-->

Μήνας: Φεβρουάριος 2021

Το 3D printing είναι game changer

Posted on by Άννα Χατζή

Η προσθετική κατασκευή δεν προορίζεται να αντικαταστήσει τη συμβατική παραγωγική διαδικασία, αλλά τουναντίον να την ενισχύσει. Όταν εφαρμόζεται σωστά, η προσθετική κατασκευή προσφέρει στις βιομηχανίες πραγματική ευελιξία και ελευθέρια στον τρόπο παραγωγής.

Μια εγκαταλελειμμένη αποθήκη είναι τώρα ένα state-of-the-art εργαστήριο, όπου οι νέοι εργαζόμενοι εκπαιδεύονται και λαμβάνουν άριστη γνώση της 3D εκτύπωσης, που έχει τη δυνατότητα να φέρει την επανάσταση στον τρόπο που κάνουμε σχεδόν τα πάντα», αυτά ήταν τα λόγια του Barack Obama πριν λίγα χρόνια για την έλευση του 3d printing στη βιομηχανία. Το μέλλον έχει ήδη φτάσει – αυτό θα μπορούσε να ειπωθεί για την εκτύπωση 3D και την επίδρασή της στη βιομηχανική παραγωγή. Στην ακμή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, οι φυσικές και ψηφιακές τεχνολογίες αλλάζουν ριζικά τον τρόπο με τον οποίο οι βιομηχανίες συλλαμβάνουν, σχεδιάζουν, παράγουν, διανέμουν και επισκευάζουν σχεδόν τα πάντα. Μόνο στις ΗΠΑ, η αξία αυτού του τύπου τεχνολογίας εκτύπωσης ήταν 13,2 δισεκατομμύρια δολάρια το 2016, ενώ η General Electric έχει προβλέψει ότι θα αυξηθεί σε περισσότερα από 30 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2023. Μεγάλο μέρος αυτού του ποσού θα επενδυθεί από τις βιομηχανίες, λαμβάνοντας υπόψη τις αλλαγές που προκαλεί η συγκεκριμένη τεχνολογία στη διαδικασία παραγωγής.

Αναντίρρητα, η τεχνολογία της εκτύπωσης 3D, γνωστή ως «προσθετική κατασκευή», θεωρείται ως η «επόμενη» γενιά παραγωγής. Η «προσθετική κατασκευή» έχει ταξινομηθεί ανάμεσα στις ανερχόμενες και καινοτόμες τεχνολογίες, ενώ προσέλκυσε μελετητές παγκοσμίως και έλαβε εκτεταμένη προσοχή σε διάφορους κλάδους, κυρίως επειδή κατορθώνει να δημιουργεί ανθεκτικά και ασφαλή προϊόντα στην αγορά σε μέτριες έως μεγάλες ποσότητες. Έχει εφαρμοστεί με εγγυημένα αποτελέσματα στην αεροδιαστημική, στην εκπαίδευση και, κυρίως, στην υγειονομική περίθαλψη. Οι αρχές της συγκεκριμένης τεχνολογικής επανάστασης εμφανίζονται σε μια έρευνα του PwC το 2018, που αφορούσε περισσότερες από 100 βιομηχανίες. Κατά τη στιγμή της έρευνας, το 11% είχε ήδη στραφεί σε παραγωγή μεγάλου όγκου τρισδιάστατων τυπωμένων εξαρτημάτων ή και ολόκληρων προϊόντων. Σύμφωνα με τους αναλυτές της Gartner, μια τεχνολογία είναι «mainstream» όταν φτάνει σε επίπεδο υιοθέτησης 20%.

Ενώ οι επικεφαλής μάχονται να αλλάξουν τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων τους προς το καλύτερο, ανησυχούν για τις αυξανόμενες πιέσεις γύρω από το κόστος και τον όγκο των υλικών που χρησιμοποιούν. Αδιαμφισβήτητα, τα ζητήματα για τις βιομηχανίες παραμένουν πολυσχιδή, κυρίως λόγω των ραγδαίων αλλαγών των μεταβλητών της αγοράς Έτσι η αυξημένη αποδοτικότητα αλλά και η καινοτομία στον τρόπο παραγωγής παραμένουν αδήριτες ανάγκες. Ταυτόχρονα, οι βιομηχανίες πρέπει να διασφαλίσουν ότι η ποιότητα των προϊόντων τους διατηρείται σε υψηλά επίπεδα. Έτσι, η αυξημένη παγκόσμια ζήτηση για βιώσιμες λύσεις και customized προϊόντα είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της ζήτησης για τρισδιάστατα τυπωμένα εξαρτήματα και προϊόντα.

Η τρισδιάστατη εκτύπωση εμφανίζεται για να βοηθήσει στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, προσφέροντας απτές λύσεις. Η προσθετική κατασκευή είναι μια διαδικασία κατασκευής που παράγει αντικείμενα σύμφωνα με ένα ψηφιακό μοντέλο 3D. Χρησιμοποιώντας έναν τρισδιάστατο εκτυπωτή και προσθέτοντας υλικά, όπως πλαστικά και μέταλλα, πολύπλοκα αντικείμενα μπορούν να παραχθούν γρήγορα αλλά και με χαμηλό κόστος. Η συγκεκριμένη τεχνολογία επιτρέπει στους χρήστες να παράγουν σύνθετα εξαρτήματα ενώ παρέχει ταχύτητα, ποιότητα και αντοχή σε όλη τη διαδικασία της παραγωγής για μια σειρά βιομηχανικών εφαρμογών.

Η Προσθετική Κατασκευή στη βιομηχανική παραγωγή
Η μετάβαση στην τρισδιάστατη εκτύπωση θα επιτρέψει στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να εξετάσουν τμηματικά τη βραχυπρόθεσμη παραγωγή, έτσι τα προσωποποιημένα προϊόντα μπορούν να κυκλοφορούν όλο και πιο συχνά. Οι βιομηχανίες μικρότερης κλίμακας θα είναι σε θέση, με αυτόν τον τρόπο να εργαστούν πέρα από τα όρια της φαντασίας τους και σίγουρα πέρα από τους περιορισμούς που συνοδεύουν τις παραδοσιακές μεθόδους παραγωγής. Η προσθετική κατασκευή παρέχει στις μικρομεσαίες βιομηχανίες μια ευέλικτη διαδικασία ανάπτυξης και έχει την ικανότητα να επιταχύνει την παραγωγή και το χρόνο που χρειάζεται για να φτάσουν τα προϊόντα τους στην αγορά.

Πρόκειται για μια τεχνολογία που αναπτύσσεται ταχύτερα από τις περισσότερες τεχνολογίες στον τομέα της βιομηχανίας, λόγω του τρόπου με τον οποίο μπορεί να επηρεάσει τις διαδικασίες παραγωγής σε μεγάλη κλίμακα. Έτσι, οι μεγάλες βιομηχανίες είναι σε θέση να παράγουν σε ακόμη υψηλότερο επίπεδο. Όλο και περισσότερες βιομηχανίες (52%) αναμένουν ότι η τρισδιάστατη εκτύπωση θα χρησιμοποιηθεί στην παραγωγή μεγάλου όγκου προϊόντων τα επόμενα 3-5 χρόνια, σε σύγκριση με το ποσοστό που υπήρχε πριν από δύο χρόνια (38%). Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η τρισδιάστατη εκτύπωση είναι πολύ πιο καινοτόμα από τις συμβατικές μεθόδους όσον αφορά την κατασκευή των πρώτων ανταλλακτικών αλλά και την παραγωγή προϊόντων.

Η γραμμή παραγωγής που έχει δημιουργηθεί χρησιμοποιώντας την εκτύπωση 3D είναι πιο εύκολο να προχωρήσει σε αλλαγές, πάντοτε σε σύγκριση με την παραδοσιακή γραμμή παραγωγής, καθιστώντας την εκτύπωση 3D μια προσιτή επιλογή. Ολόκληρη η γραμμή παραγωγής μπορεί να ρυθμιστεί και να προσαρμοστεί με την ταχύτητα της γραμμής παραγωγής εκτύπωσης. Επομένως, οι βελτιώσεις στα μηχανήματα, οι προσαρμογές στην ταχύτητα εκτύπωσης ή ακόμη και η αλλαγή του προϊόντος μπορούν να γίνουν σχεδόν αμέσως. Όταν σε αντίθετη περίπτωση με παλαιότερες μεθόδους, η όλη διαδικασία απαιτούσε αρκετές εβδομάδες ή μήνες για να γίνουν οι αλλαγές και στη συνέχεια να ξεκινήσει εκ νέου η παραγωγή.

Κλάδοι της βιομηχανίας που κάνουν χρήση της προσθετικής κατασκευής
Σήμερα, μια πληθώρα βιομηχανιών χρησιμοποιούν την προσθετική κατασκευή στη διαδικασία παραγωγής τους. Ο προσδιορισμός των βιομηχανικών κλάδων που επωφελούνται περισσότερο από την προσθετική κατασκευή, θα συμβάλλει σε μια ολιστική κατανόηση των αλλαγών που επιφέρει η συγκεκριμένη τεχνολογία στην παραγωγική διαδικασία.

Αεροδιαστημική Βιομηχανία
Η αεροδιαστημική βιομηχανία παρουσιάζει μερικά από τα υψηλότερα θετικά αποτελέσματα σε επίπεδο απόδοσης. Τα αεροδιαστημικά εξαρτήματα κατασκευάζονται με γνώμονα να αντέχουν σε ακραίες θερμοκρασίες και χημικά ενώ υπόκεινται σε επαναλαμβανόμενη πίεση, ταυτόχρονα πρέπει να παραμένουν όσο το δυνατόν πιο ελαφριά. Οι αστοχίες μεμονωμένων εξαρτημάτων συχνά οδηγούν σε πλήρεις αστοχίες του συστήματος σε αεροσκάφη που μεταφέρουν ζωές και φορτίο -έτσι η αστοχία δεν είναι απλά μια επιλογή. Δεδομένου ότι η ακρίβεια των παραγόμενων εξαρτημάτων είναι κρίσιμη για αεροσκάφη, οι μηχανικοί της αεροδιαστημικής έχουν χρησιμοποιήσει τα εργαλεία της τρισδιάστατης εκτύπωσης για τη μείωση του κόστους με στόχο την παραγωγή ανταλλακτικών χαμηλού όγκου.

Αυτοκινητοβιομηχανία
Η αυτοκινητοβιομηχανία έχει προοδεύσει κάνοντας χρήση της προσθετικής κατασκευής, με εταιρείες υψηλού προφίλ όπως η Audi να χρησιμοποιούν εκτυπωτές 3D. Το πραγματικό όφελος για τους κατασκευαστές αυτοκινήτων, από την χρήση της προσθετικής κατασκευής δεν έγκειται μονάχα στα τυπωμένα ανταλλακτικά που κυκλοφορούν στα αυτοκίνητα, αλλά κυρίως στα εργαλεία και στα εξαρτήματα που βοηθούν στην ίδια τη διαδικασία κατασκευής.
Επίσης, οι αυτοκινητοβιομηχανίες χρησιμοποιούν τρισδιάστατους εκτυπωτές για την κατασκευή ανταλλακτικών, γεγονός που διασφαλίζει ότι θα υπάρχουν διαθέσιμα ορισμένα εξαρτήματα για χρήση σε παλαιότερα μοντέλα αυτοκινήτων.

Επίσης, μία από τις πιο επείγουσες απαιτήσεις, στο συγκεκριμένο κλάδο είναι η ανάγκη κατασκευής περισσότερων ηλεκτρικών οχημάτων για μείωση των εκπομπών αερίων και μεταφορά ατόμων γρήγορα και αποτελεσματικά. Η Volkswagen που συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων βιομηχανιών παραγωγής ηλεκτρικών αυτοκινήτων, με το ID.3 – το πρώτο ηλεκτρικό όχημα μαζικής αγοράς της αυτοκινητοβιομηχανίας – χρησιμοποίησε τρισδιάστατα τυπωμένα εξαρτήματα για την παραγωγή του. Γενικότερα, πολλές μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένης της BMW, Jaguar Land Rover, δοκιμάζουν ή αναπτύσσουν την τεχνολογία εκτύπωσης 3D για να μειώσουν το βάρος και το κόστος των οχημάτων, αλλά και για να επιταχύνουν την παραγωγή συγκεκριμένων ανταλλακτικών.

Βιομηχανία
Oι τρισδιάστατοι εκτυπωτές αναπροσαρμόζουν τελείως τη διαδικασία της βιομηχανικής παραγωγής. Οι βιομηχανίες είναι σε θέση να δημιουργούν προσαρμοσμένα εργαλεία και εξαρτήματα χαμηλού όγκου μειώνοντας το κόστος παραγωγής, προσφέροντας, έτσι, στους εργαζόμενους περισσότερο χρόνο να ασχοληθούν με άλλα κομμάτια της παραγωγικής διαδικασίας που δημιουργούν έσοδα. Οι μικρές βιομηχανίες έχουν τα ίδια πλεονεκτήματα από έναν εκτυπωτή 3D όπως και οι βιομηχανίες μεγάλης κλίμακας, όσον αφορά τη βελτίωση και την επιτάχυνση της παραγωγής, μειώνοντας παράλληλα και το χρόνο διακοπής λειτουργίας. Η βιομηχανία μεταλλικών κατασκευών Lean Machine Metal, για παράδειγμα, έχει ενσωματώσει την τρισδιάστατη εκτύπωση στην παραγωγική διαδικασία, με βαθμιαία ανάπτυξη στον τρόπο σχεδίασης εξαρτημάτων και προϊόντων μέσω της προσθετικής κατασκευής(Design For Additive Manufacturing), εξοικονομώντας με αυτόν τον τρόπο πάνω από 4000 δολάρια ανά εργαλείο.

Πλεονεκτήματα χρήσης της συγκεκριμένης τεχνολογίας

Πολλές βιομηχανίες έχουν ήδη υιοθετήσει την 3d εκτύπωση, ενώ αρκετές σκοπεύουν να εισαγάγουν την συγκεκριμένη τεχνολογία το επόμενο διάστημα. Μια έκθεση του 2019 από την Wohlers Associates, κορυφαία εταιρεία ανάλυσης τρισδιάστατων εκτυπώσεων, υπολόγισε ότι η ετήσια αύξηση στον κλάδο των τρισδιάστατων εκτυπώσεων θα ανέλθει στο 31% μεταξύ 2017 και 2022. Η προβλεπόμενη ανάπτυξη δείχνει ότι η τρισδιάστατη εκτύπωση θα αποφέρει τελικά περισσότερα από 21 δισεκατομμύρια δολάρια έσοδα σε ολόκληρο τον κόσμο. Η χρήση της τεχνολογίας 3D εκτύπωσης μπορεί να προσφέρει πολλά οφέλη τόσο για άτομα όσο και για τις επιχειρήσεις.
Τα πέντε μεγάλα οφέλη της τρισδιάστατης εκτύπωσης στην βιομηχανία είναι τα εξής:
1. Σχεδιαστική προσαρμογή και ευελιξία
Χρησιμοποιώντας έναν εκτυπωτή 3D, οι βιομηχανίες μπορούν να προσαρμόσουν σχεδόν κάθε πτυχή του νέου προϊόντος τους. Τα σχέδια των προϊόντων, φυσικά, δημιουργούνται με τη βοήθεια ενός ειδικού λογισμικού σχεδιασμού (computer-aided design /CAD software)στον υπολογιστή. Με αυτόν τον τρόπο, οι βιομηχανίες μπορούν σε ένα πρώτο στάδιο να σχεδιάσουν τα προϊόντα τους χρησιμοποιώντας
το συγκεκριμένο λογισμικό CAD, και έπειτα μπορούν να μεταφορτώσουν ή να μεταφέρουν το αρχείο CAD σε έναν εκτυπωτή 3D. Είναι μια απλή διαδικασία που επιτρέπει ένα εξαιρετικό επίπεδο αναπροσαρμογής και μελέτης σε σχέση με τον σχεδιασμό του προϊόντος.
2. Γρήγορη δημιουργία πρωτοτύπων
Η τρισδιάστατη εκτύπωση μπορεί να κατασκευάσει εξαρτήματα εντός ωρών, γεγονός που επιταχύνει τη διαδικασία δημιουργίας πρωτοτύπων. Αυτό επιτρέπει κάθε στάδιο της παραγωγικής διαδικασίας να ολοκληρώνεται γρηγορότερα. Σε σύγκριση με την εύρεση και τη δημιουργία πρωτότυπων εξαρτημάτων και ανταλλακτικών, η εκτύπωση 3D προσφέρει ταχύτερα και οικονομικότερα αποτελέσματα, έτσι το τμήμα μπορεί να ολοκληρώσει την παραγωγική διαδικασία σε λίγες ώρες, επιτρέποντας την γρήγορη σχεδίαση και ολοκλήρωση της παραγωγής με πολύ πιο αποτελεσματικό ρυθμό.
3. Εκτύπωση σύμφωνα με προκαθορισμένες ανάγκες
Η εκτύπωση σύμφωνα με προκαθορισμένες ανάγκες είναι ένα άλλο πλεονέκτημα, καθώς δεν απαιτείται η ύπαρξη συγκεκριμένου χώρου για την αποθήκευση του αποθέματος, σε αντίθεση με τις παραδοσιακές διαδικασίες παραγωγής. Αυτό εξοικονομεί χώρο και κόστος, καθώς δεν υπάρχει ανάγκη μαζικής εκτύπωσης, παρά μόνο εάν απαιτείται. Τα αρχεία σχεδίασης 3D αποθηκεύονται όλα σε μια εικονική βιβλιοθήκη καθώς εκτυπώνονται χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο 3D ως αρχείο CAD ή STL, αυτό σημαίνει ότι μπορούν να εντοπιστούν και να εκτυπωθούν ξανά όταν προκύψει η ίδια ανάγκη. Οι τροποποιήσεις σε σχέδια μπορούν να γίνουν με πολύ χαμηλό κόστος με την επεξεργασία μεμονωμένων αρχείων χωρίς σπατάλη μη ενημερωμένου αποθέματος ενώ αποφεύγεται η άσκοπη επένδυση σε εργαλεία.
4. Λιγότερα απόβλητα
Οι τρισδιάστατοι εκτυπωτές παράγουν επίσης λιγότερα απόβλητα από άλλα εργαλεία και μηχανές που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία. Μολονότι, υπάρχουν διάφοροι τύποι, οι περισσότεροι εκτυπωτές 3D λειτουργούν ακολουθώντας τις εντολές που περιλαμβάνονται σε ένα αρχείο CAD. Επομένως, απελευθερώνουν υλικό μόνο σε περιπτώσεις που χρειάζεται. Με έναν εκτυπωτή 3D, οι βιομηχανίες μπορούν να επιτύχουν μια πιο αποτελεσματική διαδικασία παραγωγής που ελαχιστοποιεί τα απόβλητα. Επιπλέον, οι μέθοδοι παραγωγής μέσω τεχνολογίας 3d printing, χρησιμοποιούν συνήθως μόνο το υλικό που απαιτείται για την κατασκευή ενός εξαρτήματος. Οι περισσότερες διαδικασίες χρησιμοποιούν πρώτες ύλες που μπορούν να ανακυκλωθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν σε περισσότερες από μία κατασκευές. Ως αποτέλεσμα, η διαδικασία παραγωγής μέσω προσθετικής κατασκευής παράγει πολύ λίγα απόβλητα.
5. Ισχυρά και ανθεκτικά προϊόντα
Τέλος, η εκτύπωση 3D υποστηρίζει τη δημιουργία ισχυρών και ανθεκτικών προϊόντων. Η αντοχή και η ανθεκτικότητα ενός προϊόντος 3D-εκτύπωσης, φυσικά, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το υλικό από το οποίο έχει κατασκευαστεί. Έτσι, οι εκτυπωτές 3D μπορούν να κατασκευάσουν προϊόντα χρησιμοποιώντας μια σειρά διαφορετικών υλικών, πολλά από τα οποία είναι ισχυρά και ανθεκτικά. Τα πολυμερή υλικά, για παράδειγμα, χρησιμοποιούνται συχνά σε εκτυπωτές 3D. Συνήθως, τα πολυμερή υλικά θερμαίνονται στον εκτυπωτή 3D, και έπειτα απελευθερώνονται μέσω της κεφαλής του ακροφυσίου.

Μόλις στεγνώσει, το υλικό σκληραίνει για να δημιουργήσει ένα ισχυρό και ανθεκτικό προϊόν. Σήμερα, οι βιομηχανίες καταβάλλουν προσπάθειες για την μετατροπή των πλαστικών απορριμμάτων σε χρησιμοποιούμενα πολυμερή. Τα πλαστικά είναι αρκετά ανθεκτικά υλικά σε σκληρές περιβαλλοντικές συνθήκες, οι βιομηχανίες, λοιπόν, είναι σε θέση να τα αξιοποιήσουν, για την παραγωγή νέων προϊόντων με νέα χρηστική αξία. Επιπρόσθετα, τα πλαστικά προσφέρουν πλεονεκτήματα καθώς είναι ελαφρύτερα από τα μεταλλικά τους ισοδύναμα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε βιομηχανίες όπως η αυτοκινητοβιομηχανία και η αεροδιαστημική όπου η παραγωγή ελαφρύτερων εξαρτημάτων είναι ένα ζήτημα ζωτικής σημασίας και μπορεί να προσφέρει μεγαλύτερη απόδοση καυσίμου.

Η Προσθετική κατασκευή ήρθε για να μείνει
Μολονότι, η τρισδιάστατη εκτύπωση είναι μια σχετικά νέα τεχνολογία, εντούτοις η δημοτικότητά της έχει αυξηθεί στο σημείο που είναι πλέον προσβάσιμη σε ένα ευρύ φάσμα, κυρίως λόγω της μείωσης του κόστους της. Ο αριθμός των εκτυπωτών 3D που πωλούνται σήμερα, αυξάνεται ραγδαία και αυτό που κάποτε αποτελούσε μια εξειδικευμένη τεχνολογία μόνο για εκείνους που μπορούσαν να την αντέξουν οικονομικά και να την χρησιμοποιήσουν, σήμερα γίνεται προσιτή σε όλο το φάσμα της βιομηχανίας. Αυτή η ευκολία πρόσβασης έχει αλλάξει τη διαδικασία παραγωγής και τα αποτελέσματα της χρήσης της συγκεκριμένες τεχνολογίας θα γίνουν ορατά μέσα στο προσεχή διάστημα. Η εκτύπωση 3D επαναπροσδιορίζει πλήρως τον τρόπο σύλληψης, σχεδιασμού, παραγωγής και διανομής των προϊόντων, μειώνοντας σημαντικά το κόστος, απλοποιώντας πάρα πολύ την εφοδιαστική αλυσίδα και μειώνοντας αισθητά το αποτύπωμα άνθρακα.

Είναι σαφές ότι η συγκεκριμένη τεχνολογία προσφέρει μια πλειάδα πλεονεκτημάτων στους χρήστες. Η δυνατότητα εκτύπωσης σύνθετων αντικειμένων και αλληλοσυνδεόμενων εξαρτημάτων χωρίς την ανάγκη για οποιαδήποτε μορφή συναρμολόγησης, καθιστά την εκτύπωση 3D μια μοναδική τεχνολογία. Ταυτόχρονα, η δημιουργία μικρών, περίπλοκων σχημάτων με πολύ μικρό κόστος και σε σύντομο χρονικό διάστημα, χωρίς την ανάγκη συγκεκριμένων εργαλείων προσφέρει στις επιχειρήσεις υψηλότερο επίπεδο ευελιξίας όσον αφορά την παραγωγή. Το ισχυρό πλεονέκτημα για την εκτύπωση 3D είναι ότι ενισχύει την καινοτομία, προσφέροντας νέες δυνατότητες στου χρήστες, προκειμένου να δημιουργούν προϊόντα με τρόπο που δεν έχει ξαναδεί η αγορά.

Η τρισδιάστατη εκτύπωση θα είναι ο καταλύτης για σημαντικές αλλαγές στον παγκόσμιο βιομηχανικό τομέα, ενώ οι πιο τολμηροί θα καθορίσουν το μέλλον της παραγωγικής διαδικασίας. Σε ένα πλήρως ψηφιακό μέλλον, η παραγωγή αγαθών θα καταστεί πιο προσιτή, προσδίδοντας ένα αίσθημα εγγύτητας ανάμεσα στον καταναλωτή και στο τελικό προϊόν, εκδημοκρατίζοντας με αυτόν τον τρόπο την παραγωγική διαδικασία σε παγκόσμια κλίμακα. Μέσα στις νέες διαδικασίες, οι βιομηχανίες θα είναι ελεύθερες να δημιουργήσουν εντελώς νέες κατηγορίες προϊόντων, ξεπερνώντας τα όρια μεταξύ φυσικής και ψηφιακής πραγματικότητας. Έτσι οι επικεφαλής, θα αποσυνδεθούν από την παραδοσιακή ιδέα του εργοστασίου ως μοναδικού χώρου παραγωγής, θα δημιουργήσουν, με αυτό τον τρόπο νέα δεδομένα για τις αλυσίδες εφοδιασμού, εισάγοντας μια νέα δυνατότητα: Να παράγουν οτιδήποτε, οπουδήποτε.

Revolution is on

Posted on by Άννα Χατζή

Ο Κώστας Θέος, Γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Παραγωγής αναφέρθηκε σε μια πλούσια συνέντευξη σε όλες τις νέες εξελίξεις γύρω από τον ψηφιακό μετασχηματισμό στις βιομηχανίες, ενώ ανέπτυξε και τις ελληνικές παθογένειες σε σύγκριση με την Ευρώπη.

Ποια είναι τα οφέλη που μπορούν να αποκομίσουν οι βιομηχανίες από τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους;
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων με την εισαγωγή έξυπνων και ψηφιακών τεχνολογιών στην παραγωγική διαδικασία και διοίκηση, αποτελεί προϋπόθεση για την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας. Δεν είναι μόδα, είναι ανάγκη, ιδίως για το μεγαλύτερο μέρος της εγχώριας βιομηχανίας, που δραστηριοποιείται στον τομέα των διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών και κατά συνέπεια είναι εκτεθειμένη στο διεθνή ανταγωνισμό. Με τη θεαματική πρόοδο στις ψηφιακές τεχνολογίες, τον πολλαπλασιασμό των δυνατοτήτων και εφαρμογών τους, την ταχεία ωρίμανσή τους και τη μείωση κόστους, έχουμε μεταβεί σε μια νέα ποιοτική φάση που συνήθως αναφέρουμε ως 4η βιομηχανική επανάσταση.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αφορά στο σύνολο του κύκλου λειτουργίας μιας επιχείρησης. Από τη διάγνωση, δηλαδή, των τάσεων της αγοράς, των αναγκών των πελατών και της αλληλεπίδρασης μαζί τους, έως την υποστήριξη και παρακολούθηση μετά την πώληση, συμπεριλαμβανομένων και όλων των ενδιάμεσων σταδίων, όπως την ανάπτυξη και εξέλιξη των προϊόντων, την τοποθέτηση τους στην αγορά, τη σχέση τους με προμηθευτές και τη διαχείριση πρώτων υλών. Σε κάθε πτυχή της παραγωγικής διαδικασίας υπάρχουν εν δυνάμει σημαντικά οφέλη παραγωγικότητας σε όρους κόστους, ποιότητας και ευελιξίας.

Ποιες είναι οι κυριότερες προκλήσεις για τη μετάβαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό των βιομηχανιών;
Η πρώτη φάση περιλαμβάνει την έγκαιρη διάγνωση των αναγκών, τον κατάλληλο σχεδιασμό με βάση τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνολογίες, την προσεκτική στάθμιση των επιλογών και την κατάλληλη ισορροπία ρίσκου στις αποφάσεις. Η κατάληξη της φάσης σχεδιασμού αφορά ένα σχέδιο τεχνολογικού εκσυγχρονισμού με τεκμηριωμένη σχέση κόστους/οφέλους, διασφάλιση δυνατότητας χρηματοδότησης και παράλληλα ένα σχέδιο μετάβασης που θα αφορά κατεξοχήν το ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο πρέπει να είναι συμμέτοχο εξαρχής στο εγχείρημα. Στην πράξη, κάθε πτυχή αυτής της μετάβασης κρύβει εμπόδια, ιδιαίτερα στη χώρας μας, με τις ελληνικές μεταποιητικές επιχειρήσεις να συναντούν πρόσθετες δυσκολίες που πρέπει να υπερβούν.

Η χώρα μας αντιμετωπίζει ένα θέμα κλίμακας και μεγέθους αγοράς. Μια ελληνική μεταποιητική επιχείρηση κατά κανόνα δεν «επιχειρεί» σε ένα πυκνό οικοσύστημα παρόμοιων επιχειρήσεων ή σε μια καθετοποιημένη δυναμική αλυσίδα αξίας, όπου συντελείται ένα κύμα μετασχηματισμού που «παρασύρει» και διευκολύνει την προσαρμογή και μετεξέλιξή της. Επίσης, δεν υπάρχει εξελιγμένη αγορά εξωτερικών υπηρεσιών υποβοήθησης ή κρατικών δομών υποστήριξης και συνεργασία με τα ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια. Τελευταίο αλλά καθόλου αμελητέο, το εγχώριο τραπεζικό σύστημα δεν προσφέρει την ευελιξία και τους ανταγωνιστικούς όρους χρηματοδότησης που ισχύουν τυπικά στις λοιπές ευρωπαϊκές χώρες.
Συνεπώς, ο ψηφιακός μετασχηματισμός συνιστά μια δυσχερέστερη πρόκληση για μια ελληνική βιομηχανία. Ωστόσο, το ανθρώπινο δυναμικό της Ελληνικής Βιομηχανίας, εργαζόμενοι και διοικήσεις, είναι «μαθημένοι» στις δυσκολίες, έχοντας το ταλέντο να διαχειρίζονται την αβεβαιότητα.

Το κόστος υλοποίησης του μετασχηματισμού και μετάβασης στη νέα εποχή: Tι περιλαμβάνει για τις ελληνικές μεταποιητικές επιχειρήσεις;
Η έκρηξη των δυνατοτήτων οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στη μείωση του κόστους πρόσβασης στις νέες τεχνολογίες που είναι σήμερα συχνά υποπολλαπλάσιο σε σχέση με πριν 10-15 χρόνια. Πρόκειται για ένα τεχνολογικό θαύμα, που οφείλεται στην ίδια τη βιομηχανία που έκανε αυτό που πάντα κάνει και αποτέλεσε τη βασική προωθητική δύναμη προόδου της ανθρωπότητας: να προσφέρει αγαθά καλύτερης ποιότητας σε χαμηλότερο κόστος σε περισσότερους ανθρώπους. Αυτή η πρόοδος ενσωματώνεται από την ίδια τη βιομηχανία στις παραγωγικές διαδικασίες της, σε έναν αυτο-ενισχυόμενο κύκλο αύξησης της παραγωγικότητας. Τα ψηφιακά συστήματα, αποτελούν συνήθως μέρος μιας ευρύτερης επένδυσης αναβάθμισης του παραγωγικού εξοπλισμού και άρα ενός επενδυτικού σχεδίου μεγαλύτερου βεληνεκούς και κόστους. Πέραν των άλλων, απαιτούνται συχνά προσαρμοσμένες και customized λύσεις, γεγονός που, επίσης, συντελεί στην αύξηση του κόστους.
Τέλος, απαιτούνται σημαντικοί οικονομικοί και ανθρώπινοι πόροι για την προετοιμασία και διαχείριση της μετάβασης, από τη μελέτη της αγοράς έως την αναδιοργάνωση των διαδικασιών και την εκπαίδευση του προσωπικού.

Πόσο σημαντικές για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων είναι διαδικασίες, όπως η προγνωστική ανάλυση σφαλμάτων;
Η προγνωστική ανάλυση μπορεί να αποφέρει σημαντικά κέρδη παραγωγικότητας σε μια επιχείρηση, μειώνοντας τα σφάλματα και τις βλάβες μηχανολογικού εξοπλισμού, μέσω της προγνωστικής συντήρησης. Νέες δυνατότητες στο χρόνο και στο κόστος ανάπτυξης προϊόντων παρέχονται με εργαλεία μηχανικής εκμάθησης (machine learning) και τεχνικές προσομοίωσης, πριν καν χρειαστεί να προβεί κανείς σε φυσικές δοκιμές. Το ίδιο συμβαίνει με τον ποιοτικό έλεγχο και τη δυνατότητα fine tuning και προγνωστικού προσδιορισμού ποιότητας με εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης. Το additive manufacturing εξελίσσεται συνεχώς, παρέχοντας νέες δυνατότητες στο πλαίσιο μιας διαφορετικής θεώρησης της παραγωγικής διαδικασίας.

Η δυνατότητα τοποθέτησης πλήθους και διαφορετικού είδους αισθητήρων, που επικοινωνούν μεταξύ τους σε ένα ενιαίο δίκτυο παρακολούθησης και ανάλυσης δεδομένων, ανοίγει νέες ευκαιρίες βελτιστοποίησης της παραγωγικής διαδικασίας. Οι ρομποτικές εφαρμογές που ενσωματώνουν όλο και περισσότερο εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, η συνεργασία ανθρώπων και ρομποτικών συστημάτων (cobots) αποτελούν, επίσης, δυναμικά πεδία εξέλιξης και ενίσχυσης της παραγωγικότητας. Κερδισμένοι είναι συνήθως όσοι προσαρμόζονται έγκαιρα, οι early adopters, αλλά δεν λείπουν και τα παραδείγματα σφαλμάτων, όπου μια τεχνολογία ήταν ανώριμη ή όπου υποτιμήθηκε η καμπύλη εκμάθησης των νέων τεχνολογιών.

Ποια είναι η κατάσταση στη χώρα μας και πώς βλέπετε τις εξελίξεις σε αυτόν τον τομέα;
Η ελληνική βιομηχανία βρίσκεται σε μια ιδιάζουσα κατάσταση. Πέραν του αδιάφορου έως εχθρικού περιβάλλοντος, αποτελεί από μόνο του ένα τεράστιο επίτευγμα το ότι κατάφερε να σταθεί όρθια μέσα στις πιο αντίξοες συνθήκες της προηγούμενης κρίσης –μιας κρίσης με ένταση και διάρκεια χωρίς προηγούμενο στην πρόσφατη παγκόσμια ιστορία.

Η ελληνική βιομηχανία όχι μόνο στάθηκε όρθια αλλά αναδιαρθρώθηκε σημαντικά μέσα από μια επίπονη διαδικασία προσαρμογής, έγινε πιο ανταγωνιστική, εξωστρεφής και εξαγωγική, με τις εξαγωγές αγαθών να καταρρίπτουν διαδοχικά ρεκόρ τα προηγούμενα χρόνια. Η πανδημική κρίση έπληξε την ελληνική βιομηχανία σε μια κρίσιμη στιγμή ανάκαμψης. Αν και κανένας τομέας της οικονομίας δεν μένει ανεπηρέαστος σε καμία χώρα από μια τέτοια κρίση και παρά το γεγονός ότι επιμέρους κλάδοι της μεταποίησης έχουν πληγεί σημαντικά, η ελληνική μεταποίηση δείχνει συνολικά αξιοσημείωτα σημάδια αντοχής.

Η βιομηχανική παραγωγή το Νοέμβριο αυξήθηκε κατά 8,8% σε σχέση με το προηγούμενο έτος (η 2η καλύτερη επίδοση στην Ευρωπαϊκή Ένωση), έναντι συρρίκνωσης 0,4% κατά μέσο όρο στην ΕΕ. Τα στοιχεία του ΑΕΠ του Γ’ Τριμήνου οδηγούν στο ίδιο συμπέρασμα: βαθιά ύφεση κατά 11,7 % που προέρχεται, όμως, σχεδόν αποκλειστικά από τη μείωση των εξαγωγών υπηρεσιών, κυρίως του τουρισμού, ενώ οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 3,5% σε σχέση με το 2019.

Η πανδημική κρίση ανέδειξε τη σημασία μιας διαφοροποιημένης οικονομίας, που στηρίζεται σε πολλούς πυλώνες και την αξία της μεταποίησης για τη διασφάλιση της σταθερότητας της οικονομίας. Συμπερασματικά, απαιτείται πια ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη και μετεξέλιξη της εγχώριας βιομηχανίας, μια Εθνική Στρατηγική για τη Βιομηχανία, όπως έχουν διαμορφώσει οι περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες. Μια στρατηγική που θα προβλέπει την άρση των εμποδίων, αλλά και έναν οδικό χάρτη για το ψηφιακό και πράσινο μετασχηματισμό της, με την παροχή των κατάλληλων κινήτρων, δεδομένης της αδυναμίας του εγχώριου τραπεζικού συστήματος να διασφαλίσει όρους και προϋποθέσεις χρηματοδότησης ανάλογων με αυτών που ισχύουν σε άλλες χώρες.

Τα αντισώματα της ελληνικής βιομηχανίας στον Covid-19

Posted on by Αλέξανδρος Κόντης

Ράλι ανόδου σε επιμέρους βιομηχανικούς κλάδους περιόρισε τις γενικότερες  συνέπειες της πανδημίας στην παραγωγή και αυξάνει την αισιοδοξία για τις επιδόσεις των εργοστασίων στην Ελλάδα το 2021.

Είναι ίσως η μοναδική στιγμή στη σύγχρονη ιστορία, που μία στατιστικά καταγεγραμμένη μείωση στη βιομηχανική παραγωγή γίνεται δεκτή με τόσο μεγάλη ικανοποίηση. Σύμφωνα με το τελευταίο δελτίο της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για το Δείκτη Βιομηχανικής Παραγωγής στην Ελλάδα, που εκδόθηκε μόλις στις 10 Δεκεμβρίου του 2020, η παραγωγή των ελληνικών εργοστασιακών μονάδων σημείωσε πτώση που φτάνει στο 3,7% για τον Οκτώβριο του 2020 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Σαφέστατα, το στοιχείο αυτό δεν αφήνει περιθώριο για πανηγυρισμούς, καθώς σε καμία περίπτωση δεν υποδεικνύει ότι το περασμένο έτος η βιομηχανική παραγωγή στη χώρα εξελίχθηκε, ενισχύθηκε ή εκσυγχρονίστηκε.

Σίγουρα, όμως, τα τελευταία στοιχεία για την απόδοση των εργοστασιακών εργοστασίων παράγουν μια γενικευμένη αισιοδοξία. Στο δεύτερο τρίμηνο του περασμένου έτους, όταν σε παγκόσμιο επίπεδο η πανδημία έβαζε «στον πάγο» τη βιομηχανική παραγωγή, ελάχιστοι περίμεναν ότι προς τα τέλη του έτους η πτώση θα ήταν μικρότερη του 4 ή και του 5%, σε μια χώρα που είναι εξαιρετικά ευάλωτη στους κλυδωνισμούς της διεθνούς οικονομίας, όπως η Ελλάδα.
Ειδικά για την περίπτωση της χώρας μας, είχε διατυπωθεί η εκτίμηση ότι η κάθετη μείωση των τουριστικών αφίξεων (οι οποίες στηρίζουν ένα μεγάλο ποσοστό του εθνικού ΑΕΠ), θα είχε και ταυτόχρονα ολέθριες συνέπειες για την εγχώρια βιομηχανία.

Ωστόσο, οι δυσοίωνες προβλέψεις δεν επαληθεύτηκαν. Κάθε άλλο, σε σχέση με άλλες οικονομίες του ανεπτυγμένου κόσμου, οι επιπτώσεις του κορωνοϊού στην ελληνική βιομηχανία μπορούν κάλλιστα να χαρακτηριστούν πολύ καλύτερες από αυτές που αναμένονταν.
Στη Γερμανία, η μείωση της βιομηχανικής παραγωγής τον Οκτώβριο του 2020 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019 έφτασε στο 8,1%. Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, στην Ολλανδία το ποσοστό της μείωσης ήταν αντίστοιχο με αυτό της Ελλάδας, στο 3,7%. Στην Ισπανία, τα επίπεδα βιομηχανικής παραγωγής περιορίστηκαν κατά 5,6%, ενώ στην Ιταλία, το ποσοστό της πτώσης έφτασε το 5,1%.

Τις τελευταίες εβδομάδες του 2020, οικονομολόγοι διεθνούς φήμης και κύρους, όπως ο Πoλ Ντόνοβαν, Επικεφαλής Οικονομολόγος στην ελβετική τράπεζα UBS, τόνιζαν πως κατά το δεύτερο κύμα του κορωνοϊού, οι επιπτώσεις στην παγκόσμια βιομηχανία και τη διεθνή οικονομία ήταν τελικά πιο ήπιες από ότι είχε αρχικά εκτιμηθεί, κυρίως λόγω της υψηλής ικανότητας προσαρμογής στα νέα δεδομένα που επέδειξαν τόσο οι καταναλωτές όσο και οι παραγωγικές μονάδες και τα δίκτυα διανομής των προϊόντων. Αυτό βεβαίως ισχύει και για τη χώρα μας, όπου ένα μέρος των απωλειών του τζίρου των καταστημάτων λιανικής καλύφθηκε από την εκτόξευση του ποσοστού της ηλεκτρονικής αγοράς προϊόντων. Επιπροσθέτως όμως, στην περίπτωση της Ελλάδας, η συγκράτηση του ποσοστού στη μείωση της βιομηχανικής παραγωγής έχει μία άλλη, ακόμα πιο βασική αιτία. Στην πραγματικότητα, αυτό που συνέβη μέσα στην πιο μεγάλη κρίση που έχει βιώσει η παγκόσμια οικονομία από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο κι έπειτα, είναι το γεγονός ότι αρκετές ελληνικές βιομηχανίες, δεν διέψευσαν απλά τις «Κασσάνδρες» που προέβλεπαν κάθετη πτώση στην παραγωγή τους, αλλά αντιθέτως κατάφεραν να αυξήσουν της επιδόσεις τους, πολλαπλασιάζοντας την παραγωγή τους σε απροσδόκητα επίπεδα.

Οι πρωταγωνιστές
Σε σχέση με τον γενικό δείκτη βιομηχανικής παραγωγής, στον κλάδο της μεταποίησης, η μείωση ήταν πιο συγκρατημένη, καθώς κυμάνθηκε στο 3,1% από τον Οκτώβριο του 2019 μέχρι τον Οκτώβριο του 2020. Στο μεταποιητικό τομέα, η μεγαλύτερη μείωση καταγράφηκε στη βιομηχανία δέρματος και δερμάτινων ειδών (-38,1%), στα είδη ένδυσης (-24,2%), στη βιομηχανία ξύλου (-15,1%), αλλά και στον κλάδο κατασκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων (-14,7%). Παρ’ όλα αυτά, η συγκράτηση της πτώσης της γενικής βιομηχανικής παραγωγής σε απολύτως διαχειρίσιμα επίπεδα βασίζεται στις αξιόλογες επιδόσεις μιας σειράς από κλάδων, οι οποίοι τοποθετούνται αυτομάτως και στη θέση των πρωταγωνιστών, στην προσπάθεια που έχει ήδη ξεκινήσει, για την στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης της Ελλάδας στην εποχή μετά την λήξη της πανδημίας.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2020, τον Οκτώβριο του περασμένου έτους, υπήρξαν εγχώριες βιομηχανίες που κατέγραψαν αναπάντεχα μεγάλη αύξηση στην παραγωγή τους. Μεταξύ των πρωταγωνιστών, συγκαταλέγονται ο τομέας της παραγωγής προϊόντων καπνού, που σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2019 αύξησε την παραγωγή του κατά 31,6%, αλλά και ο πολύ σημαντικός κλάδος της κατασκευής μηχανοκίνητων οχημάτων, ρυμουλκούμενων και ημιρυμουλκούμενων προϊόντων, όπου οι επιδόσεις της παραγωγής ήταν καλύτερες σε σχέση με το προηγούμενο έτος σε ποσοστό 29,1%. Ακολούθησαν οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες, οι οποίες εν μέσω πανδημίας, φαίνεται πως κατόρθωσαν να αδράξουν την ευκαιρία που παρουσιάστηκε, καλύπτοντας μεγάλο μέρος της αυξημένης ανάγκης των καταναλωτών σε Ελλάδα και εξωτερικό, για θωράκιση της υγείας του ανθρώπινου οργανισμού.

Όπως έδειξαν τα στοιχεία για τη βιομηχανική παραγωγή του περασμένου Οκτωβρίου, η παραγωγή βασικών φαρμακευτικών προϊόντων και φαρμακευτικών σκευασμάτων στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 22,7%. Ιδιαίτερη μνεία αξίζει και για τις επιδόσεις της ελληνικής κλωστοϋφαντουργίας, η οποία μετά από δεκαετίες υποβάθμισης δείχνει να εισέρχεται εκ νέου σε τροχιά ανάπτυξης. Η παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών υλών αυξήθηκε κατά 13,6% στη χώρα μας. Παράλληλα, σε διψήφια επίπεδα κυμάνθηκε και η επέκταση των δραστηριοτήτων του κλάδου επισκευής και εγκατάστασης μηχανημάτων και εξοπλισμού, με αύξηση 10,3%.

Από τις άκρως ενθαρρυντικές επιδόσεις της ελληνικής βιομηχανίας της μεταποίησης, ξεχωρίζουν επιπλέον ο κλάδος της κατασκευής λοιπού εξοπλισμού μεταφορών, με 9,7%, η παραγωγή μη μεταλλικών ορυκτών προϊόντων (9%), η κατασκευή μεταλλικών προϊόντων (7,5%), η κατασκευή επίπλων (6,9%) και η άνοδος της παραγωγής στα εργοστάσια κατασκευής ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, με 6,6%.

Οι πλέον διακεκριμένοι παράγοντες του κλάδου της βιομηχανίας στην Ελλάδα αφουγκράζονται την αισιοδοξία που επικρατεί σε αρκετούς παραγωγικούς τομείς, λόγω της ανθεκτικότητας που επέδειξε η ελληνική βιομηχανία κατά το κυριότερο στάδιο της παγκόσμιας κρίσης του κορωνοϊού. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Δημήτρη Βέργαδου, Διευθυντή του Τομέα ΜΜΕ, Θέσεων και Ενημέρωσης στον ΣΕΒ, ειδικά ο κλάδος της μεταποίησης απέδειξε τους τελευταίους μήνες ότι έχει αποκτήσει μια ξεχωριστή δυναμική. Αυτό, αναδεικνύεται και από τις έρευνες που έχει ήδη διεξάγει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών μεταξύ των μελών του, οι οποίοι αποτελούν και τους ηγέτες του ελληνικού παραγωγικού κλάδου. «Η πρόσφατη, ετήσια και τέταρτη κατά σειρά, έρευνα του ΣΕΒ ‘Ο σφυγμός του επιχειρείν’, που καταγράφει την αξιολόγηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος από ένα ευρύ φάσμα της ελληνικής επιχειρηματικότητας, αναδεικνύει, μεταξύ άλλων, πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για τη δυναμική και την ανθεκτικότητα της μεταποίησης στη χώρα μας. Σχεδόν 6 στις 10 επιχειρήσεις (ποσοστό 57% του δείγματος) θεωρούν ότι οι επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού στην ελληνική οικονομία θα είναι πιο σοβαρές σε σχέση με τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, στον κλάδο της μεταποίησης το ποσοστό αυτό πέφτει στο 20%», τονίζει ο κ. Βέργαδος. «Επίσης, στην ίδια έρευνα εμφανίζονται τουλάχιστον οι πιο μεγάλες επιχειρήσεις της μεταποίησης να δηλώνουν μεγαλύτερη ετοιμότητα στη διαχείριση του 2ου κύματος της πανδημίας, έχοντας διαμορφώσει σχέδια αντιμετώπισης – δείγμα της οργανωτικής τους ικανότητας και ευελιξίας. Α

κόμη, στις 6 από τις 10 μεγάλες επιχειρήσεις που θα παρουσιάσουν επενδυτική δραστηριότητα την περίοδο 2021-2024, όπως τη σχεδίαζαν ανεξαρτήτως της υγειονομικής κρίσης, πρωταγωνιστούν επιχειρήσεις που προέρχονται από τη μεταποίηση (41,5%)», επισημαίνει ο Διευθυντής Ενημέρωσης του ΣΕΒ, σημειώνοντας πως πλέον, το στοίχημα για την παγίωση των αναπτυξιακών ποσοστών, σε μία μεγάλη μερίδα των βιομηχανιών δεν είναι άλλος από τον εκσυγχρονισμό των μέσων παραγωγής και της λειτουργίας τους, βάσει των νέων ψηφιακών και τεχνολογικών προτύπων. «Η διαφοροποίηση του παραγωγικού προτύπου με ενίσχυση της βιομηχανίας έχει αποδειχθεί ότι αποτελεί ισχυρό ανάχωμα σε περιόδους κρίσης. Με την τεχνολογική και ψηφιακή δυναμική, το παραγωγικό μέγεθος και την εξωστρέφεια να συνιστούν πυλώνες ανθεκτικότητας. Η κρίση του Covid-19 μάς υπενθυμίζει ότι έχει φθάσει η ώρα της αναβάθμισης της εγχώριας παραγωγής», καταλήγει ο Δημήτρης Βέργαδος.

«Η βιομηχανία επέδειξε αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα στις συνθήκες που δημιουργήθηκαν από την πανδημία, επειδή ακριβώς προσαρμόσθηκε έγκαιρα στα νέα δεδομένα κι επειδή εφάρμοσε κατά γράμμα τα μέτρα προστασίας που υπαγορεύθηκαν από την Κυβέρνηση. Για το λόγο αυτό αποτελεί σημαντικό παράγοντα κοινωνικής συνοχής σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, αφού κατάφερε να διατηρήσει τις υφιστάμενες θέσεις εργασίας εν μέσω κρίσης», δηλώνει από την πλευρά του ο Αθανάσιος Σαββάκης, πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ) και του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας.

Σύμφωνα με τον έμπειρο και σημαντικό παράγοντα του ελληνικού βιομηχανικού κλάδου, οι επιπτώσεις του κορωνοϊού θα ξεπεραστούν πλήρως με την αρωγή του κεντρικού κράτους, ειδικά σε τομείς που διαχρονικά αποτελούν εμπόδια για την εξέλιξη και την αύξηση της παραγωγής των ελληνικών βιομηχανιών. Αναμφίβολα, τέτοιοι τομείς είναι η γραφειοκρατία, η υψηλότερη φορολόγηση (σε σχέση με άλλες χώρες μέλη της ΕΕ), η έλλειψη στόχευσης για την ενίσχυση των εξαγωγών, η ανάπτυξη των δικτύων διανομής και η ελλιπής προσπάθεια που γίνεται για την υποστήριξη του τεχνολογικού εκσυγχρονισμού των ελληνικών εργοστασίων. «Η ανεπιθύμητη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί λόγω της πανδημίας, προτείνουμε να λειτουργήσει ως αφορμή για τον εξορθολογισμό του περιβάλλοντος δραστηριοποίησης της βιομηχανίας. Για τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Ελλάδος η συγκεκριμένη προοπτική θα πρέπει να έχει ως πυρήνα την άρση των κυριότερων εμποδίων, τα οποία μειώνουν καθημερινά τη διεθνή ανταγωνιστικότητα των μεταποιητικών επιχειρήσεων της χώρας μας», επισημαίνει ο πρόεδρος του ΣΒΕ. «Σε κάθε περίπτωση, υποστηρίζουμε ότι το 2021 μπορεί υπό προϋποθέσεις να είναι έτος ανάκαμψης, αλλά προφανώς αυτό θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη της πανδημίας. Εφόσον οι εξελίξεις είναι θετικές, τότε είμαι βέβαιος ότι η εγχώρια βιομηχανία και μεταποίηση θα ξεπεράσουν τις επιδόσεις του 2019, δημιουργώντας έτσι νέες προοπτικές ανάπτυξης για τη χώρα μας», προσθέτει ο κ. Σαββάκης.

Η επόμενη ημέρα
«Η επόμενη ημέρα για την παγκόσμια βιομηχανία δεν έχει να κάνει με διαφορετικούς χειρισμούς στον κάθε ξεχωριστό κλάδο. Όλες οι κατηγορίες της βιομηχανίας μπορούν να ενισχυθούν και να κυριαρχήσουν στην περίοδο που ακολουθεί μετά την πανδημία, αν ακολουθήσουν τρεις κανόνες: την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων, την υιοθέτηση των αρχών της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης και την επένδυση στην ‘τοπικοποίηση’», ανέφερε δημοσίευμα στο διεθνές πρακτορείο οικονομικών και επιχειρηματικών ειδήσεων Bloomberg, την τελευταία εβδομάδα του Δεκεμβρίου του 2020.

Πράγματι, ο εκσυγχρονισμός των μεθόδων παραγωγής, με την εφαρμογή νέων μέσων, όπως οι ρομποτικοί αυτοματισμοί και η σύνδεση στο νέο δίκτυο 5ης Γενιάς (5G) θεωρείται ότι απαιτεί προαπαιτούμενο για την βιομηχανική ανάπτυξη σε όλον τον κόσμο. Μέσω της υιοθέτησης νέων τεχνολογικών μεθόδων, οι επιχειρήσεις μπορούν όχι απλά να επιταχύνουν την παραγωγή τους και να μειώσουν τα κόστη της, αλλά και να σχεδιάσουν νέα προϊόντα. Το στοίχημα της επόμενης ημέρας για την ελληνική βιομηχανία όμως βασίζεται και στην «τοπικοποίηση», τη νέα τάση που σύμφωνα με τους διεθνείς αναλυτές πρόκειται να κυριαρχήσει διεθνώς, μετά την επέλαση της παγκοσμιοποίησης, κατά τις προηγούμενες τρεις δεκαετίες.

Η τοπικοποίηση της βιομηχανίας είναι μια διαδικασία η οποία αφορά στην παραγωγή των προϊόντων, όσο εγγύτερα γίνεται στους καταναλωτές τους. Αυτό σημαίνει ότι για μία μακρά σειρά νέων προϊόντων, υπάρχει η δυνατότητα αποκέντρωσης της παραγωγής, ώστε αυτή να γίνεται πολύ κοντά σε περιοχές με καταναλωτική δυναμική. Ένα καλό παράδειγμα τέτοιων προϊόντων είναι οι φορτιστές ή οι μπαταρίες που απαιτούν τα νέα ηλεκτρικά οχήματα. Η τοπικοποίηση είναι μία ακόμη ευκαιρία για την ελληνική βιομηχανία, η οποία μετά από πολλά χρόνια δεινής οικονομικής κρίσης έχει κάθε δικαίωμα να αισιοδοξεί.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΣΑΒΒΑΚΗΣ
Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ) και του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας

«Η βιομηχανία επέδειξε αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα στις συνθήκες που δημιουργήθηκαν από την πανδημία, επειδή ακριβώς προσαρμόσθηκε έγκαιρα στα νέα δεδομένα κι επειδή εφάρμοσε κατά γράμμα τα μέτρα προστασίας που υπαγορεύθηκαν από την Κυβέρνηση»

Τεχνολογία, Καινοτομία, Δημιουργικότητα: Το βιομηχανικό τρίπτυχο για το 2021

Posted on by Γιώργος Πανταζόπουλος

Οι προκλήσεις της πανδημίας ενέπνευσαν τη βιομηχανία να θεσπίσει νέους κανόνες, που θα έχουν επιπτώσεις μετασχηματιστικά για τις επόμενες δεκαετίες.

Το 2020 ήταν σίγουρα μια ιδιαίτερη χρονιά, καθώς χαρακτηρίζεται ως η πιο μεγάλη κρίση που έχει βιώσει η παγκόσμια οικονομία από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ωστόσο, αρκετές ελληνικές βιομηχανικές επιχειρήσεις σε επιμέρους κλάδους δεν διέψευσαν απλά τις προβλέψεις που έδειχναν κάθετη πτώση στην παραγωγή τους, αλλά αντιθέτως κατάφεραν να περιορίσουν τις συνέπειες της πανδημίας – σε αρκετές περιπτώσεις ακόμα και να αυξήσουν της επιδόσεις τους.

Καθώς το τέλος της πανδημίας αρχίζει να γίνεται περισσότερο ορατό, πολλές από τις αλλαγές που έχουν εφαρμοστεί, πιθανότατα ήρθαν για να μείνουν. Ακολουθεί μια λίστα με τις προβλέψεις για το πώς θα μοιάζει η βιομηχανία το 2021.
• Digital is Here to Stay. To digital-first θα γίνει η παγιωμένη τακτική παγκοσμίως. Αφορά στη μελέτη κάθε νέας επιχειρηματικής ευκαιρίας ή αντίστοιχα την επίλυση ενός προβλήματος, με την προϋπόθεση ότι η προσέγγιση θα πρέπει να συνάδει με την ψηφιακή τεχνολογία. Αποτέλεσμα της υιοθέτησης αυτής της τακτικής, είναι ο τριπλασιασμός επενδύσεων σε ψηφιακές υπηρεσίες τα επόμενα τρία χρόνια.
• Η απομακρυσμένη πρόσβαση είναι must-have. Η αναζήτηση για εργαλεία που επιτρέπουν την παρακολούθηση, τον έλεγχο και την έγκριση διαδικασιών παραγωγής από web-enabled συσκευές, tablet και smartphone θα ενισχυθεί. Είναι κοινή παραδοχή ότι οι αναλογικές διαδικασίες θα συνεχίσουν να αντικαθίστανται με γεωμετρική πρόοδο.
• Το 5G θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο μετασχηματισμό του Industry 4.0.
• Το ενδιαφέρον για τα ψηφιακά οικοσυστήματα είναι πέρα από αναμενόμενο, αρκετά ανανεωμένο. Η αξία των ψηφιακών οικοσυστημάτων θα συνεχίσει να αυξάνεται, καθώς εξυπηρετεί την ανάγκη για προβολή σε πραγματικό χρόνο των επιχειρησιακών δεδομένων, προκειμένου να παίρνονται data driven αποφάσεις. Αυτή η ανάγκη επεκτείνεται έως και το C-suite. Επομένως, θα απαιτηθούν πολλά integrations στην ψηφιακή επιχείρηση ενώ τα οφέλη «ενός παρόχου λύσεων», θα μειώνονται αισθητά.
• Η βιομηχανία θα διπλασιάσει το Cloud. Και ενώ το προηγούμενο διάστημα, οι επιχειρήσεις συζητούσαν για το κατά πόσο μια επένδυση στο cloud μπορεί να έχει κάποια αξία, σήμερα η συζήτηση έχει μετατοπιστεί στην ίδια την πράξη υιοθέτησης και το πώς μπορούν να ξεκινήσουν μια τέτοια μετάβαση. Οι εφαρμογές που φιλοξενούνται στο cloud, μπορούν να γίνουν πλέον εύκολα μέρος ενός ψηφιακού οικοσυστήματος, ενώ υποστηρίζουν την απομακρυσμένη εργασία.
• Focus στην καινοτομία. Το 2021 θα δούμε ένα νέο κύμα επενδύσεων από μεσαίες
επιχειρήσεις, η οποίες θα επιχειρήσουν να
«γεφυρώσουν το ψηφιακό χάσμα», που αυξάνεται τα τελευταία χρόνια και εντάθηκε το 2020. Η καλύτερη ευθυγράμμιση και συνεργασία σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού μπορεί να δημιουργήσει μεγαλύτερη ανθεκτικότητα, ώστε να υπάρχει καλύτερη προετοιμασία στην επόμενη αστάθεια της αγοράς.
• Η βιωσιμότητα θα γίνει ξανά προτεραιότητα στο Industry 4.0.

Κλείνοντας, η τοπικοποίηση της βιομηχανίας είναι μια διαδικασία, η οποία αφορά στην παραγωγή των προϊόντων όσο εγγύτερα γίνεται στους καταναλωτές τους. Αυτό σημαίνει ότι για μία μακρά σειρά νέων προϊόντων, υπάρχει η δυνατότητα αποκέντρωσης της παραγωγής, ώστε αυτή να γίνεται πολύ κοντά σε περιοχή με καταναλωτική δυναμική. Η τοπικοποίηση είναι μία ακόμα ευκαιρία για την ελληνική βιομηχανία, η οποία μετά από πολλά χρόνια δεινής οικονομικής κρίσης έχει κάθε δικαίωμα να αισιοδοξεί.

Χημική Βιομηχανία: Τάσεις και νέες προκλήσεις

Posted on by Γιώργος Πανταζόπουλος

Οι κίνδυνοι που παραμονεύουν σε έναν από τους μεγαλύτερους κλάδους παγκοσμίως και οι αναπόφευκτες προσαρμογές στις επιταγές του μέλλοντος.

Η χημική βιομηχανία είναι ένας από τους μεγαλύτερους μεταποιητικούς τομείς της Ευρώπης, αλλά και της Ελλάδας, και ως τέτοιος διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην παροχή καινοτόμων υλικών και τεχνολογικών λύσεων για τη στήριξη της ανταγωνιστικότητας ολόκληρου του βιομηχανικού τοπίου. Aυτό που θα πρέπει να έχουμε κατά νου είναι το γεγονός ότι η χημική βιομηχανία αποτελεί μια σημαντική μεταποιητική δραστηριότητα, με εξειδίκευση σε συγκεκριμένα τμήματα της αγοράς χημικών υλών και προϊόντων, υποστήριξη δυναμικών κλάδων της οικονομίας και υψηλό δείκτη εξωστρέφειας.

Τα στοιχεία που αφορούν στον κλάδο και περιλαμβάνονται στην πρόσφατη μελέτη για τη χημική βιομηχανία του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Μελετών (Ι.Ο.Β.Ε.) είναι αποκαλυπτικά. Σήμερα, στη χημική βιομηχανία δραστηριοποιούνται περισσότερες από 900 επιχειρήσεις στην Ελλάδα, κυρίως στους τομείς ειδικών και καταναλωτικών χημικών και απασχολούνται 17.700 άμεσα εργαζόμενοι. Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών προϊόντων συνδέεται με 5,7 θέσεις εργασίας στην οικονομία. Μάλιστα, το «αποτύπωμα» της χημικής βιομηχανίας στην οικονομία δεν περιορίζεται στην αξία παραγωγής, την προστιθέμενη αξία, τις θέσεις εργασίας, τα φορολογικά έσοδα και τις ασφαλιστικές εισφορές, που η ίδια δημιουργεί άμεσα στην οικονομία, όπως αποτυπώνεται σε έρευνα του Συνδέσμου Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ). «Ειδικότερα, η αξία παραγωγής των χημικών ανήλθε το 2019 τα 2,5 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 7,2% σε σχέση με το 2018» σημειώνει ο Πάνος Σκαρλάτος, Γενικός Διευθυντής του ΣΕΧΒ.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η ελληνική χημική βιομηχανία αντέδρασε το 2020 σε δύο σημαντικές προκλήσεις. «Αρχικά συνέβαλε στην καταπολέμηση της πανδημίας, αφού έγκαιρα ανταποκρίθηκε στον εφοδιασμό με πρώτες ύλες αντισηπτικών, πλαστικών και στον εφοδιασμό με απολυμαντικά, μάσκες, Plexiglas κ.λπ. Επίσης, ενίσχυσε την εξαγωγική της επίδοση», τονίζει ο κ. Σκαρλάτος.

Σύμφωνα με την ανάλυση του Ι.Ο.Β.Ε. τα αποτελέσματα του πρώτου επτάμηνου 2020, έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2019 ήταν τα εξής:
• Κύκλος εργασιών στη Μεταποίηση: 14,4 %
• Κύκλος εργασιών στη Χημική βιομηχανία: +0,4%
• Εξαγωγές στη Μεταποίηση: -15,4%
• Εξαγωγές χημικών: +0,2%

Σε αυτό το πλαίσιο, όπως σε όλους τους βιομηχανικούς κλάδους, που εκτείνονται σε όλα τα μήκη του πλανήτη και καθορίζουν πτυχές της παγκόσμιας καθημερινότητας, έτσι και η χημική βιομηχανία διανύει μία περίοδο διαρκών μεταβάσεων στις νέες συνθήκες. Η διάδοση συγκεκριμένων νέων τεχνολογιών, η αλλαγή της σχέσης μας με το περιβάλλον και τους περιορισμούς του, αλλά και η επέλαση του COVID-19, είναι λογικό να προκαλούν προβληματισμό ακόμα και στους μεγαλύτερους επιχειρηματικούς κολοσσούς παγκοσμίως. Τι αλλαγές αναμένουμε, όμως, να δούμε στο άμεσο μέλλον;

Ο Άρης Γκορόγιας, Πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Χημικών Μηχανικών (Π.Σ.Χ.Μ.), Επιμελητής Επιστημονικής Επιτροπής ΧΜ του ΤΕΕ, είναι κατατοπιστικός.
«Ο κλάδος, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, υφίσταται τα τελευταία χρόνια μια ραγδαία διαρθρωτική αλλαγή, αντιμετωπίζοντας μεγάλες προκλήσεις. Αυτές συνοψίζονται στον αυξημένο ανταγωνισμό από άλλες χώρες (η Κίνα εδώ και μερικά χρόνια έχει κερδίσει από την Ε.Ε. την πρώτη θέση, όσον αφορά στην παραγωγή χημικών προϊόντων) και στην αύξηση του συνολικού κόστους παραγωγής, στη στροφή σε πρώτες ύλες και προϊόντα που είναι φιλικά προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο». Σύμφωνα με τον κ. Γκορόγια, επιπλέον σημαντικές προκλήσεις αποτελούν η 4η βιομηχανική επανάσταση, η αειφόρος εκμετάλλευση του ορυκτού και φυσικού πλούτου, το Grean Deal και οι προεκτάσεις αυτού στην καθημερινή μας ζωή (βελτίωση του ενεργειακού και του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, απολιγνιτοποίηση, παραγωγή-διανομή και αποθήκευση ενέργειας, αυξημένη αποδοτικότητα στην κατανάλωση των πόρων, αυξημένη εταιρική κοινωνική ευθύνη κ.α). Σε αυτό, λοιπόν, το πολυσύνθετο τοπίο, η χημική βιομηχανία καλείται να επικεντρωθεί στους τρεις παρακάτω τομείς.

Βιωσιμότητα
Η ολοένα και αυξανόμενη οικονομική δραστηριότητα έχει οδηγήσει σε μια σειρά οικολογικών εξελίξεων, που προκαλούν έντονη ανησυχία σε όλες τις χώρες. Η κλιματική αλλαγή, η λειψυδρία και η μείωση της βιοποικιλότητας είναι λίγες μόνο από αυτές. Όσον αφορά στην κλιματική αλλαγή συγκεκριμένα, ο πλανήτης παρουσιάζει όλο και πιο αυξημένες θερμοκρασίες περιορίζοντας τις επιλογές του κάθε κράτους. Μία από τις ευρέως συζητούμενες λύσεις είναι η δραστική μείωση της συνολικής κατανάλωσης των βιομηχανικών κρατών, με στόχο να επιτευχθεί το αποδεκτό μέγιστο σε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.

Βάσει του παρόντος οικολογικού πλαισίου, η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη δεν πρέπει να ξεπεράσει τους 2°C ως το 2050. Αν αυτή η προσπάθεια αποδειχθεί ανεπαρκής, οι κοινωνίες θα πρέπει χρησιμοποιούν την ηλεκτρική ενέργεια για να εξασφαλίζουν τα απαραίτητα αποθέματα (μεγαλώνοντας την εξάρτησή τους και από τις ανανεώσιμες πηγές ή την πυρηνική ενέργεια) – μια κίνηση που κατά πάσα πιθανότητα θα απαιτήσει τεράστιες επενδυτικές πρωτοβουλίες. Εν ολίγοις, αν οι άνθρωποι αποτύχουν να αναχαιτίσουν την τρέχουσα πορεία της κλιματικής αλλαγής, θα έρθουν αναπόφευκτα αντιμέτωποι με τις συνέπειες.

Φυσικά, το προαναφερθέν σενάριο θα επηρεάσει έντονα και την παραγωγικότητα της χημικής βιομηχανίας. Ως καταλύτης των σύγχρονων καταναλωτικών προτύπων, η χημική βιομηχανία ίσως χρειαστεί να προσαρμοστεί σε μια σχετική μείωση της ζήτησής της. Άλλωστε, η συζήτηση που λαμβάνει χώρα τα τελευταία χρόνια όσον αφορά την ανακύκλωση των πλαστικών το έχει καταστήσει αυτό σαφές: ο καλύτερος τρόπος μη επιβάρυνσης του φυσικού περιβάλλοντας από υλικά όπως το πλαστικό, είναι η μείωση της χρήσης του εξαρχής. Οποιαδήποτε ευρεία εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας πιθανότατα θα έχει αρνητική επίδραση συνολικά στην αύξηση της ζήτησης των χημικών προϊόντων, ανάλογα με την έκθεση του φάσματος των προϊόντων που προσφέρει κάθε εταιρεία παραγωγής ξεχωριστά.

Επιπλέον, η παγκόσμια αύξηση στη χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας είναι ικανή να διογκώσει την τιμή της (τουλάχιστον σε συγκεκριμένες γεωγραφικές ζώνες), ανεβάζοντας αντίστοιχα τις τιμές των φυσικών πηγών ενέργειας. Στο σημείο αυτό, ο κ. Σκαρλάτος αναλύει τη συνεισφορά του κλάδου στην προσπάθεια αποτροπής της κλιματικής αλλαγής. «Η χημική βιομηχανία έχει πολύ καλές επιδόσεις σήμερα: Ενώ παρουσιάζει αύξηση της παραγωγής της κατά 84%, καταναλώνει 61% λιγότερη ενέργεια έναντι του 1990. Επίσης, με τα σύνθετα υλικά που προσφέρει η χημική βιομηχανία, έχει σημαντικό ρόλο στην ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού δυναμικού της χώρας. Και έως το 2030 έχει τεθεί ως στόχος η αναβάθμιση 60.000 κτιρίων ετησίως. Η αποθήκευση του CO2 είναι μία πρόκληση, για την εν συνεχεία αξιοποίησή του, ενώ η χημική μετατροπή του CO2 σε οργανικές ενώσεις που μόνο η χημεία μπορεί να πετύχει, θα επιφέρει μείωση του παραγόμενου CO2 έως το 2050».

Όσον αφορά στην κυκλική οικονομία και τη σχέση της χημικής βιομηχανίας μαζί της, ο κ. Σκαρλάτος είναι σαφής. «Χρειάζεται να κάνουμε αρκετή δουλειά μελλοντικά σ’ αυτόν τον τομέα. Σας αναφέρω χαρακτηριστικά τη χημική ανακύκλωση (chemical recycling), ένα θέμα που θα αντιμετωπίσουμε κάποια στιγμή έως το 2030, κι ας το έχουμε υποτιμήσει προς το παρόν στη χώρα μας. Η οικονομία τότε μόνο θα είναι κυκλική, αν τα χημικά μόρια που παράγονται και καταναλώνονται αξιοποιούνται τα ίδια ή μετατρέπονται σε άλλα. Φανταστείτε π.χ. το χρησιμοποιημένο πλαστικό να μετατρέπεται πάλι σε μονομερές».

Σε αυτό το σημείο, αξίζει να ανοίξει μια μικρή παρένθεση και να γίνει μια αναφορά στην Πράσινη Χημεία, ως μια διαφορετική φιλοσοφία πρακτικών εφαρμογών για την έρευνα και την ανάπτυξη τόσο σε ερευνητικά εργαστήρια όσο και στη χημική βιομηχανία, οι αρχές κι εφαρμογές της οποίας θα αναλυθούν εκτενώς σε επόμενο άρθο. Ο βασικός στόχος της Πράσινης Χημείας είναι η μείωση των επικίνδυνων χημικών ουσιών που σχετίζονται με χημικές πρακτικές και χημικά προϊόντα, ενώ οι οι επιστήμονες που την προωθούν, θεωρούν ότι η μεθοδολογική προσέγγιση της αειφορίας δεν πρέπει να γίνει με την αποκατάσταση και έλεγχο της ρύπανσης, αλλά κυρίως με την πρόληψη στη βάση της τεχνολογίας και στις πρακτικές που ακολουθούνται.

Έτσι λοιπόν, οι περιοχές εφαρμογής της Πράσινης Χημείας, με γνώμονα την οικονομία και την αειφόρο ανάπτυξη, αφορούν στη χρησιμοποίηση εναλλακτικών πρώτων υλών, στη χρήση χημικών αντιδραστηρίων που έχουν μικρό βαθμό επικινδυνότητας, στη χρησιμοποίηση εναλλακτικών διαλυτών, στο σχεδιασμό ασφαλέστερων χημικών ουσιών και χημικών προϊόντων, στην ανάπτυξη εναλλακτικών συνθηκών αντιδράσεων και στη δραστική μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Κλείνοντας την παρένθεση, η Πράσινη Χημεία είναι ένα σύνθετο σύστημα αρχών και εναλλακτικών κανόνων, που μπορούν να συμβάλλουν στην αειφορία.

Στην προσπάθειά τους, λοιπόν, να αναπροσαρμοστούν στις νέες συνθήκες, οι εταιρείες παραγωγής χημικών προϊόντων παγκοσμίως θα πρέπει να απαντήσουν στο τι ακριβώς σημαίνουν αυτά τα δυσοίωνα σενάρια για τις αξιακές αλυσίδες των προϊόντων τους – από τη διαθεσιμότητα και τις τιμές των πρώτων υλών τους, ως τα επίπεδα κίνησης στις τιμές τους κατά την πορεία παραγωγής τους αλλά και τις αλλαγές στη ζήτηση τους. Σε όλες τις περιπτώσεις, οι νέες νομοθετικές ρυθμίσεις, που θα αφορούν στον κλάδο θα διαδραματίσουν έναν κρίσιμο ρόλο και θα ποικίλλουν από κράτος σε κράτος.

Πέραν των παραπάνω, όπως συμβαίνει σε όλα τα επιχειρηματικά πεδία που έρχονται αντιμέτωπα με πρωτόγνωρες εξωτερικές συνθήκες, οι εξελίξεις μπορούν να αποτελέσουν μια μεγάλη ευκαιρία για όσους προχωρήσουν εγκαίρως στις σωστές στρατηγικές κινήσεις. Η διαμόρφωση του φάσματος των προσφερόμενων προϊόντων είναι πολύ μεγάλης σημασίας όσον αφορά στη διαμόρφωση των νέων νομοθετικών πλαισίων παγκοσμίως, αλλά και των τάσεων της αγοράς. Παραδείγματος χάριν, το εσωτερικό αμάξωμα σε πολλά μοντέλα αυτοκινήτων μπορεί πλέον να κατασκευάζεται κυρίως από πλαστικό, καθώς τα μέτρα ασφαλούς οδήγησης στον τομέα της αυτοκίνησης παγκοσμίως έχει οδηγήσει στη ριζική μείωση των ατυχημάτων και στη χρήση υλικών όπως το ατσάλι και το αλουμίνιο. Σε άλλες περιπτώσεις, τα κατασκευαστικά υλικά μπορούν πλέον να περιλαμβάνουν μονωτικά υλικά (για κτίρια και για την προστασία υποδομών ηλεκτρικής ενέργειας εξαλείφοντας τον κίνδυνο πυρκαγιών), υλικά που επιτρέπουν την αποθήκευση ενέργειας, χημικά υλικά οικοδομής για την προστασία παραθαλάσσιων ακτών ή βιολογικά / ανακυκλώσιμα υλικά.

Ωστόσο, για την αξιοποίηση αυτών των ευκαιριών, οι εταιρείες θα πρέπει να εξετάσουν στρατηγικές που συνοδεύονται συνήθως από ένα υψηλό επίπεδο οικονομικού ρίσκου, χωρίς να έχουν την επιλογή να παραμείνουν στις μέχρι πρότινος πρακτικές τους. Αυτό από μόνο του διαμορφώνει ένα εντελώς νέο επιχειρηματικό τοπίο.

Δημογραφικά στοιχεία και γεωπολιτικές εντάσεις
Σε πολλές χώρες, το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται, ενώ παράλληλα τα ποσοστά γεννήσεων συρρικνώνονται. Ωστόσο, υπάρχει και μια άλλη εξέλιξη δημογραφικού ενδιαφέροντος που έχει μεγάλο αντίκτυπο στην παγκόσμια επιχειρηματικότητα: η σταδιακή αλλά σταθερή μετατόπιση του σχετικού πλούτου από τη Δύση στην Ανατολή. Το 1970, η Κίνα και η Ινδία αντιπροσώπευαν λιγότερο από το 10% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ενώ οι Δυτικές χώρες και η Ιαπωνία κάτι περισσότερο από το 80%. Πλέον, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Όσον αφορά την προσφορά και τη ζήτηση των προϊόντων της χημικής βιομηχανίας, η Κίνα αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 30%, ενώ σύντομα αναμένεται να αγγίξει το 40%. Κάτι τέτοιο αποτελεί προφανώς μια πολύ μεγάλη εξέλιξη παγκοσμίως, ενώ αναμένεται να βοηθήσει μεγάλα ποσοστά πληθυσμού να βγουν από τη φτώχεια προκαλώντας ένα κύμα ίσων ευκαιριών παγκοσμίως.

Ως αποτέλεσμα της αυξανόμενης πολιτικής αστάθειας που παρατηρείται, η χημική βιομηχανία καλείται να αντιμετωπίσει διαφορετικά πρότυπα όσον αφορά στις αλυσίδες εφοδιασμών της. Το θετικό είναι ότι τα περισσότερα χημικά προϊόντα προϋποθέτουν εγγενώς την ανάμειξη και τη συνεργασία πολλών γεωγραφικών ζωνών και στην πραγματικότητα δεν αποτελούν αγαθά που παράγονται και πωλούνται με τον ίδιο τρόπο σε παγκόσμια κλίμακα. Παρόλα αυτά, το διηπειρωτικό εμπόριο εξακολουθεί να είναι σημαντικό για πολλούς από τους εμπλεκόμενους φορείς, όπως πχ. σε όσους έχουν τώρα πρόσβαση σε φτηνές πρώτες ύλες ή σε χαμηλότερα κόστη εργασίας. Πέραν αυτού, η επιβίωση πολλών εταιρειών είναι σε άμεση εξάρτηση από πελάτες που αποστέλλουν τα προϊόντα τους από μία ήπειρο σε άλλες.

Ένα ενδιαφέρον παράδειγμα που ίσως γίνει ολοένα και συχνότερο στο μέλλον είναι η κατανομή κεφαλαίων σε υποδομές αναξιοποίητων ζωνών ή διασυνοριακές συγχωνεύσεις και εξαγορές. Ανάλογα με το ποια εμπορική συναλλαγή αναπτύσσεται ανά περίπτωση, η τοποθέτηση βιομηχανικών υποδομών ή περιουσιακών στοιχείων σε άλλες χώρες μπορεί να αποδειχθεί πολύ προσοδοφόρα (ενώ παράλληλα σημαίνει και μείωση του εμπορίου εισαγόμενων προϊόντων) ή επιπλέον ζημιογόνα (με τον περιορισμό των πρώτων υλών ή των εξαγώγιμων προϊόντων). Όλες οι διεθνείς εταιρείες πρέπει να αναμετρηθούν με ό,τι αυτό συνεπάγεται και, στο βαθμό που θα το επιτρέπουν οι κυβερνήσεις, να βρουν τρόπο να ενσωματώσουν στη γραμμή παραγωγής τους περισσότερες συμφέρουσες γεωγραφικές ζώνες. Κάτι τέτοιο πιθανότατα θα αποτελέσει πρόβλημα για πολλές δυτικές εταιρείες, οι οποίες θα αποκλειστούν με γρήγορους ρυθμούς από τις αναπτυσσόμενες αγορές της Ανατολής. Αντίστοιχα, κάτι άλλο που παρατηρείται πλέον συχνότερα είναι ο αποκλεισμός ανατολικών εταιρειών από αναπτυσσόμενες αγορές της Δύσης. Πρόκειται για έναν τομέα στον οποίο αναμένονται ραγδαίες αλλαγές και μένει να φανεί πότε θα πραγματοποιηθεί οριστικό προβάδισμα των ανατολικών χωρών.

Τεχνολογία
Διαχρονικά, η χημική βιομηχανία υιοθετεί με αργούς ρυθμούς τις νέες τεχνολογίες και τα νέα μέσα ανάλυσης δεδομένων. Την περίοδο που διανύουμε, το ίδιο συμβαίνει και όσον αφορά στις τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης. Αυτό εξηγείται εύκολα από το γεγονός ότι πρόκειται για μία βιομηχανία, που η παραγωγή της βασίζεται σε υλικά εμπορεύματα και απαιτεί τη συνεργασία με έναν μικρό αριθμό προμηθευτών ανά προϊόν και μια σχετικά υψηλή βιομηχανική χρήση. Ωστόσο, οι νέες τεχνολογικές προτάσεις μπορούν να προσφέρουν προοδευτικά όλο και μεγαλύτερα οφέλη (κυρίως όσον αφορά τη μετατόπιση βιομηχανικών υποδομών και εταιρικών κεφαλαίων, αλλά και τη μέγιστη εμπορική εκμετάλλευση της παραγωγής). Αυτό που επιδέχεται προσοχής, όμως, είναι ότι οι τρέχουσες πρακτικές δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται απαραίτητα σαν χάρτης για το μέλλον αλλά να αναπροσαρμόζονται, ιδίως λόγω της διαρκούς τεχνολογικής προόδου.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη αξιοποιείται όλο και περισσότερο σε όλους τους κλάδους που διαχειρίζονται μεγάλες βάσεις δεδομένων -όπως η παραγωγή, το μάρκετινγκ, οι πωλήσεις και η Έρευνα και Ανάπτυξη επιχειρήσεων-, ανοίγοντας νέους δρόμους λειτουργικότητας και έναν πιο ορθολογικό καταμερισμό στις κεφαλαιακές δαπάνες. Πολλοί κορυφαίοι οργανισμοί της χημικής βιομηχανίας έχουν ήδη εκκινήσει σχετικές επενδύσεις και επωφελούνται οικονομικά. Είναι αυτοί που θα χτίσουν στο μέλλον γερά θεμέλια και θα επιτρέψουν στην Τεχνητή Νοημοσύνη να ωθήσει την παραγωγικότητά τους σε νέα ύψη. Άλλωστε, η πρόσβαση στο σύνολο των πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο μπορεί να αλλάξει συλλήβδην τον τρόπο που λαμβάνονται οι κρίσιμες αποφάσεις. Η εξασφάλιση σημαντικών πληροφοριών όπως τα ποσοστά των πωλήσεων, οι επιμέρους δαπάνες των βιομηχανικών τμημάτων και τα αποθεματικά της παραγωγής, νωρίτερα από τους όποιους ανταγωνιστικούς φορείς, θα αποτελέσει ένα ακόμα ισχυρότερο πλεονέκτημα.

Η ευκολία στην αναγνώριση προτύπων όσον αφορά την εμπορική εκμετάλλευση, βασικό πλεονέκτημα της Τεχνητής Νοημοσύνης, θα αυξήσει από την πλευρά της εργοδοσίας τη διαφάνεια όσον αφορά στις επιδόσεις του βιομηχανικού εξοπλισμού και του ανθρώπινου δυναμικού, την επιτυχία των χημικών προϊόντων ανά εμπορική κατηγορία, τις αποφάσεις των διοικητικών στελεχών και τις μεμονωμένες υπαλληλικές δραστηριότητες. Αυτή η νέα πραγματικότητα θα γνωστοποιείται στους εταιρικούς μετόχους, οδηγώντας σε ορθότερες αποφάσεις σχετικά με τη λειτουργικότητα των οργανισμών και τις στρατηγικές που θα πρέπει να υιοθετούνται. Επίσης, η υιοθέτηση των σύγχρονων τεχνολογικών μέσων θα επιτρέψει μια μεγάλη σειρά διαδικαστικών αυτοματισμών (πχ. η τιμολόγηση των μηχανημάτων θα μπορεί να ακολουθεί τους κανονισμούς της προμήθειάς τους), με αποτέλεσμα οι εταιρείες να αλλάζουν τις προσεγγίσεις τους ως προς τις προτιμώμενες διαδικασίες, την κλίμακα μεγέθους τους, αλλά και την ανάθεση εσωτερικών και εξωτερικών αρμοδιοτήτων.

Επιπτώσεις στην ανάπτυξη στρατηγικών πλάνων
Αντίστοιχα, όλες οι παραπάνω εξελίξεις θα κάνουν την ανάπτυξη στρατηγικών μια πιο σύνθετη διαδικασία (ιδιαίτερα στις περιπτώσεις αλληλοεξάρτησης μεταξύ δύο ή περισσοτέρων εταιρειών). Έτσι, παρόλο που η τεχνολογία θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση καθεαυτών των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή νέων διαπραγματευτικών δυναμικών σε εμπορικό επίπεδο πιθανότατα θα κάνει την κατάσταση αρκετά πιο δύσκολη, ειδικά αν λάβουμε υπόψη τις διαφορές στα νομοθετικά πλαίσια που θα προκύψουν μεταξύ διαφορετικών γεωγραφικών ζωνών. Πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα -και ανεξαρτήτως των διαφορών που υπάρχουν μεταξύ των διαφόρων εταιρειών βάσει της γραμμής των προϊόντων παραγωγής τους- ιδιαίτερη προσοχή χρήζουν τα ακόλουθα σημεία.

Οι αναπτυξιακές επιλογές όσον αφορά στην ανάπτυξη των εταιρειών ίσως χρειαστεί να επανεξεταστούν υπό τα νέα νομοθετικά πλαίσια που θα αφορούν τη βιωσιμότητα αλλά και τον αντίκτυπό τους στην πελατειακή ζήτηση. Σε γενικές γραμμές, οι νομοθετικές ρυθμίσεις και οι αλλαγές στις γεωπολιτικές προσεγγίσεις θα γίνουν πολύ πιο ευμετάβλητες σε σχέση με οτιδήποτε έχουν ζήσει οι διοικήσεις των κλαδικών εταιρειών στο παρελθόν. Η ανταγωνιστική ευελιξία και η εξασφάλιση πολλαπλών επιχειρηματικών διεξόδων θα αποκτήσουν νέα αξία και θα καθορίζουν το επαγγελματικό πλεονέκτημα κάθε οργανισμού. Δεδομένου ότι μιλάμε για μια βιομηχανία που η ως τώρα αναπτυξιακή λογική της βασιζόταν στη διαρκή επεκτατικότητα και τη δημιουργία μεγαλύτερων βιομηχανικών μονάδων, κάτι τέτοιο θα αποδειχθεί δύσκολο και χρονοβόρο. Για να γίνει πραγματικότητα, οι διοικήσεις θα πρέπει να είναι ανοιχτές σε νέες πιθανές συνεργασίες, συγχωνεύσεις, οικονομικές συναλλαγές και μακροπρόθεσμα ερευνητικά προγράμματα, αλλά και στον σχεδιασμό μικρότερων ευέλικτων μονάδων παραγωγής, μια πρακτική που έχει υιοθετηθεί επιτυχώς σχετικά πρόσφατα και από εταιρείες της φαρμακοβιομηχανίας.

Επίσης, καθώς η σύγχρονη ψηφιακή τεχνολογία θα αποκτά όλο και πιο κεντρικό ρόλο, οι εταιρείες θα πρέπει να την εκμεταλλεύονται για την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων. Ήδη θεωρείται βέβαιη η καθιέρωση συγχωνευτικών τιμών και μεγαλεπίβολων αυτοματοποιήσεων στις ενδοεταιρικές διαδικασίες, ενώ όταν πλέον και η κβαντική πληροφορική αρχίσει να διαδίδεται και να αξιοποιείται ευρέως θα φέρει μια εκ νέου ανάπτυξη στον τομέα της Έρευνας και της Ανάπτυξης. Βέβαια, όλα τα παραπάνω μπορούν να λάβουν χώρα ιδανικά σε ένα περιβάλλον όπου οι εταιρικοί μέτοχοι θα ενημερώνονται διαρκώς διεκδικώντας ιδανικότερες συνθήκες και λαμβάνοντας υπόψιν τους όλα τα στοιχεία που αφορούν την οικονομία, το περιβάλλον, την κοινωνία και τη συνεργασία με τις εκάστοτες κυβερνήσεις.

Οι συνέπειες του COVID-19
Παρόλο που η πανδημία εξακολουθεί να είναι ο πρωταγωνιστής της καθημερινότητάς μας, η παγκόσμια βιομηχανία έχει έρθει αντιμέτωπη με παρόμοιες αρνητικές συνθήκες και κατά το παρελθόν. Τα έσοδα της χημικής βιομηχανίας, συγκεκριμένα, συνδέονται με την ανάπτυξη του παγκόσμιου ΑΕΠ. Έτσι, οι μεγάλες εταιρείες που λειτουργούν ως μητρικές σε μικρότερες θα επενδύσουν περισσότερα, ενώ εκείνες που βρίσκονται στα επόμενα στάδια της παραγωγής θα δουν για ένα διάστημα τα αποθέματά τους να αδειάζουν. Παρόλα αυτά, με το πέρασμα της κρίσης η αύξηση των εσόδων θα είναι αναλογικά μεγαλύτερη από αυτή του ΑΕΠ, καθώς οι μικρότερες προμηθευτικές εταιρείες θα πρέπει να ξαναγεμίσουν τις αποθήκες τους. Πάντως, προς το παρόν τα αποθεματικά των εταιρειών παραγωγής χημικών προϊόντων παγκοσμίως έχουν καταφέρει να κινηθούν χωρίς εκτενείς απώλειες (ή κέρδη). Ανάλογα με το φάσμα των προσφερόμενων προϊόντων τους, κάποιες σίγουρα πλήττονται περισσότερο, άλλες λιγότερο και κάποιες διατηρούνται στα ίδια επίπεδα.

Το σίγουρο είναι πως, στην προσπάθειά τους να διατηρήσουν το ανθρώπινο δυναμικό τους στα προ κρίσης επίπεδα, οι διάφορες διοικήσεις προσπαθούν να διατηρήσουν όσον το δυνατόν πιο ανέπαφες τις αλυσίδες ανεφοδιασμού, την προμήθεια των πρώτων υλών και τη λειτουργικότητά τους βάσει των μεταβαλλόμενων νομοθετικών πλαισίων. Και παρόλο που η επέλαση του κορωνοϊού έχει οδηγήσει σε συγκεκριμένες εξελίξεις με γρήγορους ρυθμούς (πχ. στην ψηφιοποίηση των δεδομένων, την ευελιξία των εταιρικών συναντήσεων και στη διαχείριση γεωπολιτικού ενδιαφέροντος εντάσεων), δεν έχει προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά συνολικά στη βιομηχανία.

Επιστρέφοντας στην εγχώρια αγορά, ο κ. Σκαρλάτος σημειώνει τους παράγοντες που θα ωθήσουν την ανάπτυξη της ελληνικής χημικής βιομηχανίες. «Οι εξαγωγές λόγω της αυξανόμενης εξωστρέφειας που διακρίνει τον κλάδο μας, η αξιοποίηση των πόρων του ταμείου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, κυρίως μέσω του ενεργειακού εκσυγχρονισμού των κτιρίων, η υλοποίηση των στόχων του Green Deal και η αξιοποίηση για εκσυγχρονισμό των πόρων του ΕΣΠΑ 2021-2027 μπορούν να γίνουν αρωγοί στην ανάπτυξη της ελληνικής βιομηχανίας».

Δεδομένου, λοιπόν, ότι βρισκόμαστε προς το τέλος και του δεύτερου κύματος της πανδημίας, μπορούμε να διατηρήσουμε την αισιοδοξία πως το μέλλον δε θα επιφυλάσσει περισσότερες εκπλήξεις και οι επιβαλλόμενες αλλαγές θα έχουν μόνο θετικά αποτελέσματα σε βάθος χρόνου.

Έξυπνα συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας στη βιομηχανία

Posted on by Συντακτική Ομάδα του Plant Team

Η εφαρμογή μέτρων ενεργειακής αποδοτικότητας σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις μπορεί να αποδώσει πολλαπλά οφέλη, τα οποία δεν περιορίζονται μόνο στα περιβαλλοντικά.

Γράφει ο Κωνσταντίνος Γκαράκης, Ενεργειακός Μηχανικός MSC, MA

Στη Βιομηχανία, τα στοιχεία δείχνουν πως τα τελευταία 20 χρόνια έχει γίνει παγκοσμίως ουσιαστική πρόοδος στο θέμα της εξοικονόμησης ενέργειας, ειδικά στις ενεργοβόρες βιομηχανίες. Ωστόσο, η πιθανότητα πιο αποδοτικής χρήσης της ενέργειας υφίσταται ακόμα.
Η διαχείριση ενέργειας στις βιομηχανίες στηρίζεται στο συνεχή έλεγχο της ενεργειακής κατανάλωσης με συστηματικό και οργανωμένο τρόπο, στη σαφή γνώση των ενεργειακών απαιτήσεων, των προτεραιοτήτων, των οικονομικών μέσων και του ανθρώπινου δυναμικού. Αποτελεί μια πειθαρχημένη δραστηριότητα, οργανωμένη και δομημένη προς την πλέον αποδοτική χρήση της ενέργειας, χωρίς να μειωθούν τα παραγωγικά επίπεδα και χωρίς να θυσιαστεί η ποιότητα, η ασφάλεια, η ανταγωνιστικότητα ή τα περιβαλλοντικά πρότυπα του προϊόντος. Η θεμελιώδης αρχή της διαχείρισης ενέργειας είναι η οικονομική αποτελεσματικότητα.

Τα πιο σημαντικά εμπόδια για την ένταξη της ενεργειακής διαχείρισης σε μια βιοηχανική μονάδα είναι:
1. Έλλειψη πληροφόρησης των βιομηχανικών μονάδων για τις δυνατότητες βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας, μέσα από τις διαδικασίες της ενεργειακής διαχείρισης.
2. Έλλειψη τεχνογνωσίας.
3. Το χαμηλό κόστος ενέργειας, με αποτέλεσμα μειωμένο ενδιαφέρον και διαφορετικές προτεραιότητες από τη διοίκηση των βιομηχανικών μονάδων.

Η εφαρμογή μέτρων ενεργειακής αποδοτικότητας σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις μπορεί να αποδώσει οφέλη στα τρία παρακάτω διακριτά επίπεδα:
• Οικονομικά οφέλη, τα οποία συμβάλλουν στη μείωση των λειτουργικών εξόδων ή και στην αύξηση των κερδών της επιχειρησιακής μονάδας.
• Λειτουργικά οφέλη, τα οποία βοηθούν στη διαχείριση της επιχειρησιακής μονάδας και στη βελτίωση των επιπέδων άνεσης, ασφάλειας και αποδοτικότητας των εργαζομένων και στη βελτίωση της γενικότερης λειτουργίας της.
• Περιβαλλοντικά οφέλη, τα οποία αφορούν κυρίως στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ή άλλων ρύπων, στη μείωση των ενεργειακών αναγκών σε εθνικό επίπεδο και στη διατήρηση των φυσικών πόρων. [1],[2]
Στις παραγράφους που ακολουθουν, θα αναφερθούμε σε μερικά έξυπνα συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία.

ΕΞΥΠΝΟΙ ΦΕΓΓΙΤΕΣ
Θολωτές γυάλινες κατασκευές, που χρησιμοποιούν συστήματα συλλογής/αντανάκλασης του ηλιακού φωτός για το φωτισμό εσωτερικών χώρων. Οι κατασκευές τοποθετούνται συνήθως σε οροφές κτιρίων. Περιλαμβάνουν trackers με συστήματα GPS που παρακολουθούν τον ήλιο, σύστημα φακών – καθρεφτών που συλλαμβάνει και μεγεθύνει το ηλιακό φως, ανακατευθύνοντάς το στον εσωτερικό χώρο. Ο συνδυασμός φεγγιτών και αισθητήρων φωτισμού συμβάλλει στην αυτοματοποίηση του όλου συστήματος: όταν το επίπεδο φωτεινότητας στο χώρο βαίνει μειούμενο, ενεργοποιείται αυτόματα ο τεχνικός φωτισμός στο εσωτερικό του χώρου. Ως συστήματα, συνδυάζουν στοιχεία βιοκλιματικού σχεδιασμού και έξυπνων αισθητήριων τεχνολογιών.

ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ ΦΩΤΙΣΜΟΥ (LIGHT SENSORS)
Αναφέρονται ως Αισθητήρες Εκμετάλλευσης Φυσικού Φωτισμού. Eίναι ηλεκτρονικές μονάδες ελέγχου φωτισμού, οι οποίες ρυθμίζουν αυτόματα το επίπεδο φωτισμού, που παράγεται από συστήματα τεχνικού φωτισμού με βάση την ποσότητα του φυσικού φωτισμού που ανιχνεύεται στο χώρο. Αποτελούν πλήρεις μονάδες ελέγχου, που περιέχουν κατάλληλο φακό για την είσοδο της ακτινοβολίας, φωτοκύτταρο και το απαραίτητο ηλεκτρικό κύκλωμα για την παραγωγή του σήματος εξόδου. Οι αισθητήρες φωτισμού αντικαθιστούν ή συμπληρώνουν το χειροκίνητο έλεγχο στα κτίρια.
Η εξοικονόμηση ενέργειας επιτυγχάνεται μέσω της απενεργοποίησης του τεχνητού φωτισμού ή την προσαρμογή της στάθμης του (dimming), όταν και όποτε κρίνεται ότι δεν απαιτείται η πλήρης λειτουργία του δοθέντος ενός ικανοποιητικού επιπέδου φυσικού φωτισμού. Εξοικονομείται ενέργεια χωρίς επέμβαση του ανθρώπινου παράγοντα. Οι αισθητήρες φωτισμού είναι μία από τις πιο απλές λύσεις εξοικονόμησης ενέργειας μέσω βέλτιστης εξισορρόπησης τεχνικού – φυσικού φωτισμού σ’ έναν χώρο.

ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗΣ (OCCUPANCY SENSORS)
Οι αισθητήρες παρουσίας διακόπτουν αυτόματα τη λειτουργία των κυκλωμάτων φωτισμού που ελέγχουν, όταν δεν ανιχνεύουν ανθρώπινη παρουσία στους χώρους στους οποίους είναι τοποθετημένοι. Έτσι, μειώνεται η ενεργειακή κατανάλωση των εσωτερικών/εξωτερικών χώρων και συνεπώς, ολόκληρου του κτιρίου. Μειονέκτημα των εν λόγω αισθητήρων είναι πως αν δεν τοποθετηθούν σωστά, μειώνεται η αποτελεσματικότητά τους (περιορίζεται η ζώνη ανίχνευσης). Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή καθώς μεμονωμένα αντικείμενα παρακείμενα ή μπροστά στους αισθητήρες μπορεί να μειώσουν την περιοχή εμβέλειάς τους.

Οι περισσότεροι αισθητήρες διαθέτουν χειροκίνητες και αυτόματες επιλογές για τη ρύθμιση της ευαισθησίας στην ανίχνευση της κίνησης και τη ρύθμιση της χρονικής καθυστέρησης για την απενεργοποίηση του συστήματος φωτισμού από τη στιγμή που ο αισθητήρας δεν αντιλαμβάνεται κίνηση στου χώρους ελέγχου. Σε γενικές γραμμές, οι αισθητήρες αυτοί έχουν τις εξής τρεις ρυθμίσεις: α. αυτόματης ή χειροκίνητης έναυσης, β. αυτόματης ή χειροκίνητης σβέσης και γ. χρόνου αναμονής. Η μεγαλύτερη εξοικονόμηση επιτυγχάνεται με συνδυασμό χειροκίνητης έναυσης και αυτόματης σβέσης. Ανάλογα με τις ανάγκες φωτισμού του χώρου, χρησιμοποιούνται ανιχνευτές κίνησης (μόνο), ή ανιχνευτές παρουσίας (μόνο) ή συνδυασμός αυτών. Οι ανιχνευτές παρουσίας θεωρούνται καταλληλότεροι για εσωτερικούς χώρους, όπου η παραμικρή ανίχνευση παρουσίας στο χώρο (διάδρομοι, μπάνια κ.λπ.) ενεργοποιεί το φωτισμό.

Στους εξωτερικούς χώρους, όπως κήποι/ακάλυπτοι, προτιμώνται οι ανιχνευτές κίνησης (γι’ αυτό κι έχουν συνδεθεί περισσότερο με προστασία/ασφάλεια του κτιρίου). Ωστόσο, οι εν λόγω αισθητήρες/ανιχνευτές πολλές φορές συνδυάζονται, ανάλογα με τις απαιτήσεις χρήσης/εξοικονόμησης (υβριδικοί). Οι υβριδικοί ανιχνευτές είναι αποτελεσματικότεροι κι έχουν ένα πολύ μεγάλο φάσμα εφαρμογών, αλλά συνήθως είναι ακριβότεροι και απαιτούν προσεκτικότερη ρύθμιση. Η εξοικονόμηση ενέργειας με χρήση ανιχνευτών παρουσίας/κίνησης κυμαίνεται από 35 – 45 % (εξαρτάται απ’ το χώρο εφαρμογής, το είδος φωτισμού και το μοντέλο ανιχνευτή).

ΈΞΥΠΝΑ/ΕΥΦΥΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΦΩΤΙΣΜΟΥ
Ο έξυπνος φωτισμός (Smart Lighting) αναφέρεται σε μια συγκεκριμένη τεχνολογία φωτισμού χώρων, που στόχο έχει την εξοικονόμηση ενέργειας. Στον έξυπνο φωτισμό περιλαμβάνονται φωτιστικά υψηλής απόδοσης με αυτοματοποιημένους ελέγχους, που προσαρμόζονται ανάλογα με την παρουσία ανθρώπων στον επιθυμητό χώρο ή/και με τις συνθήκες πληρότητας – διαθεσιμότητας του φωτός.

Τα ευφυή συστήματα διαχείρισης φωτισμού είναι πολύπλοκα συστήματα ελέγχου που διαχειρίζονται και καθορίζουν τα επίπεδα φωτισμού πολλαπλών χώρων ενός κτιρίου ή συγκροτήματος, με τη χρήση ενός ή περισσότερων κεντρικών υπολογιστικών συστημάτων, βασιζόμενα σε πολλαπλούς ενεργειακούς παράγοντες. Χρησιμοποιούνται ευρέως για το φωτισμό εμπορικών, βιομηχανικών και οικιακών χώρων. Τέτοιοι παράγοντες είναι η ώρα της ημέρας, η τοποθεσία, η πληρότητα των χώρων (με χρήση ανιχνευτών παρουσίας στους χώρους), η διαθεσιμότητα φυσικού φωτισμού κ.λπ. Συνήθως, εφαρμόζεται συνδυαστική λογική για τη βέλτιστη απόδοση.

Το κυριότερο πλεονέκτημα των συστημάτων αυτών σε σχέση με πιο συμβατικές μεθόδους διαχείρισης φωτισμού είναι η δυνατότητά τους να έχουν εποπτεία και να διαχειρίζονται μεμονωμένα ή συνδυαστικά ένα ή/και πολλαπλά φωτιστικά σώματα σε ανεξάρτητους χώρους, μέσω ενός κεντρικού υπολογιστικού συστήματος. Ο έξυπνος φωτισμός βασίζεται στη χρήση αισθητήρων παρουσίας/κίνησης και αισθητήρων φωτισμού, η συμπεριφορά των οποίων προγραμματίζεται από το χρήστη.

Ανάμεσα στις συνηθέστερες λειτουργίες που παρέχονται στα συμβατικά έξυπνα συστήματα φωτισμού αναφέρονται:
• Η ενεργοποίηση συγκεκριμένων/επιλεγμένων φωτιστικών, όταν ανιχνευτεί παρουσία ή κίνηση απ’ τους αισθητήρες.
• Το αυτόματο κλείσιμο συγκεκριμένων φωτιστικών σωμάτων, όταν δεν ανιχνεύεται κίνηση/παρουσία σ’ ένα χώρο για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα.
• Αυτόματη ενεργοποίηση ή αύξηση της φωτεινότητας των άνω φωτιστικών σωμάτων, όταν μειώνονται τα επίπεδα φυσικού φωτισμού.
• Αυτόματο κλείσιμο ή μείωση της φωτεινότητας του τεχνητού φωτισμού, όταν τα επίπεδα φυσικού φωτισμού αυξάνονται.
• Παρέχουν σημαντικά μικρότερη ενεργειακή κατανάλωση, συμβάλλοντας με υτό τον τρόπο στην μέγιστη απόδοση και διάρκεια ζωής των λαμπτήρων.

ΕΛΕΓΚΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΚΙΝΗΤΗΡΕΣ
Η εγκατάσταση ηλεκτρονικών ισχύος στους κινητήρες συστημάτων ή υποσυστημάτων μονάδων μιας βιομηχανίας μπορεί να αποφέρει σημαντικά ενεργειακά οφέλη. Πιο συγκεκριμένα, σε κινητήρες οι οποίοι λειτουργούν για μεγάλο διάστημα του κύκλου τους με ισχύ μικρότερη του 50% της ονομαστικής τους ισχύος και με συντελεστή ισχύος cosφ < 0,7, προτείνεται η εγκατάσταση Ελεγκτών Ενέργειας. Οι Ελεγκτές Ενέργειας είναι συσκευές οι οποίες προσαρμόζουν την τάση και το ρεύμα ενός κινητήρα ανάλογα με τη φόρτισή του.
Σε περίπτωση που ο κινητήρας λειτουργεί σε χαμηλή ισχύ, τότε ο ελεγκτής ενέργειας μειώνει τις απώλειες σιδήρου και χαλκού και ταυτόχρονα βελτιώνει τον συντελεστή ισχύος του κινητήρα.

ΕΞΥΠΝΟΙ ΑΝΕΛΚΥΣΤΗΡΕΣ
Η ενεργειακή απαίτηση των ανελκυστήρων συχνά εμπίπτει στην κατηγορία του «απρόβλεπτου» ενεργειακού κόστους. Αναφορές και case studies σχετικά με την ενεργειακή απαίτηση – πιθανότητες εξοικονόμησης στη λειτουργία των ανελκυστήρων είναι πολλές φορές αναξιόπιστα, επειδή αυτός ο τομέας για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν είχε επαρκώς μελετηθεί.
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν την ενεργειακή αποδοτικότητα των ανελκυστήρων. Οι κυριότεροι απ’ αυτούς είναι:
1. Είδος Ανελκυστήρα: Οι μηχανικοί ανελκυστήρες λόγω του αντίβαρου καταναλώνουν λιγότερο απ’ τους συμβατικούς υδραυλικούς.
2. Τρόπος ανάρτησης: Οι περίπλοκοι τρόποι ανάρτησης δεν ενδείκνυνται, λόγω των απωλειών στις πολλές τροχαλίες. Η μηχανή συνίσταται να τοποθετείται στην άνω απόληξη του φρεατίου.
3. Αποδοτική μετακίνηση επιβατών με ευφυή συστήματα ελέγχου: Χρήση συστημάτων αποδοτικής διαχείρισης των κλήσεων, έτσι ώστε να αποφεύγονται άσκοπες διαδρομές, εκκινήσεις ή επιβραδύνσεις.
4. Αποδοτική Οδήγηση/Έλεγχος Κινητήρα: Τα συστήματα VVVF μετατρέπουν το ρεύμα γραμμής σε «VVVF» (μεταβλητής συχνότητας – ταχύτητας) AC – όπου η τάση και η συχνότητα εξαρτώνται απ’ το φορτίο και την ταχύτητα. Αποτελούν την πιο αποδοτική επιλογή ελέγχου του κινητήρα. Με το σύστημα VVVF, η απόδοση του κινητήρα βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα (~90%) σε όλες τις συνθήκες φόρτισης, ο συντελεστής ισχύος προσεγγίζει τη μονάδα, ενώ ταυτόχρονα μειώνεται το ρεύμα εκκίνησης. Η τεχνολογία VVVF στους υδραυλικούς ανελκυστήρες συμβάλλει στην μείωση της εγκατεστημένης ισχύος και σε εξοικονόμηση ενέργειας κατά την εκκίνηση – όμως, παρουσιάζει αυξημένη κατανάλωση σε standby mode.
5. Κατάσταση Αναμονής/Standby mode: Σβήσιμο του φωτισμού του θαλάμου όταν δεν χρησιμοποιείται, καθώς και του inverter, των displays, του μηχανισμού θυρών και των λοιπών ηλεκτρικών διατάξεων όταν δεν είναι σε λειτουργία.
6. Χρήση ελαφριών υλικών – πλαστικών τροχαλιών: η χρήση ελαφρύτερων κατασκευών όσον αφορά τις διάφορες αναρτημένες μάζες του ανελκυστήρα (θάλαμος, θύρα, πλαίσιο ανάρτησης κ.α.) μειώνει την κατανάλωση ενέργειας, κυρίως στους υδραυλικούς ανελκυστήρες. Παράλληλα, το μέγεθος και το βάρος των τροχαλιών επηρεάζει την ενεργειακή απόδοση του ανελκυστήρα (μεγαλύτερες και βαρύτερες τροχαλίες εμφανίζουν μεγαλύτερη αδράνεια). Η χρήση πλαστικών τροχαλιών συμβάλλει στη μείωση της αδράνειας στο 1/5.
7. Αποδοτικότερος φωτισμός θαλάμου.
8. Χρήση μηχανών χωρίς μειωτήρα.
9. Χρήση αντίβαρου και σε υδραυλικούς ανελκυστήρες.
10. Ανάκτηση Ενέργειας (Regeneration): με την κατάλληλη διάταξη ανάκτησης ενέργειας, η ενέργεια μπορεί να επιστραφεί στο δίκτυο. Και σ’ αυτόν τον τομέα, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση για ενεργειακά αποδοτικότερους ανελκυστήρες.

Digital Twins και βιομηχανική παραγωγή: Εικόνες από το μέλλον

Posted on by Γιώργος Πανταζόπουλος

Ο αντίκτυπος που μπορεί να επιφέρει αυτή η νέα τεχνολογία στον τομέα της παραγωγής, μπαίνει στο μικροσκόπιο του Plant.

Τα τελευταία χρόνια, το ενδιαφέρον για την τεχνολογία των ψηφιακών διδύμων (digital twins), δηλαδή των ψηφιακών αναπαραστάσεων φυσικών αντικειμένων, διαδικασιών ή και ολόκληρων συστημάτων, έχει εκτοξευτεί σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο ρόλος τους στις μεγαλύτερες αλυσίδες εφοδιασμού δείχνει να γίνεται ολοένα και πιο σημαντικός, ενώ οι νέες προοπτικές για τη χρήση τους αποτελούν θέμα συζήτησης σε όλα τα meeting των σύγχρονων βιομηχανικών κολοσσών. Το φαινόμενο της ανόδου τους έχει σχολιαστεί από πολλούς ιθύνοντες. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του Matt Tichon, αντιπροέδρου στη Llamasoft που ειδικεύεται σε θέματα βιομηχανικής στρατηγικής.

Ο Tichon τονίζει πως στο σημερινό περιβάλλον της διεθνούς επιχειρηματικής ανταγωνιστικότητας, η αξιοποίηση των ψηφιακών διδύμων είναι πλέον αναπόσπαστο κομμάτι σε όλα τα στάδια μιας αλυσίδας εφοδιασμού. Όπως ο ίδιος σημειώνει, πρόκειται για μια τεχνολογία που επιτρέπει στις κατασκευαστικές εταιρείες να αναπαράγουν και να αναλύουν το αποτύπωμα της παραγωγής τους συνολικά, εντοπίζοντας εύκολα τα στοιχεία που δυσχεραίνουν τη γρήγορη και αποδοτική λειτουργία τους. Για παράδειγμα, αν σε κάποια εταιρεία υπάρχει μια ξαφνική έλλειψη σε μια πρώτη ύλη, πλέον είναι σε θέση να εκτιμήσει με ακρίβεια τον αντίκτυπο που θα έχει σε όλα τα στάδια παραγωγής. Με αυτή τη γνώση, είναι σε θέση να προετοιμαστεί για κάθε μελλοντική αντιξοότητα χωρίς να μένει πίσω σε σχέση με τους ανταγωνιστές της.

Τα ψηφιακά δίδυμα προσφέρουν τη δυνατότητα δοκιμής πολλαπλών λύσεων σε τεχνικά προβλήματα, οδηγώντας στην εύρεση μιας ιδανικής φόρμουλας, την οποία μια εταιρεία μπορεί να προσαρμόσει αναλόγως τις ανάγκες της. Στο προαναφερθέν παράδειγμα της έλλειψης μιας πρώτης ύλης, η επιχείρηση μπορεί να ιχνηλατήσει τις καλύτερες επιλογές της ως προς διάφορες δευτερεύουσες πηγές εφοδιασμού, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις που θα έχει στο κόστος, την ποιότητα των υπηρεσιών της και τις δυνατότητες ανάκαμψής της, με βάση τις δυνατότητες του ανθρώπινου δυναμικού της.

Η έξυπνη υιοθέτηση μιας προσέγγισης αυτού του τύπου επιτρέπει στους οργανισμούς να ελαχιστοποιήσουν τον αντίκτυπο των προβλημάτων που προκύπτουν, κατανοώντας τα αποτελέσματα που θα έχουν οι αποφάσεις τους όσον αφορά τα λειτουργικά περιθώρια και τους συντελεστές χρήσης των υπηρεσιών τους από το καταναλωτικό κοινό. Η ύπαρξη προεγκατεστημένων πρωταρχικών και δευτερευουσών πηγών προμήθειας των πρώτων υλών μπορούν να καλύπτουν αυτόματα τις περισσότερες έκτακτες ανάγκες τους. Συνοψίζοντας, σε έναν κόσμο που οι αντιξοότητες και οι εκπλήξεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της επιχειρηματικής καθημερινότητας, η σωστή εφαρμογή της νέας τεχνολογίας δεν είναι μόνο έξυπνη, αλλά και απαραίτητη.

ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
Η Boeing, ο αμερικανικός κολοσσός στο χώρο των αερομεταφορών, χρησιμοποιεί ήδη την τεχνολογία των ψηφιακών διδύμων στο σχεδιασμό των νέων σκαφών της. Κάθε νέο μοντέλο συνοδεύεται από ένα λεπτομερές ψηφιακό αντίγραφο, το οποίο συντελεί στην επίτευξη σωστών προβλέψεων και επιτυχημένων προσομοιώσεων για όλες τις παραμέτρους της λειτουργίας του, καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι μηχανικοί της εταιρείας να μπορούν προβλέπουν αν και πότε ενδέχεται να παρουσιαστεί κάποια μηχανική βλάβη λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα.

Σύμφωνα με πηγές που προέρχονται από την ίδια την εταιρεία, με αυτή την προσέγγιση η Boeing έχει πετύχει 40% θετικότερες αξιολογήσεις στην ποιότητα των υλικών, που χρησιμοποιεί στα σκάφη της για πρώτη φορά. Μελλοντικά, στοχεύει να ψηφιοποιήσει όλα τα συστήματα μηχανικής υποστήριξης και εργοστασιακού σχεδιασμού, ενώ στόχος της είναι και ο διαμοιρασμός όλων των τεχνικών πληροφοριών των αεροσκαφών της σε όλο το μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού της, ώστε να εξασφαλιστεί η αρμονική συνεργασία των τεχνικών τμημάτων της. Συμπληρωματικά, η Boeing αξιοποιεί ήδη τα ψηφιακά δίδυμα προκειμένου να πετύχει την ιδανική ισορροπία όσον αφορά το βάρος των μεταφερόμενων ανά πτήση φορτίων. Με χρήση αισθητήρων τεχνολογίας IoT και συνδυαστικά με τα ψηφιακά δίδυμα, είναι σε θέση να κάνει έναν ακριβή υπολογισμό των φορτίων που εξασφαλίζουν την προσδοκώμενη ασφάλεια στις πτήσεις της και τον περιορισμό απρόβλεπτων δυσλειτουργιών στα λειτουργικά συστήματά της.

ΠΩΣ ΑΚΡΙΒΩΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΨΗΦΙΑΚΑ ΔΙΔΥΜΑ;
Με τον όρο «ψηφιακό δίδυμο» εννοούμε την ηλεκτρονική αναπαράσταση ενός φυσικού στοιχείου. Αυτό σημαίνει ότι δεδομένα, που προέρχονται από αληθινούς αισθητήρες στον πραγματικό κόσμο μπορούν να τεθούν σε εφαρμογή συνδυαστικά με ένα ψηφιακό δίδυμο αναπτύσσοντας προσομοιώσεις με χιλιάδες πιθανά αποτελέσματα και ιδέες σχεδιαστικής προσαρμογής των φυσικών στοιχείων. Έτσι, ουσιαστικά πρόκειται για μία τεχνολογία που επιτρέπει στις κατασκευαστικές εταιρείες να δοκιμάζουν εικονικά διαφορετικά σενάρια στο στάδιο της παραγωγής και της χρήσης των προϊόντων και των υπηρεσιών τους, με στόχο τη βελτίωση της αξιοπιστίας και της αποδοτικότητάς τους.

Το 3D modelling, ένας τομέας που έχει ενισχυθεί κατά πολύ με αφορμή και τη συγκεκριμένη τεχνολογία, μπορεί να εξασφαλίσει όλες τις προϋποθέσεις για επιτυχημένες εικονικές προσομοιώσεις σε διαφορετικά περιβάλλοντα με ελαχιστοποίηση των δαπανών εκ μέρους των εμπλεκόμενων μερών. Τα διαγνωστικά τεστ, η τεχνική παρακολούθηση και οι προγνωστικές αξιολογήσεις επωφελούνται σε απεριόριστο βαθμό. Αντιστοίχως, η συνολική εμπειρία του κοινού βελτιώνεται αισθητά και οι εμπλεκόμενοι φορείς μιας εταιρείας αποκτούν καλύτερη τεχνογνωσία και επαφή με τις προσφερόμενες υπηρεσίες, προτείνοντας καινοτόμες λύσεις για τα ήδη υπάρχοντα και τα υπό σχεδιασμό προϊόντα.

Ένας από τους λόγους που η παγκόσμια βιομηχανία υιοθετεί ολοένα και πιο ευρέως την τεχνολογία των ψηφιακών διδύμων είναι γιατί αυτή επιτρέπει τη διαρκή μάθηση και την προσαρμογή στις νέες απαιτήσεις, ενώ παράλληλα βοηθά στην αποφυγή δυσάρεστων εκπλήξεων επιτρέποντας έγκυρες προβλέψεις για το βραχυπρόθεσμο μέλλον. Όταν η συγκεκριμένη τεχνολογία συνδυάζεται με την ανάλυση δεδομένων, μπορεί να παρέχει πληροφορίες που αναδεικνύουν κρυφή αξία σε προϊόντα και υπηρεσίες. Παραδείγματος χάριν, οι μηχανικοί μιας βιομηχανικής πτέρυγας έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν στη δυσλειτουργία των παραγόμενων προϊόντων που είναι συνδεδεμένα μέσω τεχνολογίας IoT, αποτρέποντας έγκαιρα απρόβλεπτες διακοπές στη λειτουργία των μηχανημάτων και βελτιώνοντας την απόδοση και τη συμβατότητά μεταξύ τους.

Επίσης, τα ψηφιακά δίδυμα συμβάλλουν στην επίλυση προβλημάτων σε όλη την αξιακή αλυσίδα κάθε προϊόντος, εξαλείφοντας την έλλειψη συντονισμού και διαφάνειας στις διαδικασίες που συμπεριλαμβάνονται στην αλυσίδα εφοδιασμού, καθώς και φαινόμενα ανεπαρκούς διατμηματικής συνεργασίας και λήψης αποφάσεων. Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό τους είναι ο συγχρονισμός πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο με την τρέχουσα λειτουργία των εμπλεκόμενων συσκευών και του εξοπλισμού εν γένει. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αρμονικότερη λειτουργία των συστημάτων, αλλά και τον ρεαλιστικότερο σχεδιασμό νέων καινοτόμων συσκευών και λειτουργικών συστημάτων.

Η Unilever έχει εισάγει, επίσης, τη νέα τεχνολογία σε μεγάλο μέρος των κατασκευαστικών δραστηριοτήτων της. Σαν οργανισμός πλέον διαθέτει οκτώ ξεχωριστές συνεργαζόμενες εγκαταστάσεις εντός ενός κοινού διευρυμένου δικτύου, οι οποίες χρησιμοποιούν συντονισμένα και σε άρρηκτη επικοινωνία μεταξύ τους την τεχνολογία των ψηφιακών διδύμων. Η αποφασιστική χρήση της νέας τεχνολογίας έχει σαν στόχο τη βελτιστοποίηση των συνολικών επιδόσεων των υπηρεσιών της. Για να επιτευχθεί αυτό, δεδομένα από συστήματα τεχνολογίας IoT τροφοδοτούνται σε ένα ψηφιακό αντίγραφο κάθε εγκατάστασης και παράλληλα συγκεκριμένοι αλγόριθμοι αναλύουν τις ενέργειες όλων των διασυνδεδεμένων συσκευών, την εισαγωγή και εξαγωγή των προϊόντων, καθώς και τις ελαττωματικές παραμέτρους στη γραμμή της παραγωγής.

Στη συνέχεια, το ανθρώπινο δυναμικό αξιοποιεί τα ευρήματα με σκοπό να εντοπιστούν οι τομείς που επιδέχονται βελτιώσεις. Έτσι, συνολικά η Unilever έχει σημειώσει εξαιρετική πρόοδο επιτυγχάνοντας με συνέπεια τους στόχους της. Συμπληρωματικά, με τη χρήση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης, έχει καταφέρει να μειώσει τον αριθμό των εσφαλμένων προειδοποιητικών σημάτων στις εγκαταστάσεις της: από 3.000 επείγουσες ειδοποιήσεις ανά ημέρα κατά το παρελθόν, το εν λόγω ποσοστό έχει συρρικνωθεί κατά 90%.

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΔΙΔΥΜΩΝ
1 Στον τομέα της μηχανικής: Ο τομέας της μηχανικής έχει χρησιμοποιήσει κατ’ επανάληψη τα ψηφιακά δίδυμα για τη δημιουργία εικονικών αναπαραστάσεων στην ανάπτυξη προϊόντων. Το ψηφιακό δίδυμο συνήθως προϋπάρχει του φυσικού προϊόντος και στοχεύει στον ιδανικό σχεδιασμό του προτού αυτό περάσει στη γραμμή παραγωγής. Μάλιστα, με την τεχνολογία IoT είναι πλέον δυνατή η λήψη δεδομένων σε πραγματικό χρόνο από προϊόντα που βρίσκονται στα πρώτα στάδια της παραγωγής, με αποτέλεσμα τα ψηφιακά τους δίδυμα να συμβάλλουν σημαντικά στην επί τόπου βελτίωση και αναβάθμισή τους πριν την πρώτη χρήση τους.

2 Στην εξατομίκευση του σχεδιασμού: Καθώς οι καταναλωτές παρουσιάζουν ολοένα και μεγαλύτερη απαίτηση για εξατομικευμένα προϊόντα που απαντούν στις προσωπικές ανάγκες τους, με τη χρήση των ψηφιακών διδύμων η γρήγορη σχεδιαστική προσαρμογή είναι δυνατή χωρίς αισθητές απώλειες σε χρόνο και λειτουργικές δαπάνες. Στο παρελθόν, οι κατασκευαστικές εταιρείες ήταν μονίμως αντιμέτωπες με το πρόβλημα μιας ισορροπημένης επικοινωνίας με τους πελάτες, εισακούοντας αποτελεσματικά τις προτάσεις και τις ενστάσεις τους. Τα ψηφιακά δίδυμα βελτιστοποιούν τη συγκεκριμένη παράμετρο και έχουν ήδη οδηγήσει στον εμπλουτισμό των δεδομένων χρήσης των προϊόντων και των εξατομικευμένων προσαρμογών ανά πελάτη.

3 Στην παραγωγή: Τα ψηφιακά δίδυμα επιτρέπουν στις εταιρείες να εξάγουν στιβαρά συμπεράσματα σε σχέση με τα προϊόντα που επιθυμούν να παράγουν. Ιδανικά, οι εταιρείες θέλουν πάντα να έχουν στη διάθεσή τους ένα ενοποιημένο σύνολο δεδομένων σε μια κεντρική ψηφιακή βάση, η οποία εξασφαλίζει μια κοινή οπτική όσον αφορά τις προσδοκίες και τη λειτουργικότητα των προϊόντων από τα εμπλεκόμενα μέρη. Ωστόσο, ο συνδυασμός μια τέτοιας βάσης με υπολογιστικά δίκτυα που βασίζονται σε μια μόνιμη λειτουργική μνήμη, προσφέρει τη δυνατότητα ταχύτατης ανάλυσης και οπτικοποίησης όλων των δεδομένων. Πέραν αυτού, καθίσταται δυνατή η ποιοτική σύγκριση διαφορετικών συσκευών ή συστημάτων συγγενικής χρήσης με αποτέλεσμα τη βελτιστοποίηση των διάφορων μοντέλων με γνώμονα την εύκολη και πρακτική αξιοποίησή τους.

4 Στις διαφορετικές επιμέρους λειτουργίες: Η ενίσχυση των επιμέρους προϊοντικών λειτουργιών είναι μία από τις εξέχουσες εφαρμογές της νέας τεχνολογίας. Οι εταιρείες καλούνται να αναπτύξουν πρώτα εικονικές αναπαραστάσεις των προϊόντων τους συνθέτοντας μια απλουστευμένη οπτικοποίηση κάθε μοντέλου. Στη συνέχεια, έχουν τη δυνατότητα να καταγράψουν ένα μεγάλο αριθμό δεδομένων με τη χρήση αισθητήρων που είναι ενσωματωμένοι στο προϊόν, το οποίο προσφέρει μια ξεκάθαρη εικόνα των πραγματικών επιδόσεων και των συνθηκών λειτουργίας του. Με τον ίδιο τρόπο σκέψης, οι εταιρείες έπειτα μπορούν να προσομοιώνουν τις πραγματικές συνθήκες χρήσης ενός προϊόντος αναβαθμίζοντας και τις υπηρεσίες συντήρησής τους.

Ο Andrew Wright, συνεργάτης της πολυεθνικής Deloitte, έχει δηλώσει ότι τα ψηφιακά δίδυμα επιτρέπουν στις βιομηχανικές επιχειρήσεις να βελτιστοποιούν την απογραφή των προϊόντων τους και τις δυνατότητες παραγωγής τους, γεγονός που τους επιτρέπει να εκτελούν πολλές και εκτενείς ψηφιακές προσομοιώσεις κάνοντας συνεχείς δοκιμές και καταλήγοντας στον ιδανικό κύκλο παραγωγής πριν την είσοδο των προϊόντων τους στη γραμμή της παραγωγής. Σύμφωνα με τον Wright, τα ψηφιακά δίδυμα επιτρέπουν σε μία επιχείρηση να δημιουργήσει ένα ψηφιακό αντίγραφο του φυσικού κόσμου.

Ένα ψηφιακό εργαλείο τέτοιου τύπου που προτείνει ο ίδιος, είναι το SupplyCycle. Αυτό δημιουργεί ένα ψηφιακό αντίγραφο των εργοστασιακών διαδικασιών μιας βιομηχανικής επιχείρησης και δοκιμάζει εκατομμύρια πιθανές παραλλαγές, οδηγώντας τελικά στην αυξημένη απόδοση, τον περιορισμό του χρόνου που αφιερώνεται στην απογραφή των προϊόντων και στην καθιέρωση μιας λειτουργικής σταθερότητας μεταξύ των εργοστασιακών μονάδων. Σε μια τυπική εγκατάσταση μιας γραμμής παραγωγής, οι πελάτες εξοικονομούν μεγάλα ποσά στο ισοζύγιο των κερδών και των ζημιών τους, στο κεφάλαιο κίνησης και στη μείωση του χρόνου νομισματικών μετατροπών.

Έχοντας κατά νου ότι διανύουμε την εποχή του Industry 4.0, η οποία καθόλου τυχαία δεν έχει χαρακτηριστεί και ως τέταρτη βιομηχανική επανάσταση, ο Enno de Boer, σταθερός συνεργάτης στην αμερικανική εταιρεία παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών McKinsey έχει τονίσει επανειλημμένα ότι τεχνολογικές καινοτομίες όπως το 3D printing και τα ψηφιακά δίδυμα έχουν ήδη αλλάξει εντελώς το τοπίο στον τομέα της παγκόσμιας βιομηχανίας. Όπως έχει δηλώσει, σήμερα που διανύουμε και επισήμως μια νέα τεχνολογική περίοδο, έχουμε την ευκαιρία να αναπροσαρμόσουμε και να επανεκκινήσουμε τις επιχειρήσεις παραγωγής και τις αλυσίδες εφοδιασμού υπό νέους όρους, εξασφαλίζοντας μια αξιακή αναβάθμιση σε ένα μεγάλο φάσμα εμπλεκόμενων φορέων, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων, των καταναλωτών και του φυσικού περιβάλλοντος.

Για παράδειγμα, η τεχνολογία των ψηφιακών διδύμων και οι προηγμένες μέθοδοι ανάλυσης μπορούν να αξιοποιηθούν για προγραμματισμένες συντηρήσεις μηχανημάτων, οι οποίες μπορούν να βελτιστοποιήσουν την απόδοσή τους και να εντοπίσουν ελαττωματικές παραμέτρους στην παραγωγή, επιτρέποντας μια εκθετική αξιοποίηση νέων βελτιωμένων αλγορίθμων σε όλες τις εγκαταστάσεις. Η προσθετική κατασκευή αποτελεί μια μακροπρόθεσμη αλλαγή και η υιοθέτηση αυτής της προσέγγισης μπορεί να συνεχιστεί, καθώς οι κατασκευαστικές εταιρείες προχωρούν πέραν της δημιουργίας πρωτότυπων προϊόντων και κατανοούν ουσιαστικά τις δυνατότητες του βιομηχανικού σχεδιασμού.

Επομένως, συνολικά τα ψηφιακά δίδυμα έχουν ποικίλες εφαρμογές σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής των προϊόντων και σταδιακά δείχνουν να είναι σε θέση να δώσουν απαντήσεις σε πραγματικό χρόνο σε ερωτήματα που δεν μπορούσαν να απαντηθούν πριν, προσφέροντας πληθώρα ανεκτίμητων λύσεων, αδιανόητων μέχρι προσφάτως. Στο εγγύς μέλλον, αναμένονται να αναδειχθούν σε κορυφαία εργαλεία τεχνολογίας IoT σε πάρα πολλούς τομείς της παγκόσμιας βιομηχανίας και ιδιαίτερα στο σύνολο των κατασκευαστικών κολοσσών, καθώς προσφέρουν την ευκαιρία μιας ουσιαστικής επανάστασης στον τομέα της ανάπτυξης και της δοκιμής πρωτοποριακών ιδεών. Αυτό σημαίνει ότι στο μέλλον κάθε προϊόν θα μπορούσε να διαθέτει και ένα ψηφιακό δίδυμο και να βρίσκεται σε ένα μόνιμο στάδιο σχεδιασμού και αναβάθμισης, υπακούοντας χωρίς καθυστερήσεις στις ανάγκες του καταναλωτικού κοινού.

 

 

Big Data Analytics: Πώς θα βελτιώσουν την παραγωγή σας

Posted on by Λευτέρης Παπακωνσταντίνου

Η αξιοποίηση των Big Data αποτελεί επιτακτική ανάγκη των επιχειρήσεων αφού παρουσιάζει λύσεις σε μακροχρόνιες επιχειρηματικές προκλήσεις για βιομηχανικές εταιρείες παραγωγής σε όλο τον κόσμο.

Ανάμεσα στους κλάδους που πραγματοποιούν τις μεγαλύτερες επενδύσεις σε big data και business analytics (BDA) είναι η βιομηχανική παραγωγή. Στο συγκεκριμένο άρθρο, θα καταδείξουμε πώς με τη χρήση των Big Data analytics μπορούμε να πραγματοποιήσουμε πιο αποδοτικά την προληπτική συντήρηση. Επίσης, θα αναλύσουμε το θέμα της παραγωγής πιο ολιστικά σε συνδυασμό με τη χρήση των big data analytics, παρουσιάζοντας τα εργαλεία που πρέπει να χρησιμοποιήσουν οι βιομηχανίες, για να επιτευχθούν μεγαλύτερες αποδόσεις και κατά συνέπεια, υψηλότερα κέρδη.

Σύμφωνα λοιπόν με το ΣΕΒ, η αξιοποίηση σύγχρονων εργαλείων ανάλυσης δεδομένων κερδίζει συνεχώς έδαφος στις επιχειρήσεις. Όμως, παρόλο που ζούμε στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, η ανθρώπινη «διαίσθηση» και η «εμπειρία» παραμένουν κυρίαρχα κριτήρια των επιχειρηματικών επιλογών στην Ελλάδα, καθώς τα ψηφιακά εργαλεία δεν συνοδεύονται από τον ανάλογο διοικητικό και λειτουργικό μετασχηματισμό. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το εξής: Η προμήθεια σύγχρονων εργαλείων ανάλυσης μεγάλου όγκου δεδομένων (Big Data Analytics) είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα, πάνω από το μέσο όρο της ΕΕ (12η θέση στην ΕΕ-28, στο σχετικό δείκτη DESI2020). Όμως, τα εργαλεία αυτά σε μεγάλο βαθμό παραμένουν αναξιοποίητα.

Υπό το συνολικό πρίσμα, τα Big Data είναι απαραίτητα για την αύξηση της παραγωγικότητας και της αποδοτικότητας, καθώς και για την προώθηση της καινοτομίας. Άλλωστε, αναφερόμαστε σε μία αγορά με εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης. Το Global Big Data Analytics στη Μεταποιητική Βιομηχανία εκτιμήθηκε στα 904,65 εκατ. δολάρια το 2019 και αναμένεται να φθάσει τα 4,55 δισ. δολάρια έως το 2025. Με τα Big Data analytics, οι διαχειριστές των βιομηχανικών εγκαταστάσεων μπορούν να ανακαλύψουν νέες πληροφορίες και να προσδιορίσουν μοτίβα, που τους επιτρέπουν να βελτιώσουν τις διαδικασίες, να αυξήσουν την αποδοτικότητα της αλυσίδας εφοδιασμού και να εντοπίσουν κάποιες άλλες πιθανές μεταβλητές, που επηρεάζουν την παραγωγή.

Η Ford θέλοντας, για παράδειγμα, να προλάβει πιθανές καθυστερήσεις στη γραμμή παραγωγής του εργοστασίου της στη Βαλένθια, σε συνεργασία με ειδικούς στον τομέα της ρομποτικής από το τοπικό πανεπιστήμιο και μηχανικούς της, αξιοποίησε την τεχνολογία μεγάλων δεδομένων. Με αυτό τον τρόπο, οι υπεύθυνοι στην κατασκευαστική αλυσίδα είχαν τη δυνατότητα να ειδοποιούνται αμέσως μέσω μιας ειδικής εφαρμογής για smartphone όταν η λειτουργία ορισμένων μηχανών ή εξαρτημάτων αρχίζει να επιβραδύνει – γεγονός που αποτελεί σαφή ένδειξη ότι σύντομα ενδέχεται να «καταρρεύσουν».

Από τις αρχές του 2019 μέχρι και το 2020, η αξιοποίηση μεγάλων δεδομένων έχει επιφέρει στην Ford εξοικονομήσεις άνω του 1 εκατομμυρίου ευρώ, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στη διασφάλιση των χρόνων παράδοσης του εργοστάσιου παραγωγής στη Βαλένθια, έτσι ώστε οι πελάτες της εταιρείας να παραλαμβάνουν έγκαιρα το νέο τους αυτοκίνητο.

ΑΠΟΔΟΣΗ ΤΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ
Δεδομένου ότι τα κέρδη από τη βιομηχανική παραγωγή βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στη μεγιστοποίηση της αξίας των πάγιων στοιχείων, τα οφέλη από τη μεγιστοποίηση της απόδοσης τους μπορούν να οδηγήσουν σε μεγάλες βελτιώσεις της παραγωγικότητας. Αυτό μπορεί να συμβεί, ακόμη και αν η απόδοση των πάγιων στοιχείων βελτιώνεται ελάχιστα. Στην ίδια λογική, η μείωση των βλαβών των πάγιων στοιχείων μπορεί να αποτρέψει πιθανές ζημίες. Για τους λόγους αυτούς, όσοι διευθύνουν παραγωγικές μονάδες επικεντρώνονται στη συντήρηση, και προσπαθούν να βελτιστοποιούν συνεχώς την απόδοση των πάγιων στοιχείων.
Τα αρχεία καταγραφής, που διατηρούν οι μηχανές περιέχουν δεδομένα σχετικά με την απόδοση αυτών των πάγιων στοιχείων. Το Διαδίκτυο των πραγμάτων (Internet of Things – IoT) προσθέτει μια νέα διάσταση με τις διασυνδεδεμένες μηχανές και τους αισθητήρες που είναι σε θέση να μετρούν, να καταγράφουν και να μεταδίδουν την απόδοση σε πραγματικό χρόνο. Αυτά τα δεδομένα είναι δυνητικά πολύτιμα για όσους διευθύνουν βιομηχανικές μονάδες παραγωγής. Το πρόβλημα είναι, όμως, ότι αυτά τα δεδομένα πολλές φορές δεν μπορούν να τα διαχειριστούν λόγω του τεράστιου όγκου τους.

Η ανάλυση αυτών των δεδομένων (data analytics) μπορεί να βοηθήσει τη συλλογή, το ξεκαθάρισμα και εν γένει την ανάλυση των δεδομένων των μηχανημάτων. Έτσι, δημιουργούνται οι πληροφορίες, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν τους διαχειριστές των εγκαταστάσεων να βελτιώσουν την απόδοση αυτών των μηχανημάτων.
Εκτός από τη δυνατότητα της ανάλυσης ιστορικών δεδομένων, τα Big Data μπορούν να οδηγήσουν σε προγνωστικά αναλυτικά στοιχεία, τα οποία όσοι διευθύνουν βιομηχανικές μονάδες παραγωγής μπορούν να χρησιμοποιήσουν, ώστε να προγραμματίσουν προληπτικές συντηρήσεις. Αυτές με τη σειρά τους θα επιτρέψουν μετέπειτα στις μονάδες παραγωγής να αποφύγουν τυχόν δαπανηρές βλάβες του εξοπλισμού και κατά συνέπεια, μεγάλους απρόσμενους χρόνους διακοπής της παραγωγής. Σε αυτό το σημείο να αναφερθεί ότι έχουν γίνει μελέτες, οι οποίες καταλήγουν ότι τα Big Data analytics, μπορούν να μειώσουν τις βλάβες του παραγωγικού εξοπλισμού έως και 26% και να μειώσουν τον μη προγραμματισμένο χρόνο διακοπής κατά σχεδόν ένα τέταρτο.

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΦΟΔΙΑΣΤΙΚΗΣ ΑΛΥΣΙΔΑΣ
Σε ένα όλο και περισσότερο διασυνδεδεμένο περιβάλλον παγκοσμίως, οι διαδικασίες παραγωγής και η εφοδιαστική αλυσίδα είναι ένας πολύπλοκος τομέας. Οι προσπάθειες για τον εξορθολογισμό των διαδικασιών και τη βελτιστοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας πρέπει να υποστηρίζονται από τη δυνατότητα εξέτασης κάθε στοιχείου διεργασίας και συνδέσμου αλυσίδας εφοδιασμού με λεπτομέρεια. Τα Big Data analytics παρέχουν στους βιομηχανικούς παραγωγούς αυτή τη δυνατότητα.

Με τα σωστά αναλυτικά στοιχεία, οι βιομηχανικοί παραγωγοί μπορούν να μελετήσουν κάθε τμήμα της διαδικασίας παραγωγής, καθώς και να εξετάσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού με λεπτομέρεια, λαμβάνοντας υπόψη μεμονωμένες δραστηριότητες και εργασίες. Αυτή η ικανότητα εστίασης σε συγκεκριμένες διαδικασίες επιτρέπει στους βιομηχανικούς παραγωγούς να εντοπίζουν τυχόν σημεία συμφόρησης και να αποκαλύπτουν διεργασίες και εξαρτήματα με χαμηλή απόδοση. Τα Big Data analytics έχουν τη δυνατότητα να αποκαλύψουν, επίσης, πιθανές εξαρτήσεις, επιτρέποντας έτσι στους παραγωγούς να βελτιώσουν τις διαδικασίες παραγωγής και να δημιουργήσουν εναλλακτικά σχέδια για την αντιμετώπιση πιθανών παγίδων.

ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ
Παραδοσιακά, η βιομηχανία επικεντρώνονταν στην παραγωγή σε μεγάλους όγκους και άφηνε τα εξατομικευμένα προϊόντα σε επιχειρήσεις που εξυπηρετούν την εξειδικευμένη αγορά. Τα Big Data analytics το αλλάζουν αυτό, αφού καθιστούν δυνατή την ακριβή πρόβλεψη της ζήτησης για εξατομικευμένα προϊόντα. Ανιχνεύοντας αλλαγές στη συμπεριφορά των πελατών, τα Big Data analytics μπορούν να δώσουν στους βιομηχανικούς παραγωγούς τον απαιτούμενο χρόνο, ώστε να παράγουν τα εξατομικευμένα προϊόντα σχεδόν εξίσου αποτελεσματικά με τα προϊόντα που παράγονται σε μεγαλύτερη κλίμακα. Είναι τέτοιες οι καινοτόμες δυνατότητες των εργαλείων αυτών, που επιτρέπουν στους μηχανικούς προϊόντων να συλλέγουν, να αναλύουν και να απεικονίζουν τα σχόλια των πελατών σε σχεδόν πραγματικό χρόνο.

Δίνοντας στους διαχειριστές των βιομηχανικών εγκαταστάσεων τα εργαλεία που χρειάζονται, για να κάνουν μια βαθιά βουτιά στις διαδικασίες, τα Big Data analytics τους επιτρέπουν να εντοπίσουν σημεία στη διαδικασία παραγωγής όπου μπορούν να εισάγουν προσαρμοσμένες διαδικασίες κάνοντας χρήση είτε in house δυνατοτήτων είτε αναβάλλοντας την παραγωγή, ώστε να επιτρέψουν στο ενδιάμεσο σε έναν εξωτερικό συνεργάτη να εκτελέσει τις εξατομικευμένες απαιτήσεις του πελάτη, πριν την ολοκλήρωση της διαδικασίας παραγωγής.

Αναφορικά με την άνοδο της μαζικής εξατομίκευσης, η ικανότητα αναβολής της παραγωγής δίνει στους βιομηχανικούς παραγωγούς μια νέα ευελιξία, καθως τους επιτρέπει να λαμβάνουν αιτήματα κατά παραγγελία. Η ικανότητα αναβολής της παραγωγής μπορεί να συμβάλει στη μείωση των επιπέδων των αποθεμάτων και τελικά στην αύξηση της αποδοτικότητας των εγκαταστάσεων. Μια βελτιωμένη διαδικασία παραγωγής δεν είναι μόνο ωφέλιμη για τον εαυτό της. Παράλληλα, δίνει στους παραγωγούς έναν τρόπο να διατηρούν την αποδοτικότητα κατά την εκτέλεση εξατομικεύσεων.

8 ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΤΩΝ BIG DATA
Ποια είναι τα εργαλεία που χρησιμοποιούν με επιτυχία οι βιομηχανικοί παραγωγοί σήμερα για τη βελτιστοποίηση της απόδοσης του εξοπλισμού τους, τη βελτίωση των διαδικασιών παραγωγής και τη διευκόλυνση της εξατομικευμένης παραγωγής των προϊόντων;

Το Plant παρουσιάζει, τα οχτώ κύρια εργαλεία που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανική παραγωγή και τα οποία είναι τα εξής:
1 Αποθήκευση δεδομένων. Το πρώτο βήμα για να λειτουργήσουν τα Big Data είναι να υπάρχει η ικανότητα συλλογής και αποθήκευσης πληροφοριών. Οι παραγωγοί χρησιμοποιούν εργαλεία αποθήκευσης δεδομένων για τη διατήρηση ζωτικών πληροφοριών σχετικά με τον εξοπλισμό, τις διαδικασίες παραγωγής και τις λειτουργίες της εφοδιαστικής αλυσίδας. Δεδομένα που μπορούν να αναλύσουν, ώστε πιθανά να οδηγήσουν σε βελτιώσεις στον εξοπλισμό, τις διαδικασίες παραγωγής και τις λειτουργίες της εφοδιαστικής αλυσίδας.
2 Εργαλεία εκκαθάρισης δεδομένων. Τα Big Data καταφθάνουν σε διάφορες μορφές από μια σειρά πηγών. Έρχονται σε δομημένες και μη δομημένες μορφές. Αυτό σημαίνει ότι για να καταστούν αξιοποιήσιμα, οι βιομηχανικοί παραγωγοί χρειάζονται έναν τρόπο να διασφαλίσουν την ποιότητα και την ακεραιότητα των δεδομένων. Χρειάζονται εργαλεία εκκαθάρισης δεδομένων που θα τους επιτρέπουν να μετατρέπουν μη τελειοποιημένες πληροφορίες σε ένα ευανάγνωστο, ενοποιημένο σύνολο δεδομένων που μπορούν να χρησιμοποιήσουν πολλοί ενδιαφερόμενοι. Χρειάζονται, επίσης, εργαλεία εκκαθάρισης δεδομένων για να τυποποιήσουν τα δεδομένα και να τα βάλουν σε μορφές, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από πολλές εφαρμογές και συστήματα.
3 Εργαλεία δημιουργίας προφίλ. Οι βιομηχανικοί παραγωγοί χρειάζονται διαφάνεια στις λειτουργίες παραγωγής και αλυσίδας εφοδιασμού και τα εργαλεία δημιουργίας προφίλ μπορούν να συλλέγουν πληροφορίες έως το επίπεδο μεταδεδομένων. Αυτό επιτρέπει στους κατασκευαστές να διατηρούν ένα απόθεμα κρίσιμων δεδομένων.
4 Εργαλεία εξόρυξης δεδομένων. Η επιτυχία στη βιομηχανική παραγωγή εξαρτάται από τη γρήγορη πρόσβαση σε πληροφορίες, ώστε να λαμβάνονται οι σωστές αποφάσεις στην αλυσίδα παραγωγής και εφοδιασμού. Τα εργαλεία εξόρυξης δεδομένων επιτρέπουν στους παραγωγούς να λαμβάνουν τις πληροφορίες που χρειάζονται, όταν τις χρειάζονται.
5 Εργαλεία χαρτογράφησης δεδομένων. Τα εργαλεία χαρτογράφησης δεδομένων είναι ιδανικά, για να βοηθήσουν τους βιομηχανικούς παραγωγούς να εντοπίσουν εξαρτήσεις και πιθανά σημεία συμφόρησης. Μπορούν, επίσης, να βελτιώσουν την ασφάλεια επιτρέποντας στους παραγωγούς να εντοπίζουν εύκολα τους κινδύνους.
6 Ανάλυση δεδομένων. Τα Analytics επιτρέπουν την καλύτερη λήψη αποφάσεων από τους βιομηχανικούς παραγωγούς μέσω πληροφοριών που προκύπτουν, από τον εντοπισμό μοτίβων, τη μέτρηση των επιπτώσεων τυχόν αλλαγών και την πρόβλεψη των αποτελεσμάτων. Η ικανότητα ανάλυσης των αστοχιών του εξοπλισμού, των σημείων συμφόρησης στην παραγωγή, των ελλείψεων στην αλυσίδα εφοδιασμού κ.λπ. οδηγούν επίσης στη λήψη σωστών αποφάσεων.
7 Οπτικοποίηση των δεδομένων. Τα εργαλεία οπτικοποίησης των δεδομένων παρέχουν μια εικόνα των αναλυτικών στοιχείων με απαράμιλλη σαφήνεια. Τα φιλικά προς το χρήστη γραφήματα και πίνακες επιτρέπουν στους βιομηχανικούς παραγωγούς να κατανοήσουν πιο εύκολα τα όσα θέλουν να πουν τα δεδομένα και να κάνουν τις απαραίτητες αλλαγές.
8 Παρακολούθηση δεδομένων. Η ποιότητα των δεδομένων είναι υψίστης σημασίας, επομένως οι διαχειριστές των βιομηχανικών μονάδων χρειάζονται έναν τρόπο να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση με τα πρότυπα ποιότητας των δεδομένων, να επιβλέπουν την απόδοση του εξοπλισμού και να ελέγχουν την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας παραγωγής. Τα εργαλεία παρακολούθησης επιτρέπουν στους κατασκευαστές να αυτοματοποιήσουν τις διαδικασίες διασφάλισης ποιότητας.

Τα παραπάνω είναι τα κύρια εργαλεία που χρησιμοποιούν οι διαχειριστές των βιομηχανικών μονάδων, για να αποδόσουν τα Big Data. Με την ανάπτυξη αυτών των εργαλείων, οι βιομηχανικές επιχειρήσεις μπορούν να μεγιστοποιήσουν την απόδοση των μηχανημάτων, να βελτιστοποιήσουν την παραγωγή, να βελτιώσουν την αλυσίδα εφοδιασμού και να δημιουργήσουν κέρδη παραγωγικότητας και απόδοσης.

Τα Big Data analytics, λοιπόν, μπορούν να κάνουν την ποιοτική διαφορά, ώστε μια βιομηχανία να επιτύχει σε ένα όλο και πιο περίπλοκο περιβάλλον. Όσοι επιζητούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μέσω των Big Data analytics, θα πρέπει να αναζητήσουν ολιστικές λύσεις που ενσωματώνουν και διαχειρίζονται απρόσκοπτα κρίσιμα δεδομένα.

Κατά την αξιολόγηση αυτών των λύσεων, οι οι διαχειριστές των βιομηχανικών εγκαταστάσεων θα πρέπει να αναρωτηθούν εάν προσφέρονται συγκεκριμένες δυνατότητες στον τομέα τους, συμπεριλαμβανομένων τρόπων με τους οποίους η διαχείριση δεδομένων και η ενοποίηση μπορούν να τους βοηθήσουν να βελτιστοποιήσουν τις προβλέψεις, τη διαχείριση αποθεμάτων, τις προμήθειες, την ανανέωση αποθεμάτων και άλλες κρίσιμες λειτουργίες.

Με μια σωστά σχεδιασμένη πλατφόρμα ενσωμάτωσης και διαχείρισης δεδομένων, οι διαχειριστές των βιομηχανικών μονάδων μπορούν τελικά να αξιοποιήσουν τη στρατηγική αξία των δεδομένων τους, βελτιώνοντας τις λειτουργίες, αυξάνοντας τα κέρδη και ενισχύοντας τις σχέσεις με πελάτες, συνεργάτες και προμηθευτές. Η ενσωμάτωση των Big Data στην παραγωγή εν ολίγοις είναι κάτι που πρέπει να γίνει άμεσα.

Logistics 4.0: Management based on data

Posted on by Εκπρόσωπος Planning

Ένας πολύ σύντομος οδηγός για το μοντέλο διοίκησης, που στοχεύει στη βελτίωση της απόδοσης της εταιρείας, θέτοντας ξεκάθαρους στόχους που συμφωνούνται μεταξύ διοίκησης και εργαζομένων. Ο λόγος περί του MBO (Management by Objectives).

Γράφει ο Παναγιώτης Ανδριανόπουλος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος Planning AE

Αν δεν το μετρήσεις, δεν μπορείς να το διοικήσεις», έχει πει ο πατέρας του management Peter Drucker. Έτσι διοικούνται τα εργοστάσια, έτσι διοικούνται οι μηχανές τους. Μετράς την απόδοση τους με νούμερα βάσει του output που βγάζουν και συγκρίνοντας με το input που βάζουμε. Μπορεί αυτό να επεκταθεί στη διοίκηση της ομάδας μας; Υπάρχει εργαλείο που να μας βοηθήσει να διοικήσουμε την ομάδα μας με data; Τι αρνητικό μπορεί να έχει;

Το εργαλείο ονομάζεται MBO (Management by Objectives). Είναι συγκεκριμένη μέθοδος, που μεταφράζεται και σε software. Είναι το μοντέλο διοίκησης που στοχεύει στη βελτίωση της απόδοσης της εταιρείας, θέτοντας ξεκάθαρα στόχους που συμφωνούνται μεταξύ διοίκησης και εργαζομένων. Συγκρίνει την πραγματική απόδοση με το στόχο και στοχεύει στην επιβράβευση, όχι την επίπληξη.
Οι υποστηρικτές του ΜΒΟ ισχυρίζονται ότι βελτιώνει τα κίνητρα και την αφοσίωση των εργαζομένων και επιτρέπει καλύτερη επικοινωνία μεταξύ διοίκησης και εργαζομένων. Φυσικά, παραμένει ένα εργαλείο και δεν είναι πανάκεια. Οι επικριτές του ΜΒΟ ισχυρίζονται ότι οδηγεί τους εργαζομένους στη χρήση οποιουδήποτε μέτρου για την επιτυχία στο στόχο, επιφέροντας συχνά κόστος στην εταιρεία. Η δική μας άποψη είναι πως η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση (πιο κοντά στη μεριά των υποστηρικτών), ανάλογα με το είδος και την κουλτούρα της επιχείρησης.

Βασικά σημεία επιτυχίας
Το MBO αποτελείται από ένα κύκλο τριών βημάτων. Στο πρώτο θέτονται οι στόχοι που μπορεί να είναι εταιρικοί, τμηματικοί ή ατομικοί (στο βήμα αυτό είναι σημαντικό να έχει η επιχείρηση ή ο manager το κατάλληλο benchmark – εσωτερικό στην επιχείρηση ή εξωτερικό μεταξύ ομοειδών εταιρειών – ώστε να θέσει ρεαλιστικούς στόχους). Στο δεύτερο βήμα γίνεται η μέτρηση των δεικτών (KPIs – key performance indicators), που έχουν τεθεί για κάθε στόχο και στο τρίτο βήμα λαμβάνει χώρα η δράση (είτε μέσω εσωτερικών συναντήσεων προϊστάμενου-υφιστάμενου για τον έλεγχο της πορείας, είτε μέσω ενός mid-year ή end-year review στον εργαζόμενο, το οποίο περιλαμβάνει και την επαναστοχοποίηση).

Στην πράξη έχουμε δει από την εφαρμογή του εργαλείου και την υλοποίηση του αντίστοιχου software ορισμένα βασικά σημεία επιτυχίας, που αν παραληφθούν οδηγούν σε αποτυχία εφαρμογής και διατήρησης του ΜΒΟ:
• Οι στόχοι πρέπει να είναι ποσοτικοί, δηλαδή όσο το δυνατόν μετρήσιμοι από το ERP και τη λοιπή μηχανογράφηση της εταιρείας.
• Σε κάθε KPI πρέπει να είναι σαφώς καθορισμένοι οι ρόλοι producer (υπολογίζει το KPI), accountable (έχει τη βασική ευθύνη για το KPI), responsible (συνυπεύθυνοι για το KPI), inform (πληροφορούνται για το αποτέλεσμα του KPI).
• Δεν πρέπει να ανατίθενται υπό την ευθύνη (accountable) μίας οντότητας άνω των 5 (max 7) KPIs.
• Πρέπει να είναι άλλος ο producer από τον accountable ή responsible.
• Ο στόχος για κάθε KPI να μπαίνει στο βαθμό 7 στα 10 ώστε να υπάρχουν πάντα περιθώρεια βελτίωσης προς το άριστο (10).
• Κάθε KPI της οντότητας έχει τη σχετική βαρύτητα του.
• Υπολογίζεται ένας τελικός βαθμός με άριστα το 10 (βαθμός MBO).
• Η αξιολόγηση να διαθέτει τριπλή διάσταση (MBO, ικανοποίηση εσωτερικών και εξωτερικών πελατών, άποψη προϊστάμενου) με σχετικές βαρύτητες.

Η εμπειρία έχει δείξει ότι η δέσμευση από το top management για την εφαρμογή του εργαλείου MBO είναι μονόδρομος για την επιτυχία του. Στην πλειοψηφία των εργαζομένων που ήρθαμε σε επαφή για την εφαρμογή του εργαλείου άρεσε αρκετά η ιδέα ότι η εργασία τους γίνεται πιο σαφής, ξέροντας πλέον τι να «κυνηγήσουν». Είναι πάντοτε κρίσιμο να εκπαιδευτούν οι προϊστάμενοι ώστε να εφαρμόζουν το ΜΒΟ ως εργαλείο επιβράβευσης και διοίκησης και όχι απλός ενός τρόπου ελέγχου.

Όλα όμως καταλήγουν σε αυτό που είπε ο κορυφαίος μηχανικός ποιότητας Edward Deming: «χωρίς data είμαστε απλά άλλο ένα άτομο με μία γνώμη». Το ΜΒΟ βοηθά ώστε η γνώμη αυτή να είναι άποψη με data.

 

Νέα εταιρική ταυτότητα για την BOUSSIAS

Posted on by Συντακτική Ομάδα του Plant Team

Η BOUSSIAS, ηγέτιδα εταιρεία επιχειρηματικής επικοινωνίας, επανακαθορίζεται και ισχυροποιεί το brand της μέσα από όλα τα προϊόντα εκδόσεων, βραβείων και συνεδρίων, παρουσιάζοντας τη νέα της εταιρική ταυτότητα.

Με σεβασμό στα 40 χρόνια ζωής και τρέχον μότο της το Business empowered, τοποθετείται συνειδητά απέναντι στον επιχειρηματικό κόσμο ως ολοκληρωμένο brand για πρώτη φορά και υιοθετεί μια εικόνα που εκφράζει στο έπακρο τις βασικές της αξίες, οι οποίες αποτελούν κινητήριο δύναμη, από την ίδρυσή της.

Η BOUSSIAS ως μια κοινότητα με κύρος που εμπνέει ασφάλεια και εκτίμηση στους συνεργάτες της, δίνοντάς τους ταυτόχρονα τα εργαλεία για να εξελιχθούν και να γίνουν καλύτεροι ηγέτες, εκφράζεται πλέον μέσα από έναν κύκλο κίνησης και ενδυνάμωσης και προσφέρει μια ολοκληρωμένη, 360 εμπειρία.

Ο Εκδότης, κ. Μιχάλης Μπούσιας, δήλωσε σχετικά: «Είμαι εξαιρετικά χαρούμενος για τη νέα μας εταιρική επικοινωνία. Αποτελεί κάτι παραπάνω από μία στρατηγική κίνηση, είναι αυτό που μας ενώνει. Είναι η ίδια η ταυτότητά μας. Η BOUSSIAS έχοντας ως στόχο, από την ίδρυσή της, το προϊοντικό branding, δημιούργησε δυνατά προϊόντα, ενώ τα τελευταία 20 χρόνια ενδυνάμωσε και το εταιρικό brand, καταφέρνοντας το όνομά της να αποτελεί συνώνυμο της εμπιστοσύνης. Πλέον, το brand BOUSSIAS ισχυροποιείται ακόμη περισσότερο σε Ελλάδα και Κύπρο και συνειδητά γίνεται πρωταγωνιστής στην επιχειρηματική επικοινωνία. Παράλληλα, με τον διεθνή προσανατολισμό που έχουν αρκετά από τα προϊόντα μας, η νέα εικόνα της BOUSSIAS ταξιδεύει στην παγκόσμια αγορά».

Επισκεφθείτε το www.boussias.com για να ανακαλύψετε τη νέα μας εταιρική εικόνα.

Follow Us

©2025 Boussias Media. All Rights Reserved. Λ. Κηφισίας 125-127 - Κτίριο Cosmos Center Τ.Κ. 115 24, Αθήνα. Τ: 210 7102452