου. Ακολουθεί με 25,6% το επιτραπέζιο νερό και με 2% το ανθρακούχο. Ο κλάδος εμφιάλωσης νερού, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό παράγοντα για την Ελληνική Οικονομία. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του, η συνολική επίδραση του στο ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας το 2021 εκτιμάται σε €1,13 δισ. (0,62% του ΑΕΠ), Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ για κάθε 1 ευρώ ΑΕΠ που δημιουργείται άμεσα στον κλάδο εμφιάλωσης νερού, δημιουργούνται στην οικονομία επιπλέον 1,8 ευρώ (πολλαπλασιαστής: 2,8). Επίσης, για κάθε μία θέση εργασίας που δημιουργείται άμεσα στον κλάδο εμφιάλωσης νερού, δημιουργούνται στην οικονομία επιπλέον 3,2 θέσεις εργασίας (πολλαπλασιαστής: 4,2). Ο κύκλος εργασιών εκτιμάται σε τιμές παραγωγού περί τα 300 εκατ. ευρώ, ενώ τα επενδυμένα κεφάλαια ξεπερνούν τα 700 εκατ. ευρώ σύμφωνα με τον ΣΕΦΥΜΕΝ, το σύνδεσμο του κλάδου.
Οι δράσεις του ΣΕΦΥΜΕΝ
Τους κύριους στόχους και πρωτοβουλίες του ΣΕΦΥΜΕΝ είχε μοιραστεί μαζί μας o Πρόεδρος του Δ.Σ., Κωνσταντίνος Κούτσας. Όπως σημειώνει ο ίδιος, «στο πλάνο του συνδέσμου περιλαμβάνεται η περαιτέρω ανάπτυξη, διάδοση και ανάδειξη των πλεονεκτημάτων των Φυσικών Μεταλλικών Νερών και η σημασία τους στη σωστή ενυδάτωση».
Σύμφωνα με τον κ. Κούτσα, σημαντική είναι η εισαγωγή ενός αποτελεσματικού και επιτυχούς συστήματος εγγυοδοσίας (DRS), που θα διασφαλίζει, από τη μία πλευρά την επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων της χώρας περί συλλογής, ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης των συσκευασιών μας μέσω RPET και ανακυκλωμένων υλικών, και ταυτόχρονα τη βιωσιμότητα του κλάδου.
Επιπλέον, επιτακτική είναι η συνέχιση της μετάβασης του κλάδου μας στην Κυκλική Οικονομία. «Ήδη ο κλάδος μας μέσω καινοτομιών έχει μειώσει δραστικά το βάρος των υλικών συσκευασίας, και σκοπεύει στην περαιτέρω χρήση ανακυκλωμένων υλικών, υιοθετώντας τα πιο αξιόπιστα υλικά συσκευασίας, διασφαλίζοντας την άριστη ποιότητα και τα ανώτατα ποιοτικά πρότυπα για τα προϊόντα μας», καταλήγει ο κ. Κούτσας.